ҚМДБ 2016 жылдың қорытындысы бойынша есеп берді

?аза?стан м?сылмандары діни бас?армасы (ары ?арай - ?МДБ), 2011 жыл?ы ?Р "Діни ?ызмет ж?не діни бірлестіктер туралы" За?ына ж?не ?МДБ-ны? 2012 жылы ?абылдан?ан Жар?ысына с?йкес, ?зіні? ж?мысын тиісті нормативтік-???ы?ты? актілер ше?берінде ат?арады, - деп хабарлайды Тengrinews.kz тілшісі ?МДБ ресми сайтына Muftyat.kz порталына сілтеме жасап. 

Діни бас?арманы? Орталы? аппараты ?з ше?берінде 15 б?лімні? ж?мыстарын ?йымдастырып, тиісті н?с?аулы?тар береді.

2016 жылы ?МДБ-ны? басты ба?ыттары бойынша ат?ар?ан ж?мысыны? н?тижесі т?мендегідей:

 ?йымдастыру ж?мыстары бойынша

 "Ислам ж?не зайырлы ?о?ам" атты конференция ?тіп, ?ндеу ?абылданды.

"2016 - Дін ж?не тарих та?ылымы" жылы деп аталып, республика бойынша семинарлар, конференциялар ?ткізілді.

 Халы?аралы? ?атынастар бойынша 

А?ымда?ы жылы ?МДБ-ны? ?ызметкерлеріні? 10 шетелдік іс-сапары ?йымдастырылды. Атап айт?анда: Мысыр, Т?ркия, Ресей Федерациясы, Хорватия, Белорусь, Татарстан, Иран, Малайзия, ?збекстан, Германия мемлекеттері.

Сонымен ?атар, Бас м?фти 15 халы?аралы? іс-шара?а ?атысты. Сондай-а? 12 шетелдік дін ?кілдерін ?абылдады.

 ??ламалар ке?есі бойынша

 2016 жылы "??ламалар ке?есіні?" 4-отырысы ?тті. К?н т?ртібінде 37 м?селе ?аралып, 18 хаттамалы? тапсырмалар беріліп, 5концептуалды ??жаттар мен ?ндеулер ?абылданып, 16 м?селе бойынша шешім шы?арылып, оны? ішінде 6 п?туа бекітілді.

Ке?есті? отырыстарында "Д?ст?рлі ислам жау?арлары", "Жаназа", "Дін мен д?ст?р-ІІ" ж?не "Сборник фетв" атты 4 кітап баспа?а ?сынылды.

 Шари?ат ж?не П?туа б?лімі бойынша

2016 жылы "Шари?ат ж?не п?туа б?лімі" жалпы саны 15 п?туа шы?арды. Д?лірек айт?анда: "Жаназаны? ?кімі", "кесене т?р?ызуды? ?кімі", "жаназада орындалатын кейбір ?рдістер", "??рса? ана болуды? шари?и ?кімі", "та?ам ??рамында?ы ?оспаларды? ?кімі", "кесене т?р?ызуды? ?кімі", "си?ыр", "табли?и жама?аты миссионерлік ?йымы", "мемлекеттік р?міздерге ??рмет к?рсету", "т?зеу колониясында жазасын ?тушілерді? намаз о?у уа?ыты", "?о?ам ?айраткерлерін еске алу", "спираль ?оюды? ?кімі", "лизинг", "?абір басында ?сімдіктерді ж?луды? ?кімі".

Fatua.kz cайтына келіп т?скен 4186 с?ра??а жауап берілсе, Діни бас?армадан 678 п?туа с?ралып, 815 телефон ?о?ырауына жауап берілді.

 Діни білім ж?не кадр дайындау бойынша

2016 жылы Сарыа?аш, Шымкент, Алматы, А?т?бе ?алаларында?ы медреселер колледж м?ртебесіне к?терілді.

"500 зияткер имам" т?жырымдамасы ?зірленді (діни ?ызметшілерді? я?ни, Бас имам, найб имам, ?стаз, молда, азаншыларды? лауазымды? міндеттемелері дайындалды).

?азіргі та?да барлы?ы 2568 маман дайындалып жатыр. Оны? ішінде:

- "Н?р М?барак" университетінде 1035 маман,

- медреселерде 1234 маман,

- ?арилар орталы?ында 300 маман.

 Жо?ар?ы білімді мамандар:

2016 жылы "Н?р-М?барак" Египет Ислам университетін 126 (оны? ішінде: 110 ?л, 16 ?ыз бала) студент бітірген (оны? ішінде 10 студент магистратура?а т?скен).

