16 қыркүйек 2021 | 10:33

Қазақстандық сарапшылар ревакцинациядан кейінгі асқынулар туралы The Lancet деректерін бағалады

Дина Шарипханова Корреспондент

Қазақстандық сарапшылар The Lancet журналының ревакцинациядан кейінгі асқынулар туралы деректерін бағалады, - деп хабарлайды Tengrinews.kz тілшісі.

ПОДЕЛИТЬСЯ
Иконка комментария блок соц сети

Қазақстандық сарапшылар The Lancet журналының ревакцинациядан кейінгі асқынулар туралы деректерін бағалады, - деп хабарлайды Tengrinews.kz тілшісі.

Беделді медициналық The Lancet басылымы коронавирусқа қарсы жаппай ревакцинацияның ықтимал зияны туралы мақала жарияланды. АҚШ ғалымдары, ДДСҰ мамандары қазіргі уақытта қолданылып жүрген вакциналар уақыт өте келе де тиімді болып қалады деген қорытындыға келген. Сонымен қатар, егер олар вакцинаның күшейткіш дозалары тым ерте берілсе, бұл миокардит пен сирек кездесетін аутоиммунды ауру Гийен - Барре синдромы сияқты асқынуларға әкелуі мүмкін екенін ескертті.

Сонымен қатар, кейбір елдерде халықты ревакцинациялау басталып кетті. Tengrinews.kz тілшісі елде қашан ревакцинация жүргізуге болатынын және оның денсаулыққа қандай салдары бар екені туралы қазақстандық ғалымдар мен дәрігерлер пікірін білді.

Реклама
Реклама

Қазақстанның профилактикалық медицина академиясының президенті, иммунолог Алмаз Шарман америкалық ғалымдардың мақаласын талдай отырып, ондағы басты мәселе - қазіргі коронавирусқа қарсы вакциналар халықты жеткілікті дәрежеде қорғауды қамтамасыз ететіні және жаппай ревакцинацияның мәні жоғында. Ғалымдардың айтуынша, вакцинаның екі дозасын алған адамдарды қайта вакциналаудан гөрі, қалған адамдарды вакциналау маңызды.

"Иә, авторларда жанама әсерлер туралы бөлім бар. Вакциналар кез келген дәрі сияқты, тіпті аспириннің де жанама әсерлері бар, ал көп мөлшерде берілсе, мРНҚ вакциналарынан кейін миокардит және вектордан кейін Гийен - Барре ауруы сияқты жанама әсерлер жиілігі байқалады. Бірақ бұл өте сирек кездесетін асқынулар және олар мұнда маңызды рөл атқармайды. Ғалымдарға ең маңыздысы - халықтың денсаулығы. Олардың айтуынша, қазіргі вакциналар екпе алған адамдарды жеткілікті түрде қорғайды", - деді иммунолог.

Медициналық профилактика академиясының президентінің айтуынша, АҚШ ғалымдарының мақаласы "жаңалық ашу" емес. Мұның бәрін бұрын дәрігерлер айтқан. Көптеген бұқаралық ақпарат құралы өздерінің зерттеу нәтижелерін жариялай отырып, вакцинацияның жиі жүргізілуі аутоиммунды аурулардың ықтималдығын арттыратынын, бірақ осы аурулардан және иммундық жүйенің басқа да бұзылуларынан зардап шегетін адамдарға, керісінше, вакцинаның үшінші дозасы көрсетілгенін, өйткені олардың иммунитетін дамыту қиын екенін жазған.

Алмаз Шарман коронавирусқа қарсы вакцинаны жыл сайын берілетін тұмауға қарсы вакциналармен салыстыруға болмайтынын айтады. Тұмау жағдайында аурудың жаңа штамдары жыл сайын пайда болады, ал коронавирустың осы уақытқа дейін тек нұсқалары болған, тіпті "дельта" нұсқасы да қазіргі вакциналардан құтыла алмайды. Профессордың айтуынша, елдегі денсаулық сақтау саласы көп адамды қамтуға бағытталуы керек және халықтың көпшілігі вакцина алғаннан кейін қайта вакциналау туралы ойлануы керек.

Медицина ғылымдарының кандидаты, School of Medicine, Caspian University доценті Рафаиль Қыпшақбаев қайта вакциналаудың оңтайлы кезеңін уақыт өте келе ғана білуге ​​болады деп есептейді. Ол үшін егілгендерге зерттеу жүргізу және олардың антиденелерінің қалай әлсірейтінін бақылау қажет.

"Егер қазір бірінші вакцинациядан кейін 8-9 ай туралы айтатын болсақ, онда ревакцинация жылына бір рет жүргізілу керек екені айқындалады. Мәселе мынада, COVID-19 - бұл жаңа диагноз және бізде деректер болмаған кезде нақты бір нәрсені айту өте қиын. Асығыс ревакцинация қандай қауіп төндіруі мүмкін? Антиденеге тәуелді инфекцияның жоғарылауы сияқты мәселе бар. Бұл аурудан қорғаудың орнына антиденелер процестің тез дамуына ықпал еткен кезде пайда болады. Бұл жағдайда вакцина аурудың ағымын нашарлатуы мүмкін. Кез келген дәрі немесе вакцина біздің иммундық жүйемізге әсер етеді, жүктеме береді және оны жиі осындай әсерге ұшыратуға болмайды", - деді Рафаиль Қыпшақбаев.

