Дәстүр мен дінді қатар алып жүруіміз керек

 Рәтбек қажы НЫСАНБАЙҰЛЫ, Қазақстан мұсылмандары діни басқармасының экс-бас мүфтиі:

– Жақында күллі мұсылман баласы үшін Рамазан айы басталады. Мұсылман елдерінің көптен күткен қасиетті айымен Сізді де құттықтаймыз. Осы ретте бүгінгі әңгімеміздің әлқиссасын Рамазан айының ерекшелігі мен пайдасы, оның шарттары төңірегінде өрбітсек... Жалпы, Рамазан айы несімен ерекшеленеді? Оның маңыздылығы неде?

– Бисмиллахир рахманир рахим. Ораза – біздің ислам дініндегі өтелуі тиіс бес парыздың бірі. Біріншісі Аллаға сену және оның пайғамбарларына куәлік ету болса, екіншісі намаз оқу, ораза тұту, зекет беру, қажылыққа бару болып беске бөлінеді. Мұхаммед (с.ғ.с) пайғамбарымызға пайғамбарлық келгеннен бастап, 13 жыл Меккеде тұрды. Кейін Мәдинаға барғаннан соң хижраның екінші жылы ораза мұсылмандарға парыз етіп бекітілді. Ал оған дейін ешкім ораза ұстаған жоқ. Себебі ол кезде Пайғамбарымыз адамдарды ислам дініне шақыруда еді. Меккеден Мәдинаға көшудің алдында бір жарым жыл бұрын намаз оқу басталған. Демек, Мұхаммед (с.ғ.с) пайғамбарымыз «Лә илаха иллаллах, Мухаммадур расуллаллах» (Алладан басқа Құдай жоқ, Мұхаммед оның елшісі) деген сөзбен үмбеттерін 11 жарым жыл бойы соған шақырды. Адамдарды дінге шақыру ол кезде өте қиын болатын. Міне, осыдан кейін ғана намаз оқу басталып, ораза ұстау парыз етілді. Пайғамбарымыз (с.ғ.с) бір хадисінде: «Жаңа туған айды көрген кезде ораза ұстаңдар, екінші жаңа туған айды көрген кезде оразаларыңды тоқтатыңдар. Егер аспан бұлтты болса, Шағбан айын отызға толықтырыңдар», – деген. Оразаны әрбір балиғат жасқа жеткен, дені сау адамдардың барлығы ұстауы парыз. Ал егер ақыл-есі дұрыс болмаса, сапарда болса немесе жүкті әйелдің ішіндегі баласына зиян келетін болса, онда ауыз ашады. Ал емізулі баласы басқа тамақ ішпейтін болса онда ол да аузын ашып, кейін қазасын тұтып береді. Демек, дінде ешқандай ауырлық жоқ. Енді ауру адамдардың ішіндегі ораза ұстауға болатын шарттарына келсек, асқазанға дәрі жетпейтұғын емнің барлығына ораза ұстауға болады. Мәселен, жамбастан, теріден ине салу оразаға ешқандай зиян келтірмейді. Осыны көпшілік дұрыс түсінбей, шатасып жүр. Емделгенде асқазанға сұйық зат кететін болса, оның барлығы оразаны бұзады. Сонымен қатар, ауыз бекіткен адам моншаға түсерде де өте сақ болғаны жөн. Себебі су мұрын мен ауыздан асқазанға еніп кетуі мүмкін. Ал бұл оразаны бұзады. Сондықтан суға түскенде, суды төбеден төмен қарай құйып отырып, шомылуы керек.

Қарап тұрсаңыз, оразаның пайдасы мол. Ол рухани жағынан да, ғылыми-медициналық тұрғыдан да өте тиімді. Оразаның пайдасы асқазанды тазартып, қанды сұйылтып, адамның өзін жеңіл әрі жақсы сезінуіне септігін тигізеді. Жүректің жұмыс істеуін де жақсартады. Ораза тұтқан адам аштық пен тоқтықтың қадірін түсініп, шыдамдылыққа, төзімділікке үйренеді.

– Ораза айының ішінде қасиетті Қадір түні бар. Бұл түні көпшілік аспаннан періштелер түседі деп, дастарқан жайып отырады. Тіпті кейбіреулер есік-терезесінің барлығын ашып қойып, ыдыстарға су толтырып қояды. Егер үй-үйді аралап жүрген періштелер әлгі судан дәм татса, ол да жақсылықтың нышаны көрінеді. Сонда періштелер суға, тағы басқа нәрселерге мұқтаж ба? Жалпы, біз Қадір түнінің қадірін түсіне алып жүрміз бе? Сіздің ойыңызша, бұл түнді қалай өткізген абзал?

Материалдың жалғасын "Алаш айнасы" сайтынан оқи аласыз.