Көбей, Қазақ, Көбей!

 Кеше ғана барша қазақтан «Ақсарбас» деп сүйінші сұраған жақсы жаңалығымызға бүгіндері өзіндік толықтырулар енгізілді. Алдында шекарадан ат терлетіп келіп, он жылға жуық етегіне сүрініп, түрлі мекеме есігін қарауылдап, азаматтық ала алмай көңілі аласарған қандастарымызды енді аталған мәселесі бір жыл барысында шешілетін болады деп қуантып едік. Ал бүгін Үкімет отанына оралғысы келетін ағайындарымызды құшағын кеңге жая қарсы алатын жеті өңірдің тізімін жариялады. Олар: Ақмола, Атырау, Шығыс Қазақстан облыстары, Батыс Қазақстан облысы, Қостанай, Павлодар және Солтүстік Қазақстан облыстары...

Жер шары картасында көлемі бойынша тоғызыншы орынды қамтитын Қазақстанда бүгінгі таңда демографиялық мәселе өте өзекті. Сондықтан ел дамуы стратегиясында бала туу көрсеткіштерін арттырумен қатар, сырттағы қазақтарды елге тарту маңызды рөл атқарады. Бәрінен бұрын, келейін деп жатқандар – басқа емес өзіміздің қазақтар. Демек, олар тек демография емес, тәуелсіздік алғанымызға 20 жыл уақыт болса-дағы, өкінішке қарай, қоғамда, саясатта белгілі бір деңгейде өзектілік танытқан мемлекеттік тіл, ауылдың жайы, ұлттық сана мен салт-дәстүрді жаңғырту сынды қазаққа нағыз керекті бағыттарда ықпал етуші күш, маңызды әлеуметтік топ. Осы жағынан алғанда, мемлекетіміз сырттан сендей қозғалған осы көшті іркілтпей, үздіксіз ағылуына барынша күш-жігерін жұмсауы тиіс-тұғын. Алайда 1993 жылдан бері қарай орын алған бұл жақсы үрдіс соңғы кездері кілт үзілді. Нақтырақ айтқанда, тәуелсіздіктен бері қарай беріліп келе жатқан мемлекеттік квота 2012 жылы үкімет қаулысымен тоқтатылған болатын. Оған қоса, елім деп келген азаматтардың басына түскен түрлі қиындық та бұл кезде «Нұрлы көшке» (мемлекеттік бағдарлама атауы) тұсау бола бастаған. Соның ішіндегі басты мәселе – азаматтық алу, әлеуметтік қамсыздандырылу жағы.

Мәселен, осыған дейін елге оралған ағайындар 4 жыл мерзім Қазақстанда уақытша тұрушы азамат боп саналған, одан кейін азаматтық алу 3 жыл барысында шешілуі тиіс болатын. Міне, осы уақыт аралығында өзін қонақ ретінде сезінуіне ғана мүмкіндік берілген ағайындардың біразы шыдамай кері қайтып кеткен жағдайлары да бар екен. Бұл туралы ресми статистика жоқ.

Сол секілді уәде етілген баспанаға да қол жеткізе алмай, тоз-тозы шыққан көңілі пәс қандастарымыздың бізге өкпесі қара қазандай. Әрине, мұның барлығы біздің көңілімізді де нілдей бұзады.

Толық нұсқасын "Алаш айнасы" сайтынан қараңыз.