Астанада Дүниежүзі қазақтарының V Құрылтайы өтеді

Биыл 22-25 маусым аралы?ында Астанада халы?аралы? ЭКСПО-2017 к?рмесі аясында Н?рс?лтан Назарбаевты? ?атысуымен Д?ниеж?зі ?аза?тарыны? V ??рылтайы ?теді, - деп хабарлайды Тengrinews.kz тілшісі.

??рылтай ба?дарламасыны? негізі ?Р Президенті, Елбасы Н?рс?лтан Назарбаевты? "Болаша??а ба?дар: рухани жа??ыру" атты ба?дарламалы? ма?аласында айтыл?ан т?жырымдамалы? идеяларына ??рыл?ан.

Д?ниеж?зі ?аза?тарыны? ??рылтайы елімізді? ?о?амды?-саяси ?міріндегі ма?ызды о?и?а болып саналады. Ол 1992-2017 жылдар аралы?ында ?ткен бес ??рылтайды? ?зара саба?тасты?ыны? бар екендігін к?рсетеді ж?нет?уелсіздік кезе?дерінде ?аза?стан Республикасыны? айтулы табыстар?а, соны? ішінде этникалы? к?ші-?он саясатыны? жетістіктеріне?ол жеткізгендігін паш етеді.

??рылтай ж?мысына барлы?ы 750 делегаттар мен ?она?тар ?атысады, оны? 350 адамы алыс ж?не жа?ын шетелдердегі ?лемні? 39 елінен келді. ??рылтай делегаттары мен ?она?тарыны? 80 пайызы м?ндай іс-шара?а ал?аш рет ?атысады.

750 делегаттар мен ?она?тарды? басым к?пшілігі ?ылыми-шы?армашылы? ж?не педогогикалы? зиялылар ?кілдері, бизнес, спорт, б??аралы? а?парат ??ралдары салаларыны? мамандары, мемлекеттік ж?не ?о?амды? ?йымдарды? ?ызметкерлері болып саналады.

Алды??ы т?рт ??рылтай?а ?атыспа?ан ?лемні? сегіз елінен V ??рылтай?а делегаттар мен ?она?тар келіп отыр. Оларды? ?атарында Жапония, Корея Республикасы, Италия, Ирландия, Черногория, Польша, ?зірбайжан, Молдова елдері де бар.

??рылтай делегаттары мен ?она?тарыны? 60 пайызын 35 жас?а дейінгі жастар ??райды. Олар дені - т?рлі елдердегі ж?не ?аза?станда?ы жастар ?йымдарыны?, студенттік бірлестіктеріні? к?шбасшылары, магистранттар, докторанттар ж?не жас мамандар.

??рылтай аясында т???ыш рет "Н?р Отан" партиясыны? ?олдауымен "Жастар рухани жа??ыруды ?олдайды" атты д?ниеж?зі ?аза? жастары к?шбасшыларыны? форумы ?теді.

??рылтай?а шетелден келетін ?андастар ?атарында - Молдова Республикасы Парламентіні? депутаты, ?алым-саясаттанушы Богдан Кайдар?лы Цырдя (Киікбаев), Ресей Федерациясыны? Томск облысы губернаторыны? ?леуметтік саясат ж?ніндегі орынбасары Шы??ыс А?атаев, РФ-іні? Алтай Республикасында?ы Турата ауданыны? ?кімі Аманжол Сахарьянов, Омбы облысты? алтыншы ша?ырыл?ан за? шы?арушы жиналысыны? депутаты Н?рлан ?артабаев, Орынбор облысында?ы Орск ?алалы? ке?есіні? депутаты ??рмамбай ??ма?баев, Санкт-Петерборда?ы Айма?ты? экономика ж?не за? университетіні? ректоры Ерлан Ыс?а?ов, ?ыр?ызстан халы?тары Ассамблеясы ке?есіні? м?шесі Еркін Б?лекбаев, М?скеуден Алаш Орда тарихыны? белгілі зерттеушісі, Ресей жаратылыстану академиясыны? корреспондент-м?шесі, тарих ?ылымдарыны? докторы Дина Киселева (Аманжолова), Батыс Сібір ?аза?тарыны? этнографиялы? ж?не т?рмысты? м?дениеті ж?ніндегі монографиялар авторы, доцент Шолпан Ахметова Омбы ?аласынан, Абай ?ле?дерін ?збек тіліне аудар?ан Абдолла Р?стемов, т?мендік белгілі журналист, "К?шпенділер" деректі кітабыны? авторы ?алил ?абдулуахитов бар.

