03 маусым 2014 | 12:38

Қазақтың жоңғардан басқа жауы болған жоқ па?

ХХ ғасырда қазақ ұлт ретінде жойылып кете жаздады. Ашаршылық, саяси қуғын-сүргін, соғыс жылдарындағы апат және т.т. Ақтардан бір қырылып, қызылдардан тағы бір аяусыз теперіш көрген қазаққа қалқан зиялы қауымы болды. Сол үшін оның барлығы дерлігі қамауға алынып, алды ит жеккенге айдалып, арты атылып кетті. Алайда осы тарихи жайттар туралы бүгінгі тәуелсіз ел мектебіндегі оқулықтардан шала-пұла нәрсені ғана көріп қаламыз. Салдарынан тарихи санамыз толыққанды қалыптаса алмай жатқан жайы бар. Оған кім кінәлі? Тарихшылар ма, әлде басқасы ма?..

ХХ ғасырда қазақ ұлт ретінде жойылып кете жаздады. Ашаршылық, саяси қуғын-сүргін, соғыс жылдарындағы апат және т.т. Ақтардан бір қырылып, қызылдардан тағы бір аяусыз теперіш көрген қазаққа қалқан зиялы қауымы болды. Сол үшін оның барлығы дерлігі қамауға алынып, алды ит жеккенге айдалып, арты атылып кетті. Алайда осы тарихи жайттар туралы бүгінгі тәуелсіз ел мектебіндегі оқулықтардан шала-пұла нәрсені ғана көріп қаламыз. Салдарынан тарихи санамыз толыққанды қалыптаса алмай жатқан жайы бар. Оған кім кінәлі? Тарихшылар ма, әлде басқасы ма?..

Бүгіндері мектеп оқулықтарынан «Бесеудің хаты» дегенді жақсы білеміз. Бірақ «Алтаудың хаты» туралы онда дерек кездеспейді. Шынтуайтында, Ғ.Ысқақов, І.Қабылов, Ж.Арыстанов, Ғ.Тоғжанов, Б.Айбасов, О.Жандосов сияқты алаш азаматтары жазған соңғы хаттың мәліметтердің бүгінгі тарихтағы маңызы зор. Өйткені онда адам басынан бастап мал шығынына дейін нақты статистикалық деректер келтірілген. Ондағы деректер «Асыра сілтеу болмасын, аша тұяқ қалмасын» деген Голощекиннің саясаты бойынша қолдан жасалған ашаршылықтан, қазір айтылып жүргендей бір жарым емес, екі жарым миллион қазақ қырылғанын айғақтайды.

Сол секілді тарихи оқулықтардан Алаш қозғалысы туралы біле аламыз, алайда онда Алаш легионерлері жөнінде мәлімет жоқ.

Соғыс кезеңінде де талай ерлігімен көрініп, танылған жерлестерімізге өз кезеңінде атақ берілмеді. Рейхстагқа ту тіккен Қошқарбаевтың өзі тәуелсіздіктен кейін мойындалды. Ал тарих қалтарысында көрінбей қалған, мойындалмаған батыр да қайсар ата-бабамыз әлі қаншама?

Жалпы, тәуелсіздік алғалы бері кешегі өткенімізге дұрыс баға бере алмауымыздың себебі неде? Неге бұлай болды? Мәселен, РФ президенті В.Путин референдум қортындысын әлем мойындамағанына қарамай кеше өз тарихшыларына «осы жылдың 15 тамызына дейін Қырымның бүгіні туралы Ресей тарихына енгізіңдер, картадан орнын белгілеңдер» деп тапсырма берді.

Ал біз бүкіл әлеммен қателігі мен зияны әбден әшкерленген кешегі жүйедегі тарихымызды зерттеп, оны оқулықтарымызға енгізуде неге жасқаншақтаймыз?

Толық нұсқасын "Алаш айнасы" сайтынан қараңыз