+7 (777) 001 44 99
Қазақша
Русский
English
12 қыркүйек 2017 | 15:29
Жаңа әліпби нұсқасында неге кейбір әріптер жоқ және ескертулерді қайда жолдаймыз?
Ш.Шаяхметов атында?ы тілдерді дамытуды? республикалы? координациялы?-?дістемелік орталы?ыны? директоры, филология ?ылымдарыны? докторы Ербол Тілешов жа?а ?ліпби н?с?асына ?атысты кейбір ?зекті м?селелер бойынша пікір білдірді, - деп хабарлайды Tengrinews.kz тілшісі.
ПОДЕЛИТЬСЯ
Ш.Шаяхметов атында?ы тілдерді дамытуды? республикалы? координациялы?-?дістемелік орталы?ыны? директоры, филология ?ылымдарыны? докторы Ербол Тілешов жа?а ?ліпби н?с?асына ?атысты кейбір ?зекті м?селелер бойынша пікір білдірді, - деп хабарлайды Tengrinews.kz тілшісі.
Еске салайы?, кеше, 11 ?ырк?йекте ?Р Парламент М?жілісінде "Мемлекеттік тілді? латын графикасында?ы ?ліпбиіні? біры??ай стандартын енгізу м?селелері туралы" ты?дау ?ткен еді. Сол ты?дауда Ш.Шаяхметов атында?ы тілдерді дамытуды? республикалы? координациялы?-?дістемелік орталы?ыны? директоры, филология ?ылымдарыны? докторы Ербол Тілешов ?аза? ?ліпбиіні? жа?а н?с?асын ?сын?ан болатын. Оны? айтуынша, жа?а н?с?ада 25 ?ріп болады. Б?л н?с?а?а ?атысты ?аза?станды?тар с?ра? ?ойып жатыр.
?ліпбиді ??растыр?андар онда не себепті 25 ?ріп ?ана бар екенін т?сіндірді. "Біз белгілер мен ?ріптерді санамауымыз ?ажет. Дыбыстарды санауымыз ?ажет. Барлы? ?аза? дыбыстары бар ма? ?ліппедегі 42 ?ріп - ?олдан жасал?ан. М?ндай дыбыстар ?аза? тілінде жо?. Бар бол?аны 28 дыбыс. Айталы?, а?ылшын тілінде 44 дыбыс, олар оны 26 белгі ар?ылы ?олданады. Ал бізде керісінше, 28 дыбыс бар да, 42 ?ріп жасап ал?анбыз. Б?л д?рыс емес", - деп пікір білдірді Ербол Тілешов ОК? баспас?з м?слихатында.
"Дыбыстар еш?айда да жо?алып кеткен жо?. М?селен "я", "и" ж?не "ю" дыбыстарын алайы?. Б?л ?аза? тілінде былай: "я" - "иа", "ю" - "иу". ?ата? ж?не жі?ішке дыбыстарды? ?ажа? тілінде ?олдануды? м?ні жо?. Бізде ?ндестік за?ы буын бойынша аны?талмайды. Жа?а ?ліпбиде д?л 25 ?ріп болады деп жоспарламады?. 25 санын бастап?ыда ойлап ал?ан жо?пыз. Ал сегіз диаграфтар?а келсек - біз б?л ар?ылы латын ?ліпбиіндегі белгілерді береміз. Сонымен ?атар, бізде орыс тілінен келген дыбыстар бар - "в", "ф", "ц". Олар?а да орын беруіміз ?ажет болды", - деді филология ?ылымдарыны? докторы.
"Та?ы да ?тінемін, д?рыс т?сіні?іздер, бірінші кезекте ?аза? тіліні? дыбыс ж?йесін ?амтуымыз керек. Б?л н?с?ада б?л міндет орындалып т?р. Я?ни ?аза? тіліндегі барлы? дыбыс ?амтыл?ан. О?ан ?оса айталы? орыс тілінен келген дыбыстарды біз ?алдыруды ж?н санады?", - дейді Ербол Тілешов.
Сонымен ?атар, тілдерді дамытуды? республикалы? координациялы?-?дістемелік орталы?ыны? директоры "у" ?рпін жазу?а байланысты м?селеге то?талды.
"Бізде де "у" ?рпін "у" деп жазайы? деген н?с?а болды (?ліпбиді? жа?а н?с?асында б?л дыбыс "w" ретінде к?рсетілген). К?пшілігі б?л белгіге а?ылшын тіліні? призмасымен ?арайды. А?ылшын тілімен салыстырып жатыр. Біра? латын ?ліпбиі а?ылшын ?ліпбиі емес ?ой. А?ылшын тілі латын ?ліпбиіні? негізінде жасал?ан. Тілді ?ліпбимен шатастырмау ?ажет. Біз а?ылшын тілін латын ?ліпбиімен шатастырып жатырмыз. ?аза? тілі - бас?а ж?йені? тілі, оны байланыстыруды? ?ажеті жо?. Бірінші кезекте а?ылшын ?ріптерін ?абылдамауымыз ?ажет, біз д?ст?рлі латын ?ліпбиін алып, о?ан ?зімізді? дыбыс ж?йемізді ?осуымыз ?ажет", - деді Ербол Тілешов.
"М?селен, бізде "у", "?", "?" - бізде осындай бірнеше дыбыс болды. А?ылшын, орыс тілдерінде м?ндай дыбыстар жо?. Біз бір дыбысты алып, оны ?зге тілмен салыстырып жатырмыз, ал егер б?л дыбыстарды ?згертетін болса?, ж?йе ?згеріп кетеді", - деп есептейді филология ?ылымдарыны? докторы.
?аза?ты? жа?а ?ліпбиін ??растырушылар ?аза?станды?тар "W" ?рпін ?абылдамады деген т?жырым?а келді. Спикерлер ?сыныл?ан н?с?аны? ?лі бекітілмегенін еске салды. Халы?ты? барлы? ?сынысы мен ескертуін ?йымдастырушылар ?абылдаймыз деп отыр. "Арнайы ?сыныс болса, ?Р М?дениет ж?не спорт министрлігіні? Тілдер ж?не ?ол?амды?-саяси ж?мыс ж?ніндегі комитетіне немесе Ш.Шаяхметов атында?ы тілдерді дамытуды? республикалы? координациялы?-?дістемелік орталы?ына 48-83-67, 40-83-93, 40-63-83 телефон н?мірлері ар?ылы байланыс?а шы?у?а болады", - деді маман.
Показать комментарии
Читайте также
