Қытайдың Жібек жолы бойындағы мемлекеттермен сауда айналымы 5 триллион долларынан асты

?аза?станны? халы?аралы? ?атынастар ж?ніндегі ке?есі, G-Global халы?аралы? хатшылы?ы, Л.Н.Гумилев атында?ы Еуразия ?лтты? университетіндегі Конфуцзы институты ж?не ?ХР Сырт?ы істер министрлігіні? ?ытай ?о?амды? дипломатия ?ауымдасты?ы мен "Хуаньцюван" халы?аралы? сайтыны? ?йымдастыруымен Астанада "Бір белдеу, бір жол" сараптамалы? орталы?тар, БА? пен м?дениет серіктестігі" атты халы?аралы? форум ?тті, - деп хабарлайды Tengrinews.kz тілшісі. 

Форумда "Бір белдеу, бір жол" бастамасы мен "Н?рлы жол" жа?а экономикалы? саясаты аясында ?аза?стан-?ытай ?арым-?атынастарыны? бес жылды? ?орытындысы шы?арылып, ?рі ?арай?ы дамуы тал?ыланды. Б?л бас?осуда ?аза?стан мен ?ытайды? саясаткерлері, ?алымдары, сарапшылары пікір алмасты.

На?тыра? айт?анда, 2013 жылды? ?ырк?йек айында ?ХР т?ра?асы Си Цзиньпин Астанада Назарбаев университетінде ?лы Жібек Жолыны? тарихи ба?ытын жа??ыртатын "Бір белдеу, бір жол" жобасыны? ж?зеге асырылатынды?ын м?лімдеген еді. Б?л бастама?а ?аза?стан Президенті Н?рс?лтан Назарбаев ?олдау білдірді. Арада к?п уа?ыт ?тпестен "Бір белдеу, бір жол" Еуразия айма?ы, Таяу шы?ыс ж?не Африка елдерімен м?дени интеграциясыны? т?п ?азы?ына айналды.

Форум модераторы Л.Н.Гумилев атында?ы Еуразия ?лтты? университетіндегі Конфуцзы институтыны? директоры С?уле ?ошанова ?аза?стан мен ?ытайды? арасында дипломатиялы? ?арым-?атынастары бастал?анына ширек ?асырдан ас?анды?ынатап ?тті.

Оны? пікірінше, осы 26 жылда екі мемлекетті? ?арым-?атынасы ны?айып, ?леуметтік-экономикалы? ж?не м?дени байланыстар жа?а де?гейге шы??ан.

?ошанова ?ытай Халы? Республикасы ?аза?станны? т?уелсіздігін мойында?ан ал?аш?ы мемлекеттерді? бірі ретінде б?гінде айма?та?ы сенімді саяси серіктесі, жетекші сауда-экономикалы? ода?тасына айнал?анды?ын с?з етті. Сонымен ?атар, ?ХР т?ра?асы ?сын?ан "Бір белдеу, бір жол" бастамасы ?аза?станны? "Н?рлы жол" ба?дарламасымен ?ндесіп, с?йкесіп жат?анды?ын айтып ?тті.

"?аза?стан мен ?ытай арасында?ы досты? тату к?ршілікке негізделген. Б?л - мемлекет басшыларыны? е?бегі. ?азіргі уа?ытта ?ытайды? Жібек жолы бойында?ы мемлекеттермен сауда айналымы 5 триллион А?Ш долларынан асты. ?ытайды? б?л мемлекеттері сал?ан инвестициясы 70 миллиард доллар?а жетті. О?ан ?оса 200 мы? ж?мыс орны ??рылды", - деді ?ытай ?о?амды? дипломатия ?ауымдасты?ыны? вице-президенті, ?ытай сырт?ы істер министріні? б?рын?ы к?мекшісі Ху Чжэнью.

?ауымдасты?ты? вице-президенті атап ?ткендей, ?ытай мен Еуропа арасында?ы ж?к тасымалыны? дені ?аза?стан аума?ы ар?ылы ж?зеге асырылады. Со??ы бес жылда екі ел арасында?ы тауар айналымы аса ?ар?ынмен ?скен. О?ан "Н?рлы жол" ба?дарламасыны? "Бір белдеу, бір жол" бастамасымен с?йкестігі о? ?серін тигізуде.