 ?азіргі та?да аталмыш университетте 1065 студент бар (625 студент мемлекеттік грант иегері). Оларды? ішінде:

- 979 бакалавр (орыс тілді топта 38 бала), оны? ішінде «Исламтану» маманды?ы бойынша 859 студент бар ( оларды? 666-сы ?л,193-ы ?ыз бала).

- 74 магистр,

- 12 докторант

Орта білімді мамандар:

Республика бойынша медреселерде 1234 ш?кірт о?иды (оны? ішінде: 887 ?л, 347 ?ыз). Оларды? ішінде:

- 923 колледж статусын ал?ан 4 о?у орныны? студенттері,

- 311 студент 5 медреседе т?лім алуда.

2016 жылы 221 (175 ?л, 46 ?ыз бала) студент медреселерді бітірген. Оларды? ішінде:

- 107-сі имамды?, ?стазды? ?ызметте.

- 40-?ы "Н?р М?барак" университетіне т?скен,

- 3-еуі Халы?аралы? ?ожа Ахмет Яссауи университетінде,

- 2-еуі Алматы ?.Абылайхан атында?ы шет тілдер университетінде,

- 39-ы "?арилар" орталы?ында.

 ?арилар дайындау:

"Ы?ылас" ?арилар дайындау орталы?ында ?ыздар тобы ашылды. Онда 50-ден астам ?ыздар о?уда. 

Жалпы ??арилар орталы?ында? 451 ш?кірт о?уда. 2016 жылы "?арилар орталы?ын" 5 т?лек бітірген.

Мамандарды ?айта дайындау бойынша:

?МДБ-ны? ??рамында 718 (19 пайыз) жо?ары, 1033 (27 пайыз) орта білімді, 1786 (54 пайыз) діни ?ызметкерлер бар.

2016 жылы Ислам институтында 2 айлы? курста 270 имам білімін жетілдірген. Имамдарды? білімін жетілдіру курстарына 1693 имам-молдалар ?атысты. 

Сонымен ?атар 204 семинар ?тіп, 2968 дін ?ызметкерлері ?атыстырылды.

Мысыр мемлекетіндегі "?л-Аз?ар" университетінде 2 айлы? білімін жетілдіру курсында 5 имам о?уда.

Халы?ты? діни сауатын ашу бойынша:

?.ж мешіттердегі 28000 т?л?а сауат ашу курстарынан ?тті. 

Б?гінгі та?да 785 мешітте сауат ашу курстары ж?мыс істеуде.

2016 жылы 74 177 (51 474 ер, 22703 ?йел) т?л?а мешіттердегі сауат ашу курстарына ?атыс?ан. Балалар?а арнал?ан жаз?ы сауат ашу курстарында 22 739 о?ушы т?лім алды.

Имамдар?а ж?рдемші шетелдік дін мамандары:

Елімізде ?МДБ-ны? ша?ыртуымен діни ?ызметті жандандыру ма?сатында 3 жыл?а келген 31 дін маманы ?ызмет ат?аруда (Оларды? ішінде: 11-і т?ркиялы?, 20-сы мысырлы? ?стаздар).

Уа?ыз насихат брйынша

Республикамызды? барлы? мешіттерінде бір мезетте айтылатын ж?ма уа?ызыны? 52 та?ырыбы бекітіліп, ?р сейсенбі к?ні уа?ызды? м?тіні www.muftyat.kz ж?не 20 айма?ты? сайттарда жарияланды.

"П?туа жина?ы" кітабы 1000 дана ж?не "Д?ст?рлі ислам жау?арлары" 3000 дана болып басылып шы?ты. 

А?ымда?ы жылы Республикалы? а?паратты?-насихат (б?дан ?рі - РАНТ) мен Жергілікті а?паратты?-насихат топтары (б?дан ?рі - ЖАНТ) жалпы 35 606 кездесу ?ткізіп, онда 1 585 044 т?л?а ?амтыл?ан. Оны? ішінде; 

- 38 762 т?зеу мекемелері,

- 327 561 о?у орындары,

- 180 869 мемлекеттік ж?не т?рлі мекемелері,

- 1 037 852 т?р?ындар мен мешіт жама?аты.  

