Министр Мұхамедиұлы: Жаманқұловқа бұл фильмнің шикілігі бар екенін ескерткенмін

?Р м?дениет ж?не спорт министрі Арыстанбек М?хамеди?лы "Азатты?" радиосына с?хбат берді. С?хбатта министр режиссер Тал?ат Ж?нібековті? айыптауы мен Е?лік Сыды?ованы? "жынысты? бопсалады" деп м?лімдеуіне ?атысты пікірін айтты. 

Тал?ат Ж?нібековті? "Феникс" деп аталатын фильміне ?атысты шы??ан дау?а байланысты М?хамеди?лы былайша т?сінік берді. "(...) Бюджеті - 3,5 миллион доллар. ?лкен а?ша. Оны? 80 миллион те?гесі (100 миллион те?ге болуы керек, салы?ына ?стайды), былайша айт?анда 2014 жыл?ы курспен 500 мы? доллар алдын-ала т?ленген. Содан кейін ма?ан Тал?ат М?сабаев "Космонавтар туралы фильм ("Феникс" фильмін айтады - ред.) т?сірілгелі жатыр. Сен режиссерді ?абылдашы" деді. Ішінде Т???ышбай Жаман??лов а?амыз бар. (...) Ол кезде М?сабаев "?азкосмосты" бас?арды. Екеуміз ?кіметтік жиналыстарда кездесеміз. Т???ыш рет космонавтар туралы фильм т?сірілгелі жат?анына ?уанып кеттім. Содан кейін режиссер Тал?ат Ж?нібеков келді. "Режиссер кім?" дедім. "Режиссері - ?зім" деді. "Сценарий авторы кім?". "Сценарий авторы - ?зім". "Ал, жарайды. Басты р?лде кім ойнайды?" "?зім". Мен бірден: "Б??ан келіспеймін. М?мкін, жа?сы режиссер шы?арсы?. Біра? б?л - ?лкен бюджетті фильм. ?асы?а бас?а біреуді ?осымша режиссер ?ылып ал, ?азіргі уа?ытта о?ан м?мкіншілік к?п. Ресейден ша?ырасы? ба, Украинадан ша?ырасы? ба" дедім. Ол екінші рет келді де: "Сценарист бір жігітті алдым" деп. Ол да - белгісіз адам. Содан кейін Т???ышбай а?амызбен кездестік", - деп ??гімеледі министр. 

Осыдан кейін М?хамеди?лына Тал?ат М?сабаев б?л фильмні? "космос?а еш ?атысы жо?" екенін айт?ан. Ал сценарийді "?аза?фильм" ?абылда?ан. Айтуынша, 80 миллион те?гені аударып та ?ой?ан. 

"Сосын мен мазасыздандым да, сценарийді алып, т?бегейлі аны?тап ?арай бастадым. Еште?е жо?, ?осымша режиссер да алма?ан. "Б?рін ?зім жасаймын, б?рі керемет болады" дегендей. Содан кейін мен айттым: "Сіздер мына ал?ан а?ша?а не істеді?іздер, соны ?келіп к?рсеті?іздер. Ары ?арай б?лінетін 3 миллион доллар - ?те ?лкен а?ша. О?ан жауап беретін - менмін" деп. Олар істеген шаруаларыны? ??жаттарын алып келді. Ол ??жаттардан оларды? еште?е істемегені бірден к?рініп т?рды. Сосын мен бірден Т???ышбай а?а?а: "Т??а, сіз мына шаруа?а араласпай-а? ?ойы?ызшы. Бас?а бір жоба алы?ыз. Б?ны? шикілігі ?те к?п сия?ты" дедім. Біра? ол кезде Т???ышбай а?аны? "Т?ран" фирмасыны? ??рылтайшысы екенін білген жо?пын. "Ол кісіні? ата?-да??ы бар, сонысымен ?р кабинетке кіреді, жігіттер сол ?шін де ол кісіні продюсер ?ылып ал?ан екен" деп ойла?анмын", - дейді М?хамеди?лы. 

"Сосын жігіттерге: "Б?лары?ыз жарамайды, сіздер бірінші ал?ан а?шалары?ызды? ??жаттарын бері?іздер" дедім. Бір аптадан кейін ол жігіттер ?айта келді. Егер біз олар?а ?ал?ан а?шаны берсек, ресейлік "Алдамиса рус" компаниясы ?здеріне та?ы да 3 миллион доллар беретінін айтты. Олар: "И?, біз екі жа?тап т?сіреміз" деді. Мен: "Ресейліктер а?шаны "Т?ран" компаниясына аударсын, "?аза?фильм" а?шаны содан кейін аударады" дедім. Олар келісті. Сол кезде "?аза?фильмні?" вице-президенті бол?ан Арман ?сенов деген жігіт: "Ареке, олар "а?ша аудармаймыз, т?сірілім М?скеуде бол?анда сол жа?та?ы техникамен ?амтамасыз етеміз, а?ша сол шы?ын?а кетеді" деп айтты" деді. "Оны аны?та?дар" дедім. Біраз уа?ыт ?ткеннен кейін б?лар та?ы да: "Енді Ресейге т?гел а?ша аудару керек" деді. Біз ??жаттарды алып, ?арастыра бастады?. Сосын б?л кісілер "ол - америкалы? компания" (Aldamisa Entertainment LLC компаниясын айтады - ред.) дей бастады. Тал?ат Ж?нібеков бірнеше рет "америкалы? компания" деді. Біз ол америкалы? компания туралы білсек, ол ж?мысын то?тат?ан екен", - деді министр. 

