20 тамыз 2014 14:30

Қытай қазақтарының тұрмысы

Айдын Елеусіз. Қазақ. Шыңжаңда туған. 10 жылдан бері Шанхайда тұрады. Мамандығы - инженер. Үйленген, бір ұлы бар. ©Роза Есенқұлова

Қытайда 1,5 млн-ға жуық этникалық қазақ тұрып жатыр - олардың бәрі түрлі салада еңбек етеді. Жоғары лауазымда отырғандары да бар. Tengrinews.kz тілшісі Шанхайда Jacobs ірі компаниясында жетекші инженер болып жұмыс істейтін қазақты тауып алды. Айдын Елеусіз 10 жыл бұрын өз отбасымен бірге Шанхайға Шыңжаң Ұйғыр автономиялық ауданынан көшіп келген. Әйелі Гүлзат Қайрат 29 жаста, жас ана қазір докторантураны аяқтағалы жүр. Кейін оқытушы болып жұмыс істегісі келеді. Екі жыл бұрын бұл отбасында ұл дүниеге келген, оған Марс деген есім берілді. Айдын: "Біздің компания мұнай өнімдерін өңдеумен айналысады, мен жоғары санатты инженермін. Қазір біз бір белгілі компанияға зауыт моделін жасап жатырмыз. Мен дүниеге келген Шыңжаңда бұл мамандық бойынша жұмыс табу қиын. Сол себепті Шанхайға көшіп келуді ұйғардым. Басында шағын ЖШС-де жұмыс істедім, кейін ірі корпорацияға ауыстырды".

Айдын болашақ жарымен Шыңжаңда танысқан. Бүгінде ерлі-зайыпты Шанхайда тұрады. Әзірше олардың өз баспанасы жоқ, пәтерді айына 800 доллар төлеп, жалдап тұрады. ©Роза Есенқұлова

Марс екі жаста. Оны Айдынның туысы бағып жатыр. Ата-анасы ұлдарын балабақшаға сәл кейін береміз деп отыр. ©Роза Есенқұлова

Айдын мен Гүлзат қазақ және ұйғыр дәстүрлерін ұстанады. Олар бізге ет асып, ұйғырлардың ұлттық сусыны - эткен-шай (сүтті әрі тұзды шай). ©Роза Есенқұлова

Бұл шаңырақтың дастарханынан қазақылықтың иісі аңқиды - жаңғақ, құрт-ірімшік, сүт. Ал етті Шыңжаңнан алдыртады. ©Роза Есенқұлова

Қойдың жас етін Гүлзат төрт сағат қайнатады, асқа картоп пен пияз қоспайтыны болмаса, асылған еттің біз әзірлейтін еттен айырмасы жоқ. ©Роза Есенқұлова

Айдын жылына бірнеше рет Шыңжаңға барып тұрады. Онда атқа мінеді, баласына сүт өнімдерін жегізеді, шаруа істеп, туыстарына көмектеседі. Шанхайға ет алып келеді. ©Роза Есенқұлова

Етке нан қылу үшін иленіп жатқан қамыр. ©Роза Есенқұлова

Айдынның 20 жастағы інісі фармацевт мамандығы бойынша білім алып жатыр. ©Роза Есенқұлова

©Роза Есенқұлова

Мұндай екі бөлмелі пәтерді сатып алуға әзірше қаражат жоқ, орталықта пәтерлер 600 мың доллар тұрады. ©Роза Есенқұлова

Гүлзат оқуын да оқып, үй шаруасын да жасап, бала да бағып үлгеріп жүр. ©Роза Есенқұлова

Шанхайда тұру оңай емес, Айдын ірі компанияда істейді, Гүлзат біліп алып жүр, оқуды аяқтап, жұмысқа тұрған соң тұрмысы біршама жеңілдеуі мүмкін. ©Роза Есенқұлова

©Роза Есенқұлова

Марстың домбырасы бар, бірақ ол әзірше аспапта ойнау білмейді. ©Роза Есенқұлова

Ата-анасы Марспен қазақша сөйлеседі. ©Роза Есенқұлова

©Роза Есенқұлова

Айдын мен Гүлзаттың Қазақстанға келгісі келеді, жуырда олар виза алуға құжат тапсырған, бірақ Айдын Шыңжаңда тіркелгендіктен оған виза берілген жоқ. Виза алу үшін ол Шанхайда тіркеуге тұруы керек. ©Роза Есенқұлова