2 топты? ж?мыс к?рсеткіші жеке б?ліп ?ара?анда т?мендегідей:

1) РАНТ бойынша (??рамында 6 топ, 33 маман бар) жалпы 506 кездесу ?ткізіліп, 69 472 т?л?а ?амтыл?ан. Оны? ішінде: 

- 43 973 мешіт жама?аты мен ауыл т?р?ындары;  

- 430 т?зеу мекемелеріндегі жазасын ?теушілер;  

- 9 667 мемлекеттік ж?не т?рлі мекемелерді? ?ызметкерлері;  

- 14630 студенттер, о?ушылар мен о?ытушылар; 

- 772 д?рістер мен семинарлар?а ?атысушылар; 

- 774 д?ст?рлі емес идеологияны? ы?палына т?скендер.

РАНТ м?шелері республиканы? бірнеше облыстарына іс-сапармен шы?ты (Оны? ішінде: Астана ?аласына - 1 рет, Алматы ?аласы - 1 рет, А?т?бе облысы - 2 рет, Атырау облысы - 1 рет, Жамбыл облысы - 1 рет, ?ара?анды облысы - 1 рет, ?ызылорда облысы -1 рет, Ма??ыстау облысы - 2 рет, О?О - 1 рет., Ш?О - 1 рет, Павлодар облысы - 1 рет, С?О - 1 рет, Семей айма?ы - 3 рет).

2) ЖАНТ бойынша (??рамында 78 топ, 295 маман бар) 35 100 кездесу ?ткізіліп, 516 344 т?л?а ?амтыл?ан. Оны? ішінде:

- 38 332 т?зеу мекемелеріндегі жазасын ?теушілер,

- 312 931 студенттер, о?ушылар мен о?ытушылар; 

- 171 202 мемлекеттік ж?не т?рлі мекемелерді? ?ызметкерлері 

- 993 879 мешіт жама?аты ж?не ауыл т?р?ындары. 

А?т?бе облысы бойынша радикалды т?л?алармен т?сіндірме ж?мысын ж?ргізу ма?сатында ?Р Бас Прокуратурасыны? ?йымдастыруымен бол?ан шарада 28 РАНТ м?шелері ?атысып, н?тижелі о?алту ж?мыстарын ?ткізді.

Жат а?ымда?ы адамдармен жеке т?сіндірме ж?мыстары бойынша

2016 жылы 1398 жат а?ымда?ы т?л?алармен жеке т?сіндіру ж?мысы ж?ргізіліп, н?тижесінде на?ты 533 т?л?а д?ст?рлі дінге бет б?рды.

Жастар ісі б?лімі бойынша

2016 жылы жалпы республика к?лемінде жастар?а ?атысты 22 000 іс-шаралар ?йымдастырылып, атал?ан іс-шара?а 626 000-?а жуы? адам ?атыс?ан. Сонымен ?атар, 4300 ?гіт-насихат ж?мыстары ж?ргізіліп, 300 000-?а жуы? жастар ?амтылды. Оны? ішінде: 

- 1250 танымды? рухани т?рбие ж?мыстары ж?ргізіліп, о?ан 100 мы??а жуы? адам ?атыс?ан.

- 800 спортты? шара ?ткізіліп, 120 000 адам тартыл?ан.

- 15 000 ?о?амды? ж?мыстар ?йымдастырылып, 110 000 адам ?амтыл?ан.

 ?йелдер-?ыздар секторы бойынша

2016 жылы ?МДБ-ны? ?йел-?ыздар секторы ашыл?аннан бері 1 республикалы? конференция, 1 республикалы? семинар, 86?айырымдылы? іс шаралар, 115 ?о?амды? іс шаралар, 43 ?гіт-насихат іс шаралары, 2 ??ран, хадис жарыстары, 2 спортты? іс-шара ?йымдастырылды. Сондай-а? 93 жат а?ым жетегінде ж?рген ?йел-?ыздармен кездесу ?ткізіп, 3 адам райынан ?айтты.

Т?зету колониясы бойынша

Б?гінгі та?да т?зеу мекемелеріндегі о?алту ж?мыстарын ?МДБ-ны? 96 имамы ж?йелі, жоспарлы т?рде т?сіндірме ж?мыстарын ж?ргізуде.

2016 жылы террористік ж?не діни экстремистік ?рекетке ?атысты сотталушы 1410 т?л?а?а ?атысты жеке т?сіндірме ж?мысы ж?ргізіліп, н?тижесінде 186 сотталушы д?ст?рлі дінге бет б?рды. Сонымен ?атар 96 сотталушы ?здеріні? радикалды к?з?арастарынан бас тартты.

2016 жылды? 29 ?арашасында ?МДБ-ны? ?йымдастыруымен Астана ?аласында?ы "?зірет-С?лтан" мешітінде т?зеу мекемелерімен т?сіндірме ж?мысын ж?ргізетін барлы? облыстарда?ы имамдар?а психологиялы? тренинг ?ткізілді.

