18 сәуір 2017 13:40

Қосшы. Астана маңындағы ауыл 50 мың адам тұратын елді мекенге қалай айналды?

Астанадан 20 шақырым жердегі Қосшы ауылындағы халық саны 18 жыл ішінде 25 есеге өскен. Ауылда адам оны бір күнде жаяу жүріп аралай алмайтындай кеңейген. Қазірдің өзінде бейресми мәліметтерге сүйенсек, осында 50 000 адам көшіп келгісі келеді екен. Ренат Ташқынбаев пен Тұрар Қазанғаповтың елорда маңындағы ауылда дайындаған репортажын ұсынамыз.

Қосшы ауылына кіретін жерде қоқысқа толы аумақты көруге болады.

Пластикалық пакеттер мен басқа да қоқыс полицейлер бекетінің алдында шашылып жатыр.

Осында қыс бойы Астанадан қар әкелінген. Көктем келе салысымен кесек қар еріп, олардың орны қоқыспен толды.

"Лесная поляна" тұрғын үй массивінен (Қосшы ауылындағы көппәтерлі үйлер) қарағанда қоқыстардың және Астанадағы көпқабатты үйлердің көрінісі.

Ауылға келгенде аспандағы ұшақтарға назар аударасың.

Лайнерлер Қосшы ауылынан жиі өтеді.

Қосшы ауылы әуежайдың маңында орналасқан. Сондықтан да әуежайдың кейбір қызметкерлері осында тұруды қалайды.

Алмагүл елорда әуежайындағы медициналық бөлімде жұмыс істейді.

"Мұнда адамдардың 50 пайызы - әуежай қызметкерлері, олар осында пәтер жалдап тұрады", - дейді әйел.

"Біз үшін басты проблема - жолдар. Біздің ауылда жолдар жаман, лай, лас", - дейді әйел. Ол мұнда осымен жетінші жыл тұрып жатыр екен.

Жергілікті тұрғындар.

Қосшы тұрғындары балшыққа үйреніп қалған.

Бұл Қосшы ауылындағы 20-ықшамаудан. Ауылдың шеті деп айтуға болады.

Жергілікті тұрғындардың айтуынша, осыған дейін мұнда үйлер мүлдем болмаған. Бірақ қазір мұнда белсенді түрде үйлер салынып жатыр.

"Мен бұл учаскені алған кезде мұнда бір ғана үй тұрған еді. Барлығы бос жатқан. Кейінірек адамдар мұнда біртіндеп үй сала бастады. Бір жыла бірнеше үй салынды. Мүмкін адамдар биылдан бастап үйлеріне қоныстана бастайды. Анау бағаналар көріп тұрсыздар ғой, кейінірек ол учаскелер сатылымға шығады. Онда жарықты да қосып қойды", - дейді Жасұлан. Ол осы ауданда үйді бірінші болып салғандардың бірі екен.

Жасұлан мұнда екі жыл уақыт тұрып жатыр екен. Бастапқыда оның үйінде жарық болмаған.

Су жайлы айтатын болсақ, тұрғындар суды дүкендегі арнайы автоматтан сатып алады. Ауылда өзінің суы бар екен, бірақ тұрғындар ол суды ішпейді екен.

"Химиялық зертхана сараптама жасады. Бұл суда тұз бен металл көп. Оны ішу зиян. Ол суды ішуге болмайды", - дейді ер адам.

Жергілікті тұрғындардың айтуынша, олар су жүйесі мән кәріз жайлы мамандарға хабар берген. Бірақ олар қазіргі уақытта қаражаттың барлығы EXPO көрмесіне жұмсалып жатқанын сондықтан да шыдай тұру керектігін айтқан.

"Бізге осында бір автобус аялдамасын орнатып берсе, әйтпесе аялдама бізге алыс. Жалпы бәрі жақсы. Бірақ расында көктемде жол жаман. Көліктердің балшық жолмен жүре алмай, көліктерін жол бойында қалдырып кеткен кездері болды. Қазір ендң жолды дұрыстап жатыр ғой", - дейді жергілікті зейнеткерлер. Суретте автобустардың соңғы аялдамасы.

