Назарбаевтың Қазақстан халқына Жолдауының толық мәтіні жарияланды

?аза?стан Республикасыны? Президенті Н?рс?лтан Назарбаевты? ?аза?стан хал?ына Жолдауы жарияланды, - деп хабарлайды Tengrinews.kz тілшісі. 

Жолдауды толы? жариялаймыз.

"Т?ртінші ?нерк?сіптік революция жа?дайында?ы дамуды? жа?а м?мкіндіктері"

??рметті ?аза?станды?тар! Б?гінде ?лем Т?ртінші ?нерк?сіптік революция д?уіріне, технологиялы?, экономикалы? ж?не ?леуметтік салаларда?ы тере? ж?не ?ар?ынды ?згерістер кезе?іне ?адам басып келеді.

Жа?а технологиялы? ?алып бізді? ?алай ж?мыс істейтінімізді, азаматты? ???ы?тарымызды ?алай іске асыратынымызды, балаларымызды ?алай т?рбиелейтінімізді т?бегейлі ?згертуде.

Біз жа?анды? ?згерістер мен сын-?атерлерге дайын болу ?ажеттігін ескеріп, "?аза?стан-2050" даму стратегиясын ?абылдады?.

Алдымыз?а озы? дамы?ан отыз елді? ?атарына кіру ма?сатын ?ойды?.

100 на?ты ?адам - ?лт жоспары ж?зеге асырылуда. Оны? 60 ?адамы ?азірді? ?зінде орындалып ?ойды. ?ал?андары, негізінен, ?за? мерзімге арнал?ан ж?не жоспарлы т?рде іске асырылуда.  

?ткен жылы ?аза?станны? ?шінші жа??ыруы бастау алды.

Индустрияландыру ба?дарламасы табысты іске асуда.

"Цифрлы? ?аза?стан" кешенді ба?дарламасы ?абылданды.

?аза?стан Республикасыны? 2025 жыл?а дейінгі дамуыны? кешенді стратегиялы? жоспары жасалды.

Бізді? ?за? мерзімді ма?саттарымыз ?згеріссіз ?ала береді.

?ажетті ба?дарламаларды? барлы?ы бар.

Б?л Жолдау жа?а ?лемге, я?ни Т?ртінші ?нерк?сіптік революция ?леміне бейімделу мен жетістікке жету жолын табу ?шін не істеу ?ажеттігін ай?ындайды.

??рметті отандастар!

Біз ?лем елдеріні? сенімі мен ??рметіне б?леніп, брендке айнал?ан т?уелсіз ?аза?станды ??рды?.

2017 жылы бізді? ел Б?? ?ауіпсіздік Ке?есіні? т?ра?ты емес м?шесі болды.

2018 жылды? ?а?тар айында о?ан т?ра?алы? етудеміз.

Біз д?ниеж?зілік ЭКСПО мамандандырыл?ан к?рмесін ?ткізу ?шін ?лемдік ?о?амдасты? та?дап ал?ан ТМД ж?не Шы?ыс Еуропа елдері арасында?ы бірінші мемлекет болды?.

?аза?станда табысты ж?мыс істеп келе жат?ан нары?ты? экономика моделі ?алыптасты.

2017 жылы еліміз ?лемдік да?дарысты? ?олайсыз салдарын е?серіп, сенімді ?су жолына ?айта т?сті.

Жыл ?орытындысы бойынша ішкі жалпы ?німні? ?суі 4 процент болып, ал ?нерк?сіптік ?німні? ?суі 7 проценттен асты.

Б?л орайда, ?нерк?сіпті? жалпы к?лемінде ??деуші секторды? ?лесі 40 проценттен асып т?сті.

?аза?станны? ?олайлы дамуы орта тапты? ?алыптасуына м?мкіндік берді.

Кедейшілік 13 есе ?ыс?арып, ж?мыссызды? де?гейі 4,9 процентке дейін т?мендеді.

Елімізді? ?леуметтік-экономикалы? табыстарыны? негізі - бізді? басты ??ндылы?тарымыз ретінде ?ала беретін азаматты? бейбітшілік, ?лтаралы? ж?не конфессияаралы? келісім.

Дегенмен, ?аза?станны? жетістіктері сенімді тірек саналады, біра? ол ерте?гі табыстарымызды? кепілі емес екенін жа?сы сезінуіміз керек.