Осыдан кейін министрлік А?Ш-ты? ?аза?станда?ы елшісіне осы айтыл?ан америкалы? компания мен ресейлік компанияны? ?андай ?атысы бар екенін аны?тап беруін ?тініп, хат жазыпты. Алайда олар б?л атал?ан компанияны? бар-жо?ын аны?тап айта алмапты. Арыстанбек М?хамеди?лыны? айтуынша, осы аталып отыр?ан екі компания А?Ш-та ж?не Ресейде екен де, біра? Америкада?ысы ж?мысын екі-?ш жылдан бері то?тат?ан. 

"Б?ларды? бар ?о?ан-ло?ысы - мені ?ор?ытып-?ркітіп 3 миллион долларды алып кету. "Мосфильм" болса, бір ж?н, "Ленфильм" болса бір ж?н - ?айда?ы бірк?ндік компанияны ерте? біз ?ай жа?тан іздейміз" дедім", - деді министр. 

Ал Е?лік Сыды?ованы? айыптауына ?атысты министр м?ны? ?лдебір тапсырыспен жасалуы м?мкін екенін м?лімдеді. "Е?лік Сыды?ова бейнежазбасыны? ая?ында: "Я выступаю в поддержку режиссера. Я требую отставку министра" дейді. Байланысы осыдан-а? к?рініп т?р ?ой. Е?лік шы??ан кезде "Феникс" фильмі т??ірегіндегі тексеріс бастал?ан. Мен ?аржы полициясына оларды? бопсалаумен 3 миллион долларды алып кеткісі келетінін, алды??ы ?аражаттарыны? ??жаттарыны? д?рыс емес екендігін айттым. Бізде Республикалы? Есеп комитеті тексеріс ж?ргізеді. Оларды? міндеті. "?аза?фильмді" тексерген кезде "Феникске" б?лінген 80 миллион те?ге ?аражатты? ?айда ж?мсал?аны ж?нінде еш?андай ??жаты жо?, таза емес" деп солар айтты. (...) Е?лік ?зіні? айыптауын айтып жатып ?алай "режиссерді ?олдаймын, министр отставка?а кетсін" дейді. Егер сол кезде мен отставка?а кетсем, кім біледі, бас?а министр "Фениксті" ая?ына дейін тексере ме, тексермей ме? Мені? б?л жердегі кін?м - жа?а?ы 3 миллион долларды олар?а жіберткізбегенім, екінші кін?м - т?к ж?мыс жасалмай желініп кеткен 80 миллион те?гені ?айтартып жат?аным. О?ан неге к?зімді ж?мып отыруым керек?", - дейді м?дениет ж?не спорт министрі. 

Ал Т???ышбай Жаман??ловты? ?ыспа??а алынып отыр?аны жайлы м?лімдемесіне ?атысты М?хамеди?лы "Мен ол кісіні ?алай ?ыспа??а аламын? Ол - тергеу ісіні? ж?мысы, мен о?ан ?алай араласа аламын? Мен де б?рін тек а?параттардан ?ана біліп отырмын", - деп пікір білдірді. 

Сондай-а?, министр Жаман??ловты? кепілмен босап шы?уына 5 миллион те?ге ?ажет болып, соны? ішінде "бір жарым миллион те?гедейін" ?з ?алтасынан т?леп бергенін айтты. "Т???ышбай а?амыз "Мені Астанада кездескенде ?инады, с?йтті, б?йтті" деді. Мен ол кезде Т???ышбай а?амыз?а айттым: "Кешірім с?ра?ыз. Бірінші, кешірімді халы?тан с?ра?ыз. Екінші, Ж?ргенов академиясынан с?ра?ыз. Б?кіл академияны? атына кір келтіріп, бала?аттады?ыз. "Академияда сондай, б?рі м?ндай" деп. ?шіншіден, театр ?о?амынан кешірім с?ра?ыз. Елді? б?рі кино саласында тек ?ана ?рлайды деп ойлайтын болды. Содан кейін Е?ліктен де кешірім с?ра?ыз. Сіз неге ол ?ызды ойла?ан жо?сыз. Келешекте ол ?ызды? ?з ?мірі бар. Орысша нашар білетін ?ыз. О?ан орысша текст жазып берді. Камера ?ойып, былай с?йле деп айтты" дедім", - деді министр с?хбатында.

Еске салайы?, Темірбек Ж?ргенов атында?ы ?аза? ?лтты? ?нер академиясыны? б?рын?ы студенті Е?лік Сыды?ова министрді б?тен оймен тиісті деп айыпта?ан болатын. Видеода ?ыз 2011 жылы М?хамеди?лы ректор бол?анда академия?а а?ша?а т?сіріп беретінін айтты ж?не екі?шты ?сыныстар айтты деп м?лімдейді. Ал М?хамеди?лы ?з кезегінде б?л м?лімдемені? шынды??а жанаспайтынын м?лімдеген. Осыдан кейін БА?-тарда та?ы бір ?ызды? министрі "тиісті" деп айыпта?аны жайлы хабар тарады. Ал кейін ?Р м?дениет ж?не спорт министрі Арыстанбек М?хамеди?лы ар-намысы мен абыройын сотта ?ор?айтын болатыны хабарланды.