??рылтай?а келетін А?ыпар Б?кей Мо??олия ауылшаруашылы?ы ?ылыми академиясыны? вице-президенті, Бауыржан Ермекбаев ?ара?алпа?станда?ы ауданды? сотты? т?ра?асы, Г?лсім Маса?ова Берлиндегі (Германия) Гумбольд университетіні? Орта Азияны зерттеу Орталы?ы "?аза?стан тарихы ж?не ?аза? тілі" кафедрасыны? ме?герушісі болып ж?мыс істейді.

Делегаттар арасында - Ресей екінші Мемлекеттік Думасыны? депутаты, "Алашорда" ?оз?алысы жетекшілеріні? бірі, Т?ріксіб теміржолын жобалау мен салуды белсенді т?рде ж?зеге асырушы, ?аза?тан шы??ан т???ыш теміржолшы-инженер, ?о?ам ?айраткері М?хамеджан Тынышпаевты? немересі, металлтану саласында?ы философия докторы, канадалы? Ас?ар Шейх-?лі, ата?ты дінтанушы-?алым Халифа Алтайды? Франция ж?не ?аза?станда т?ратын ?лдары, Т?ркияда?ы колледж директоры ?зтопыра? С?леймен, ?збекстан, Мо??олия, Ресейді? Омбы облысында?ы, А?Ш-та?ы (Хьюстон, Техас штаты) ?аза? тіліндегі мектептерді? директорлары мен м??алімдері, Мо??олия мен Ресейді? Алтай Республикасында?ы ?аза? м?ражайларыны? директорлары, Мо??олияны? Баян-?лгей айма?ында?ы М.??рманхан атында?ы ?аза? драма театрыны? директоры, мо??ол телевидениесіндегі ?аза? тіліндегі т???ыш ба?дарлама авторы, таэквондадан Т?ркия чемпионы, Иранны? Сари ?аласында?ы ?аза? диаспорасы арасынан шы??ан т???ыш инженер ?йел бар.

Делегаттарды? к?пшілігі ?аза? тілін, ?лтты? салт-д?ст?рлерді, бекзатты? м?дени м?раларды  са?тау ж?не насихаттау, гендерлік ?оз?алысты дамыту ж?нінен шетелдердегі танымал ?о?ам ?айраткерлері болып табылады.

Сондай-а?, ??рылтай?а Германия, Франция, ?збекстан, Ресей елдеріндегі этном?дени ?оз?алысты? ардагерлері де ?атысады. Оларды? ішінде Кельннен келген ?бдірахман Четин, Париждегі а?са?алдар ке?есіні? т?ра?асы Абдулс?мет Алтай, ташкенттік Ташболат Бабажанов, Ленинград облысы ж?не Санкт-Петербор ?аласы ?аза? ?о?амыны? президенті С?рсен?али ??спанов бар. Ау?анстан, Т?ркия, А?Ш, Германия, Франция, Латвия, Белоруссия, ?ыр?ызстан, Т?жікстан, Т?рікменстан, Ресей мен ?аза?стан елдеріні? ша?ын ж?не орта бизнес ?кілдері де ??рылтай делегаттары ретінде ?з салаларыны? проблемалары туралы ой б?ліспек. ??рылтай делегаттарыны? ортасында Ресей, Мо??олия, ?ыр?ызстан ж?не Т?ркияда?ы (ал?аш рет) танымал журналистер, а?парат ??ралдарыны? (газет, журнал, телевидение, радио) редакторлары мен бас редакторлары да бар.