?ажылы? бойынша

Елімізден 3000-?а жуы? адам ?ажылы? парызын ?теп ?айтты. ?ажыларды апару?а ?атысты отанды? 10 фирма іріктеуден ?ткізіліп ("Яссауи", "Атлас", "Хикмет", "?л-Маруа", Н?р-?аза?стан, "?ызмет-Саяхат", "Дельта", "Санабл", "Хидаят-Н?р", "Ансар"),?ажылы? ж?мыстарын ?йымдастырды.

?ажылы? миссиясы (18 т?л?адан ??рал?ан) т?мендегідей ба?ыттарда ж?мыс ж?ргізді:

- Туристік фирмаларды? ?йымдастырушылы? шараларын ба?ылау?а алу, сапалы? жа?ын тексеру,

- ?ажыларды? денсаулы?ын жіті ?ада?алау,

- фирмада?ы уа?ызшыларды? ж?мыстарын ?йлестіру,

- ?ажыларды жат а?ымдардан ?ор?ау.

Баспас?з б?лімі бойынша

2016 жылы басылымдар?а 473 а?парат, ма?ала, с?хбат жарияланды. Атал?ан материалдарды? к?рілім саны 2 994 632-ге жетіп, 1 804пікір жазылды.

Тек ?ажылы? маусымы кезінде 162 материал жары? к?рді.

Осымен ?атар, "Евразия" арнасында?ы "Ж?ма уа?ызы" ба?дарламасыны? 50 шы?арылымы ?зірленді.

2016 жылды? басында ?МДБ жанынан баспас?з клубы ??рылып, журналистермен ?ткізілген кездесулер, тренингтер т?ра?ты ж?зеге асып келеді.

?аламтормен ж?мыс б?лімі бойынша

?МДБ-?а ?арасты сайттарда ?рт?рлі та?ырыпта?ы танымды? 4574 ма?ала, ?ибратты 669 ??гіме, ?МДБ мен айма?та?ы ?кілдіктерді? іс-шаралары, Ислам ?лемінде болып жат?ан о?и?алар жайлы 11 000 жа?алы? жары? к?рді. Мультимедиялы? контент бойынша 235 фоторепортаж, 1475 аудио ж?не 1912 бейнеметариалдар жарияланды.

Сонымен ?атар, ?МДБ-?а ?арасты 9 портал жа?артылып (www.muslim.kz, www.ummet.kz, www.sunna.kz www.ihsan.kz, www.nurgasyr.kz,www.taglym.kz, www.aqmeshit.kz, www.islam-atyrau.kz, www.semey-meshet.kz), ?олайлы функционалды? м?мкіндіктермен толысты. 

Барлы?ы 1.8 миллион ?олданушысы бар 70-ке тарта ?леуметтік желілердегі Ислам ?ауымдасты?тарды? ?кімгерлерімен ?арым-?атынас орнатылды.

Намаз ?йренушілерге арнал?ан ?аза? ж?не орыс тілдерінде "Намаз - дінні? тірегі" атты мобильді ?осымша іске ?осылып, б?гінде аталмыш ?осымшаны 200 мы?нан астам адам ж?ктеп ?лгерді.

 "Хикмет" телерадиостудиясы бойынша

"Хикмет" телерадиостудиясы жалпы саны 320 бейне ж?не 146 аудио ?німдерін жасап шы?арды.

Сондай-а?, полиграфиялы? ?німдер ?атарында 6000-?а жуы? ?рт?рлі дизайн ?лгілері жасалып, 5000 дана CD ж?не DVD дискілер, балалар?а арнал?ан 350 дана "??ран ?ліппесі" мен 350 дана "Имандылы? ?ліппесі", 260 000 дана Ж?ма пара?шаларын жасап шы?арды.

?айырымдылы? шаралары бойынша

2016 жылы "Бабалар еккен шынарды, балалары саялайды" атты ?айырымдылы? акциясы ?йымдастырылды. Б?л игі шара?а Республика к?леміндегі барлы? мешіт атсалысты. Н?тижесінде, 14 566 адамны? ?атысуымен 48 273 к?шет отыр?ызылды.

Сонымен ?атар "К?рікті мешіт-2016" атты тазалы? б?йгесі ?ткізіліп, 1, 2, 3 орын ал?ан 7 мешітке Бас м?фтиді? атынан ?лкен ?ажылы??а жолдама берілді.

