"Сингапур" мен "Колорадо". Тұмаудың жаңа түрлерінен не күтеміз және олардан қалай қорғану керек?

?Р Денсаулы? са?тау министрлігі т?мауды? алдын алуды? негізгі ережелерін атап ?тті, - деп хабарлайды Tengrinews.kz тілшісі.

ЖРВИ-ны?, (т?мау?а ??сас ауруларды?) ж?не т?мауды? эпидемиологиялы? маусымы 2018 жылы ?азанда басталып, 2019 жылы мамыр?а дейін созылады.

?аза?станда 2018-2019 жылдарды? алда?ы эпидмаусымында Д?ниеж?зілік денсаулы? са?тау ?йымыны? ?сынымы бойынша, ?аза?станда ?олданылатын ?швалентті вакцинаны? ??рамына енгізілген т?мауды? ?ш штаммы болады: A (H1N1) - Мичиган, A (H3N2) – Сингапур, B – Колорадо (B/Victoria). Еске сала кетсек, ?ткен эпимаусымда  т?мауды? 3 вирусы: A (H1N1),  A (H3N2), сондай-а? В вирусы айналымда ?атар болды.

Жыл сайын т?мау?а ?арсы вакциналар штаммы жа?арып отырады. Егу ?ткен маусымда айналымда бол?ан вирустарды? к?мегімен ж?ргізіледі. Ж??тыруды? алдын алуды? осы ?дісіні? тиімділігі  вакциналар ?аншалы?ты болжанатын штаммды ??руына байланысты.

Т?мау инфекциясыны? дамуыны? бір?атар ерекшеліктері болады. Т?мауды? бірінші белгілері организмге т?скен вирусты? к?леміне, адамны? иммунды? ж?йесіні? жа?дайына, вирусты? типіне байланысты. Ауру инкубациялы? кезе?нен басталады. Ж??тырудан бастап бірінші белгі пайда бол?ан?а дейін бірнеше са?аттан бірнеше к?нге дейін ?теді (орташа есеппен 2-4 к?н). Ауруды? белгілері ?те жіті басталады, сонды?тан, пациент ауру белгілеріні? басталуын к?бінесе на?ты атай алмайды.

Ш??ыл к?мекті ?ажет ететін белгілер туралы мынаны есте са?тау керек: 3-5 к?ннен астам уа?ыт дене ?ызуыны? 38-40 градустан жо?ары болуы, басты? ?атты ауыруы (ауырсынуды басатын препараттарды ?абылда?аннан кейін де ауыру), сондай-а? демікпе, есті? б?зылуы, ая?-?олды? тартылуы, ая?та?ы геморрагиялы? б?ртпе.

Жіті вирусты? инфекциясыны? к?п жа?дайда ж??тырылатын ерекше т?уекел тобы болады. Т?уекелді? осы санатына балалар, ж?кті ?йелдер, созылмалы ауруы бар адамдар, сонымен ?атар медицина ?ызметкерлеріні? ?здері ж?не ж?мысы халы?пен ты?ыз байланысты адамдар жатады. Оларды? ішінде созылмалы ?кпе, ж?рек-?ан-тамыр ауруларымен, инммунды? жеткіліксіздігімен ауыратын, ?лсіз ж?не жиі ауыратын балалар, медицина ?ызметкерлері, ж?кті ?йелдер мемлекеттік бюджет ?аражаты есебінен вакцинацияланады. Т?уекелді? осы топтарыны? ?р?айсысы ауруды? ауыр т?ріне бейім. Б?л ретте, уа?тылы егілу ауруды? же?іл ?туіне к?мектеседі.

?о?амды? денсаулы? са?тау комитетіні? а?параты бойынша, ?аза?станда ?азан айынан бастап т?р?ындарды? 10 пайызы вакцинацияланады. 2018 жылы бюджет ?аражатына Ресейде ?ндірілген "Гриппол+" вакцинасыны? 1,5 миллион дозасы 1 миллиард 200 миллион те?геге сатып алынды. Вакцина A (H3N2) ж?не A (H1N1) ж?не В т?мау штаммдарыны? антигендерін ?амтиды. Одан бас?а, ?аза?станда 3 ?ндірушіні? т?мау?а ?арсы та?ы 4 вакцинасы тіркелген. Б?л "Ваксигрип" ж?не "Ваксигрип Тетра" (Франция), "Инфлювак", (Нидерланды) ж?не т?мау?а ?арсы вакцина (?ытай), оларды арнайы алдын алу ретінде пайдалану?а болады.