"К?л-к?сір м?найды?" д?уірі ая?талып келеді. Елімізге дамуды? жа?а сапасы ?ажет.

Жа?анды? трендтер к?рсетіп отыр?андай, ол, бірінші кезекте, Т?ртінші ?нерк?сіптік революция элементтерін ке?інен енгізуге негізделуі тиіс.

М?ны? ?зіндік сын-?атерлері де, м?мкіндіктері де бар.

Жа?а ?лем к?шбасшыларыны? ?атарына ?осылу ?шін ?аза?станда ?ажетті н?рсені? б?рі бар екеніне сенімдімін.

Б?л ?шін мынадай міндеттерді шешуге ж?мылуымыз керек.

БІРІНШІ. Индустрияландыру жа?а технологияларды енгізуді? к?шбасшысына айналуы тиіс.

Оны? н?тижелері м?най ба?асы к?рт т?мендеген 2014-2015 жылдарда?ы да?дарыста негізгі т?ра?тандырушы факторларды? бірі болды.

Сол себепті жо?ары е?бек ?німділігі бар ?айта ??деу секторына деген ба?дарымыз ?згерген жо?.

Сонымен ?атар индустрияландыру 4.0 жа?а технологиялы? ?алыпты? барлы? м?мкіндіктерін пайдалана отырып, мейлінше инновациялы? сипат?а ие болу?а тиіс.

К?сіпорындарымызды жа??ырту?а ж?не цифрландыру?а ба?ыттал?ан, ?німні? экспорт?а шы?уын к?здейтін жа?а ??ралдарды ?зірлеп, сыннан ?ткізу ?ажет.

Б?лар, бірінші кезекте, технологияларды? трансфертін ынталандыру?а тиіс.

Елімізді? бірнеше ?нерк?сіптік к?сіпорнын цифрландыру ж?ніндегі пилотты? жобаны іске асырып, б?л т?жірибені ке?інен тарату керек.

Цифрлы? ж?не бас?а да инновациялы? шешімдерді ?зірлеушілерді? ?з экож?йесін дамытуы аса ма?ызды м?селеге айналып келеді.

Ол бізді? Назарбаев Университеті, «Астана» халы?аралы? ?аржы орталы?ы, IT-стартаптарды? халы?аралы? технопаркі сия?ты инновациялы? орталы?тарды? т??ірегінде ?алыптасу?а тиіс.

"Алатау" инновациялы? технологиялар паркіні? ?ызметін ?йымдастыруды т?бегейлі ?айта ?арау ?ажет.

На?ты секторды? жа?а технологиялар?а деген с?ранысты ынталандыруы ж?не венчурлы? ?аржыландыруды? жеке нары?ыны? ?ызметі инновациялы? экож?йе жетістіктеріні? негізгі факторлары болып саналады.

Б?л ?шін тиісті за?нама ?ажет.

Б?дан б?лек, IT ж?не инжинирингтік ?ызмет к?рсетуді дамыту ерекше ма?ыз?а ие болып отыр.

Экономиканы цифрландыру табыс ?келгенімен, ж?мыс к?шіні? к?птеп босап ?алу ?аупін де тудырады.

Босайтын ж?мыс к?шін е?бекпен ?амту ?шін келісілген саясатты алдын ала тияна?тау керек.

Білім беру ж?йесін, коммуникация мен стандарттау салаларын жа?а индустрияландыру талаптарына бейімдеу ?ажет болады.

2018 жылы "цифрлы? д?уір" ?нерк?сібін ?алыптастыру?а арнал?ан индустрияландыруды? ?шінші бесжылды?ын ?зірлеуге кірісу керек.

ЕКІНШІ. Ресурсты? ?леуетті одан ?рі дамыту.

ХХІ ?асырда ?лемні? таби?и ресурстар?а деген м??тажды?ы жал?асуда. Олар болаша?та жа?анды? экономиканы ж?не елімізді? экономикасын дамыту барысында ерекше ма?ыз?а ие болады.

Біра? шикізат индустрияларын ?йымдастыру ісін, таби?и ресурстарды бас?ару?а ?атысты ?станымдарды сыни т?р?ыдан ?айта пысы?тау керек.