Қиылыстарда тұратын тұрғындарға жаяу жүруге тура келеді.

"20-ықшамаудан - Қосшы ауылының шет жағы. Онда бұрын ешкім тұрмаған. Енді барлығы учаскелерді сатып алып, инфрақұрылым сұрап жатыр. Олардың өтініштерін қабылдап жатырмыз. Қазір бюджеттен ақша сұрап жатырмыз. Жобалық-сметалық құжаттаманы және мемлекеттік сараптаманы жасаймыз. Жалпы мәселе шешіліп жатыр", - деді Қосшы ауылдық округінің әкімі Дінмұхамед Қалиев.

Әкім қазіргі уақытта су тасқынының алдын алу үшін бөгеттерді нығайту жұмыстарымен айналысып жатқанын айтты. Осы маусым аяқталған соң ауылды көріктендіру жұмыстарына көшетінін айтты.

Ауыл әкімдігі ғимаратының маңында тұрған Төтенше жағдайлар жөніндегі мамандардың көліктері.

"Қар кетті, қазір жолдар лай болып жатыр. Ауылды толықтай тазалайтын боламыз. Байқау жарияладық. Қаланы көріктендіруге ақша сұрадық. Қоқыстарды шығарумен және басқа да жұмыстармен айналысамыз", - деп ауыл әкімі жоспарларын айтып өтті.

Ауылда қоқыс толған жәшіктерді жиі көруге болады.

Қоқыс жол бойында жатады.

Жергілікті әкімнің айтуынша, қоқысқа қатысты мәселе осыған дейін де өзекті мәселелердің бірі болған. Ал былтырдан бері мұнда "Қосшы тазалық" компаниясы жұмыс істейді. Олар осында шамамен 600 контейнер орнатқан.

Бұл ер адам Қосшы ауылында осымен жетінші жыл тұрып жатыр. "Барлығы дұрыс. Қала алыс емес, автобустар жүріп жатыр. Өмір сүруге болады, бірақ жолды жөндесе болар еді", - дейді ауыл тұрғыны.

Әкімнің айтуынша, биыл Қосшыда үш шақырым жолды асфальттап, жөндеу жұмыстарын жүргізу жоспарланып отыр.

Бірақ бұл үйлерді әлі де көріктендіру керек.

Жұмыс күндері мұнда ешкімді көрмейсің. Барлығы жұмыста.

Ауыл тұрғындарын кездестіру үшін біраз жер жаяу жүріп өтуге тура келді.

Бұл Мұхтар. Ол 15 жыл бұрын Өзбекстаннан Қазақстанға келген. Қазір Қосшыда тұрып жатыр. Оның айтуынша, ауылдағы басты проблема - жолдар.

Ал мына жұп Қосшыға Ақтөбеден көшіп келген.

Қосшыда жер үйлерден басқа көппәтелі тұрғын үйлер де бар.

Қосшының бұл аумағы басқа аудандардан ерекшеленеді.

Қосшыдағы орта мектеп.

Рустам Бариев осы ауылда дүниеге келген. Жергілікті құқық қорғау органдарының академиясында дәнекерлеуші болып жұмыс істейді.

Ол осы екіқабатты үйде дүниеге келгенінен бері тұрып жатыр. Үй орталық жылу жүйесіне қосылмаған. Су мен кәріз жүйесі далада.

Осы үйдің екінші қабатында Рустамның анасы тұрады.

"Қырымда дүниеге келгенмін. Бізді сосын осында көшірді", - дейді Зера Бариева.

"Мен осында асүйде аспаз болып жұмыс істедім", - дейді зейнеткер.

Қосшы ауылдық округінің әкімі Tengrinews.kz тілшісіне берген сұхбатында қаржыландырудың ауылда ресми тіркелген адамдардың санына байланысты бөлінетінін айтып өткен болатын. Мұнда басты проблема - ауыл тұрғындарының жартысының тіркеуінің жоқтығы.

Тіркеу туралы норма күшіне енген соң үш айда Қосшы ауылында 8 000 адам тіркеуге тұрған. "Сәйкесінше енді халықтың ресми саны көбірек болады", - дейді әкім.