?ткен маусым б?рын?ы маусымдар?а ?ара?анда т?мау вирустары айналымыны? кеш басталуымен ерекшеленіп, ал?аш?ы бірлі-жарым жа?дай Астанада ?азан айыны? со?ында тіркелгенін атап айтамыз. Т?мау вирустарыны? белсенді айналымы ?Р барлы? аума?ында ?а?тар айыны? басында аны?талды ж?не т?мау?а о? сынамаларды? е? к?п саны а?пан айында тіркелді. 2017-2018 жылдарды? эпидмаусымында республика бойынша ЖРВИ-ны? 530 мы? жа?дайы, оны? ішінде т?мауды? лабороторлы? негізде 2118 жа?дайы тіркелген болатын.

Т?маудан бас?а ?аза?станда т?мау емес вирустар айналымда болады. ?ткен маусымда барлы?ы 3 мы??а жуы? ?лгі зерттелді, ол ?ткен маусыммен салыстыр?анда 1,6 есеге к?п, оны? ішінде 4 пайызында о? н?тиже аны?талды (1146 жа?дай). Негізінен, риновирус, РС вирус, аденовирусты? инфекция, парагрипп, метапневмовирус, бокавирус инфекция аны?талады.

?о?амды? денсаулы? са?тау комитеті алдын алу ма?сатында ?рбір адам ?алауы бойынша т?мау?а ?арсы а?ылы т?рде егу алуына болатынын, егу халы?ты? санитариялы?-эпидемиологиялы? саламаттылы?ы саласында?ы у?кілетті органны? р??саты бар жекеменшік вакцинациялау орталы?тарында, т?р?ылы?ты жері бойынша егу кабинеттерінде ж?ргізілетінін еске салды. Т?мау?а ?арсы вакцинациялау ж?ргізілетін осындай медициналы? мекемелерді? мекенжайлары т?р?ылы?ты жері бойынша аума?ты? ?о?амды? денсаулы? са?тау департаменттеріні? ж?не денсаулы? са?тау бас?армаларыны? сайттарында орналастырылатын болады. ?рт?рлі ??ірлердегі а?ылы егу кабинеттерінде т?мау?а ?арсы вакцинаны? ??ны - 1600 те?геден бастап 3500 те?ге аралы?ында.

Сонымен ?атар, т?мауды? алдын алуды? мынадай негізгі ережелерін естен шы?арма?ан ж?н:

Т?мауды? арнайы алдын алу эпидемиялы? маусымны? алдында (?азан айы) ж?ргізілетін вакцинациялау болып табылады.

Т?мау?а ?арсы вакцинациялаудан бас?а, т?мауды? ж?не бас?а да т?мау?а ??сас ауруларды? алдын алуды? арнайы емес ?дістері де бар. Олар мыналар:

- адам к?п жиналатын орындарда ж?не ?о?амды? к?лікте болу уа?ытын м?мкіндігінше ?ыс?арту;

- жабы? ?й-жайларда ж?не адамдар к?п жинал?ан орындарда бір рет ?олданылатын бетперделерді пайдалану;

- ауру белгілері, мысалы т?шкіру немесе ж?телу белгілері бар адамдармен байланысты м?мкіндігінше шектеу;

- даладан ж?не ?о?амды? к?ліктен келгеннен кейін ?олды м??ият ж?йелі т?рде жуу;

- даладан ж?не ?о?амды? к?ліктен келгеннен кейін м?рын ?уысын т?зды сумен шаю;

- ?зі?із отыр?ан ?й-жайды ж?йелі т?рде желдету;

- ?й-жай?а ж?йелі т?рде ыл?алды жинау ж?ргізу;

- ?й-жайды? ауасын ыл?алдандыру;

- ??рамында С витамині бар ?німдерді (м?кжидек (клюква), итб?лдірген, шиповник, ?ара?ат, лимон ж?не та?ы да бас?а) тама??а к?бірек пайдалану;

- сарымса? ж?не пияз ?осыл?ан тама?ты к?бірек пайдалану;

- д?рігерді? ?сынымы бойынша иммунитет к?теретін препараттарды пайдалану.