?МДБ тарапынан бірнеше о?улы?тар жары? к?рді. На?ты айт?анда:

- "Дін-Насихат" кітабы (3000 дана);

- "Д?ст?рлі Ислам жау?арлары" кітабы (2000 дана);

- "Ислам жан?ясы" кітабы (15000 дана);

- "Намаз о?ып ?йренейік" кітапшасы (6000 дана);

- Бахрейн мемлекетінен келген 146 000 дана ??ран Карим кітап таратылды.

Мо??олияны? 50 имамына ж?не РФ Алтай Республикасыны? 9 имамына ?МДБ шапаны беріліп, Горно-Алтай ?аласында?ы орталы? мешітке 120 шаршы метр кілем берілді.

?МДБ "Зекет ?оры" бойынша

Республика бойынша "Зекет" ?орыны? ж?мысы т?ра?ты т?рде ж?ріп келеді. Атап айт?анда: ?айырымдылы? к?мек, ?зін-?зі ?аражатпен ?амтамасыз ете алмайтын имам-молдалар?а, РАНТ м?шелеріне, 9 медресе, 2 ?ариларды дайындау орталы?ы ж?не имамдарды? білімдерін жетілдіру ислам институтыны? ?стаздарына жала?ы беріліп келеді.

Мешіт істері б?лімі бойынша

Б?гінгі та?да республика к?лемінде жалпы 2 518 мешіт ж?мыс істеуде.

2016 жылы 82 жа?адан салынатын мешітке Бас м?фтиді? р??саты беріліп, республика бойынша 20 мешіт ашылып, 350 имам?а бас сенімхат берілді.

118 мешітті? ??жаттары ?айта тіркелу ?шін ?Р ?ділет министрлігіні? облысты? ?ділет департаменттеріне тапсырылды.

Халал стандарттау ж?мыстары 

2016 жылды? а?панында ?МДБ-ны? еншілес "Халал Даму" ЖШС-і ??рылды. Сонымен ?атар, т?мендегі іс-шаралар ж?зеге асырылды: 

- Имамдарды? білімін жетілдіру институтында "халал стандарттау" п?ні ?ткізілді.

- "?асапшылы? - сауапты ??м жауапты іс» атты ?асапшылар?а арнайы семинар-тренингтер ?ткізілді. Семинар?а 137 адам ?атысып, оны? 45-і ку?лік пен жеке бас м?р алды.

- Алматы ?аласында "Халал ?німдеріні? ж?рме?кесі" атты ал?аш?ы ж?рме?ке ?йымдастырылды.

- ?МДБ "Халал Даму" ЖШС-ны? ?ызметі жайлы, "Халал ас дегеніміз не?" деген атпен аны?тама а?параттары ?амтыл?ан буклеттер жасалды.

- "Halaldamu.kz" ресми сайты іске ?осылды. 

3 т?рлі стандарт жасалды:

- "ХАЛАЛ" ?німдерді ?ндіруге, дайындау?а, ??деуге, са?тау?а, тасымалдау?а ж?не сату?а ?ойылатын жалпы талаптар" 1:2015

- "Мал бауыздау ж?не ет ??деу" 1:2016

- "Та?ам?а ?атысты ?ызметтер" 2:2016

Атал?ан стандарттарды ??руда Малайзияда?ы JAKIM ж?не Т?ркияны? SMIIC халал сертификаттау ?йымдарыны? ресми р??сатымен стандарттары пайдаланылды.  

Ке?се ж?мыстары

2016 жылы Діни бас?арма?а 418 кіріс хаттар (министрліктер, мем.?йымдар, ?кімшіліктер, елшіліктер, жеке ?йымдар, ?о?амды? бірлестіктер, жеке адамдар) келіп т?сті.

?МДБ орталы? аппараты ?ызметкерлерінен ж?не республика бойынша барлы?ы 2 833 ?сыныстар, ?тініштер келіп т?сті.

Кадр б?лімі бойынша

2016 жылы Бас м?фтиді? 2455 б?йры?ы толтырылып, тіркеуге алынды. Соны? ішінде 1422-сі та?айындау б?йры?тары болды.

Республика бойынша 637 молда?а та?айындау б?йры?ы тапсырылып, сонымен ?атар 786 ?ызметтік ку?лік берілді.

Астана, Шымкент, Орал, ?ш?о?ыр медреселеріне, А?т?бе облысы мен Алматы ??іріні? ?кілдігіне білікті мамандар басшылы??а та?айындалды.

Діни бас?арма?а ?арасты медреселерге т?суші 1000-?а жуы? талапкерлерді? ??жаттары тексеріліп, ?абылдау комиссиясына жіберілді.