Т?рік тілдес мемлекеттер ынтыма?тасты?ы Ке?есі (Т?рік ке?есі) Бас хатшысыны? орынбасары Омер Кожамен, "Т?ріксой" халы?аралы? ?йымыны? Бас хатшысы Д?йсен ?асейінов, шетелдік ?зірбайжандармен ж?мыс ж?ніндегі мемлекеттік Комитетті? т?ра?асы Назым Ибрагимов (Баку ?.), Франция ?аза?тары ?ауымдасты?ыны? президенті Берлин Иришев (Париж ?.), Мо??ол Елшісі д?режесіндегі, Д?ниеж?зілік мо??ол конгресіні? жетекшісі Дагва Цахилгаан (?лан-Батыр ?.)  ??рылтай?а ал?аш рет ??рметті ?она? ретінде ша?ырылып отыр. ??рылтай?а Душанбеден филология ?ылымдарыны? докторы, Ресей-Т?жікстан (Славян) университетіні? профессоры, Т?жікстан ?аза?тарыны? тарихы туралы ?ылыми монографияны? авторы Абсаттор Н?ралиев ?атысады.

Социалистік Е?бек Ері, КСРО Халы? ?ртісі, КСРО мемлекеттік сыйлы?ыны? лауреаты Бибіг?л Т?легенова, ?аза?станны? Е?бек Ері, ?аза? КСР-іні? Халы? жазушысы Олжас С?лейменов, КСРО мемлекеттік сыйлы?ыны? лауреаты, ?аза?стан Республикасыны? мемлекеттік сыйлы?ыны? иегері Марфу?а Айт?ожина, КСРО Халы? ?ртісі, ?аза?станны? Е?бек Ері Асан?лі ?шімов, т???ыш ?аза? ?арышкері, Ке?ес Ода?ыны? Батыры  То?тар ?уб?кіров, Халы? ?а?арманы, ?арышкер Тал?ат М?сабаев, Халы? ?а?арманы, ?арышкер Айдын Айымбетов, ?аза? КСР-іні? Халы? ?ртісі ж?не ?аза?стан мемлекеттік сыйлы?ыны? иегері Роза Рымбаева, ?аза?станны? Халы? ?ртісі, Е?бек Ері Айман М?саходжаева, олимпиада чемпиондары Ислам ?анат, Ба?тияр Артаев, Данияр Елеусінов, ?аза?стан чемпионы А?ж?рек Та?атаров, т.б. ?азіргі ата?ты спортшылар,?за? жыл?ы ?стазды? жемісті ?ызметі ?шін елімізде т???ыш рет ?аза?станны? Е?бек Ері атан?ан Аяг?л Миразова да ??рылтайды? ??рметті ?она?тары болып табылады.

Делегаттар ?атарында - экономика, ?ылым ж?не білім, м?дениет пен спорт, бизнесті? дамуына елеулі ?лес ?ос?ан белгілі оралмандар. Айталы?, "??рмет" орденіні? иегері, Ресейлік м?найшы ?айнулла ?асенов, Мо??олияны? халы? ?ртісі, ?аза?станны? е?бек сі?ірген ?айраткері Авхий Хавлаш, физик ?алым Досан Баймолда Мо??олиядан, философ Эркин Байдаров ?збекстаннан, шы?ыстанушы Ислам Жеменей Ираннан, ?ытайдан келген ауданды? маслихат депутаты Б?зілхан ?бді?ани, журналист ??тма?амбет ?онысбай ?ара?алпа?станнан, суретші Рыстан ?мірза? Мо??олиядан, к?сіпкер Ны?арбай Т?леубай Мо??олиядан, опера ?ншісі Тілеубек ?ожан?лы, а?ындар Алмас Са?баев пен ?айрат ??лм?хамед ?ытайдан ж?не т.б. ?оныс аудар?ан.

??рылтай ж?мысына ?Р Парламентіні? Сенат ж?не М?жіліс депутаттары, министрлік пен ведомствалар басшылары, т?рлі партияларды?, ?о?амды? ?оз?алыстарды? к?шбасшылары, ?аза?станда?ы ?лтты?-м?дени орталы?тарды? басшылары ?атысады. "Н?р Отан" партиясыны? ?кілдері де б?л жиын?а ке?інен ?атыстырылма?.

?лт К?шбасшысы, Д?ниеж?зі ?аза?тары ?ауымдасты?ыны? Т?рал?а Т?ра?асы Н.?.Назарбаевты? ?лемге м?ш??р беделіні? н?тижесінде тарихи отандарыны? ?ол жеткізген табысымен танысу?а деген ??штарлы? ??рылтай?а келетін шетелдік делегаттарды? басын біріктіреді.