Медицина университетінің эпидемиологы және ғылыми үйлестірушісі Бауыржан Жүсіпов ревакцинация туралы айта келе қосымша және бустерлік (күшейткіш) вакцинацияны ажырату қажет екенін айтты. Мысалы, иммундық тапшылықпен байланысты аурулардан зардап шегетін көптеген адамда вакцинация кезінде иммундық жүйе бірдей күшті жауап пен қорғаныс реакциясын бермейді. Кейбір елдерде олар алғашқы вакцинадан 3-5 аптадан кейін қайта егіледі. Сондай-ақ, қосымша вакцинация бұрын қолданылған вакциналар тиісті нәтиже көрсетпеген елдерде жүргізіледі. Мысалы, Таиланд сияқты Оңтүстік-Шығыс Азия елдерінде негізінен белсенді емес вакциналар қолданылды, ал аурудың жаңа өсуіне байланысты олар жеткілікті деңгейде тиімділік көрсеткен жоқ. Сондықтан халық қосымша Pfizer және Moderna вакциналарын салдыра бастады.

Уақыт өте келе әлсіреген иммундық қорғанысты күшейту үшін үдеткіш вакцинация жүргізіледі. Мысалы, Ресейде ревакцинацияның қолайлы мерзімі алты ай, ал АҚШ-та сегіз ай. Сарапшы АҚШ-та дәрігерлер мен әлеуметтік қызметкерлердің басында вакцина алғанын және олар үнемі вирусқа тап болғандықтан, оларға ревакцинация қажет болуы мүмкін екенін айтты. Ресейде мұндай шектеулер болған жоқ және бастапқыда бәрі вакцина салдырды.

"Қазірдің өзінде вакциналар 100 пайызға инфекциядан қорғауға кепілдік бермейтіні түсінікті, бірақ олар ауруханаға жатқызудан және өлім жағдайынан қорғайды. Вакцинаның екі дозасы тіпті жаңа штамдарда да аурудың ауыр салдарын болдырмау үшін жеткілікті, бірақ ешкім індеттің тоқтауы туралы айтпайды. Ревакцинацияға қатысты екі негізгі ұстаным бар: біріншісі, үдеткіш вакцинация арқылы эпидемия қарқынын төмендетуге болады, екіншісі - аурудың ауыр салдарын болдырмауға жеткілікті және қазір ревакцинацияның қажеті жоқ. Олардың қайсысын Қазақстанда ұстанатыны көптеген факторларға байланысты", - деді эпидемиолог.

Бауыржан Жүсіповтің айтуынша, Қазақстанда ревакцинация жүргізілген жағдайда үкімет өз мүмкіндіктерін, оның ішінде қаржылық мүмкіндіктерін де негізге алады. Ревакцинация вакцинаны сатып алуды ғана емес, оны ұйымдастыруға жұмсалатын шығындарды да талап етеді. Еліміздің Денсаулық сақтау министрлігі үдеткіш вакцинацияның жоспарларын жариялады, бірақ оның параметрлері әлі анықталған жоқ. Эпидемиолог жеке вакциналардың жеке қасиеттері мен тиімділігін ескеру қажет деп қосты. Қазақстанда ревакцинация жүргізер алдында елде тіркелген вакциналардың барлық бес түріне зерттеу жүргізіп, олардың жұқтырудан қаншалықты ұзақ қорғай алатынын зерделеуі тиіс. Қазақстанда қол жетімді белсенділігі жойылған және векторлық вакциналар үшін олардың қайсысы бустерлік болатынын шешу үшін жекелеген стратегиялар әзірлеу қажет болуы мүмкін.

"Қайта вакцинациялау қаупі туралы айтатын болсақ, бұл көбінесе аутоиммунды ауруларға қатысты. Бұл вакциналарды қолданудың басынан бастап айтылды. Айта кету керек, бұл оқиғалар өте сирек кездеседі. Әрине, қарапайым математикаға сүйене отырып, үшінші вакцинациямен олардың пайда болу мүмкіндігі артады, бірақ мұндай жанама әсерлер әлі де сирек кездеседі. Яғни, қайта вакцинациялау кезінде бізде таразының бір жағында жанама әсерлер, оны жүргізу шығындары, ал екінші жағында коронавирустан қорғауды күшейту бар", - деп толықтырды маман.

Бұған дейін Денсаулық сақтау министрі Алексей Цой Қазақстанда ревакцинация әлі жоспарланбағанын, бірақ ол вакцинаның екінші дозасын алғаннан кейін 9 айдан кейін қарастырылуы мүмкін екенін хабарлаған болатын.

Сілтемесіз жаңалық оқисыз ба? Онда Telegram желісінде парақшамызға тіркеліңіз!


Показать комментарии
Читайте также
Реклама
Реклама
Join Telegram
Лого TengriNews мобильная Лого TengriSport мобильная Лого TengriLife мобильная