"Бір белдеу, бір жол" ?аза?стан мен ?ытай арасында?ы, Еуразия ке?істігіндегі экономикалы?-м?дени, білім саласында?ы байланыстар?а ты? серпін берді. Мемлекет басшысы Н?рс?лтан Назарбаев экономика, к?лік ж?не транзиттік байланысты? дамуы ?шін жа?анды? ма?ызы бар бастаманы ескере отырып 2014 жылы елімізді? ?леуметтік ?леуетін арттыру ма?сатында "Н?рлы жол" мемлекеттік ба?дарламасын жариялады. ?азір "Бір белдеу, бір жол" бастамасы "Н?рлы жол" ба?дарламасын ж?зеге асыру?а ы?пал етуде ж?не ?аза?станны? ау?ымды инфра??рылымын дамытуды? жа?а кезе?ін ашып отыр",-  деп ойын т?йіндеді ?аза?станны? халы?аралы? ?атынастар ж?ніндегі ке?есіні? т?ра?асы, "?аза?стан" РТРК Бас?арма т?ра?асы Ерлан ?арин.

?аза?станды? саясаттанушы атал?ан бастамаларды іске асыру ?шін А?тау, ??ры? порттарыны? ?леуеті ?скендігін, к?ліктік-транизттік жобаларды? ?ол?а алын?анды?ына да то?талды. Ол сондай-а?, Орталы? Азияны? стратегиялы? ма?ыздылы?ы ?за? жылдар бойы тек айма?та?ы ?ауіпсіздікке ?атысты м?селелерге сай аталып келгендігін, ал б?гінде ?ытай тарапыны? к??іл б?луімен бас?аша сипат ал?анды?ын жеткізді.

Ал ?ХР-ны? ?аза?станда?ы б?рын?ы елшісі, ?ХР Сырт?ы істер министрлігіні? Еуропа ж?не Орталы? Азия департаментіні? б?рын?ы директоры ЧжаньСиюнь "Бір белдеу, бір жол" бастамасын Жібек Жолы бойында?ы елдер т?л ба?дарламаларымен ?штастырып, игілігін к?руде деген ойын білдірді.

"?аза?стан шетел нары?ына к?бірек шы?уы ?шін экспортты? ?леуетін арттыра т?суі керек. Ал ?ытай тарапы ?аза?стан?а ?з порттарын ?сынып те?ізге шы?атын жол ашып берді. Б?л - іс ж?зінде тек логистика мен к?лік-транзиттік байланыстармен шектелмейтін ?зара сенімді ?арым-?атынасты?, ауызбіршілікті? жар?ын ?лгісі", - деп толы?тырды Чжань Сиюнь.

Б?рын?ы елші енді к?лік ж?не коммуникациялар саласында?ы ынтыма?тасты?ты бекіте т?сіп, екі мемлекет арасында?ы теміржол байланысын жа??ырту керектігін айтты. Оны? пікірінше, Батыс ?ытай-Батыс Еуропа д?лізі ашыл?алы бері б?л жолмен 200 мы? ж?к контейнері тасымалдан?ан.

"Батыс Еуропа-Батыс ?ытай д?лізі екі елді? ?леуметтік-экономикалы? ?леуетін к?терді. Жол бойында мы?да?ан ж?мыс орындары ??рылып, орта ж?не ша?ын к?сіпкерлік ?ркендеді. Ал "Бір белдеу, бір жол" бастамасы да тек бір елді? м?ддесін к?здемейді. Б?л - халы?аралы? жоба", -  деді Парламент М?жілісіні? депутаты, кезінде ?аза?станны? ?ытай Халы? Республикасында?ы т?тенше ж?не ?кілетті елшісі ?ызметін ат?ар?ан ?уаныш С?лтанов.

Форум БА?, м?дениет ж?не денсаулы? саласын ?амты?ан ?зге де пікірталас ала?дарында жал?асын тапты.