Кешенді а?паратты?-технологиялы? платформаларды белсенді т?рде енгізу ?ажет.

К?сіпорындарды? энергия тиімділігі мен энергия ?немдеуге, сондай-а? энергия ?ндірушілерді? ?з ж?мыстарыны? экологиялы? тазалы?ы мен тиімділігіне ?ойылатын талаптарды арттыру керек.

Астанада ?ткен ЭКСПО-2017 к?рмесі баламалы, "таза" энергия саласында?ы дамуды? ?аншалы?ты ?ар?ынды екенін к?рсетті.

Б?гінде ?лем бойынша ?ндірілетін электр энергиясыны? т?рттен бірі жа?артылатын энергия к?здеріне тиесілі.

Болжам бойынша, 2050 жыл?а ?арай б?л к?рсеткіш 80 процентке жетеді.

Біз 2030 жыл?а ?арай ?аза?станда?ы баламалы энергия ?лесін 30 процентке жеткізу міндетін ?ойды?.  

?азір бізде жалпы ?уаттылы?ы 336 МВт болатын жа?артылатын энергия к?здеріні? 55 нысаны ж?мыс істейді. Соларда 2017 жылы 1,1 миллиард киловатт-са?ат "жасыл" энергия ?ндірілді.

"Жасыл" технологиялар?а инвестиция салу ?шін бизнесті ынталандыру ма?ызды.

??ірлерді? ?кімдері ша?ын ж?не орта бизнес субъектілерін ке?інен тартып, т?рмысты? ?атты ?алды?тарды заман талабына сай утилизациялау ж?не ?айта ??деу ?шін шаралар ?абылдау керек.

Осы ж?не бас?а да шаралар за?нама?а, соны? ішінде Экологиялы? кодекске ?згерістер енгізуді талап етеді.

?ШІНШІ. "А?ылды технологиялар" - агро?нерк?сіп кешенін ?ар?ынды дамыту м?мкіндігі.

Аграрлы? саясат е?бек ?німділігін т?бегейлі арттыру?а ж?не ??делген ?німні? экспортын ?л?айту?а ба?ытталуы керек.

Біз егін егіп, д?нді да?ылдарды ?сіруді ?йрендік.

Оны ма?тан т?тамыз. Алайда, ?азір ол жеткіліксіз.

Шикізатты ?айта ??деуді ?амтамасыз етіп, ?лемдік нары?тар?а жо?ары сапалы дайын ?німмен шы?уымыз ?ажет.

Б?л м?селені шешуге барлы? аграрлы? кешенні? т?бегейлі бет б?руы ма?ызды.

Аграрлы? ?ылымды дамыту м?селесі басты назарда болу?а тиіс.

Ол е? алдымен жа?а технологияларды трансферттеумен ж?не оларды отанды? жа?дай?а бейімдеумен айналысуы ?ажет.  

Осы?ан орай аграрлы? университеттерді? р?лін ?айта ?арау керек.

Олар диплом беріп ?ана ?оймай, ауыл шаруашылы?ы кешенінде на?ты ж?мыс істейтін немесе ?ылыммен айналысатын мамандарды дайындау?а тиіс.

Б?л жо?ары о?у орындарынан о?у ба?дарламаларын жа?артып, агро?нерк?сіп кешеніндегі озы? білім мен ?здік т?жірибені тарататын орталы?тар?а айналу талап етіледі.

Мысалы, егін егу мен асты? жинауды? о?тайлы уа?ытын болжамдауды?, "а?ылды суаруды?", минералды ты?айт?ыш себуді?, зиянкестермен ж?не арамш?ппен к?ресуді? интеллектуалды ж?йелері ар?ылы ?німділікті бірнеше есе арттыру?а болады.

Ж?ргізушісі жо? техника адами факторды азайтып, егіншілікті? ?зіндік ??нын айтарлы?тай т?мендетуге м?мкіндік береді.

Жа?а технологиялар мен бизнес-модельдерді енгізу, агро?нерк?сіп кешеніні? ?ылым?а негізделуін арттыру шаруашылы?тарды кооперациялау ?ажеттігін к?шейтеді.

Ауыл шаруашылы?ы субъектілеріні? кооператив т?рінде ж?мыс істеуіне жан-жа?ты ?олдау к?рсету керек.

Мемлекет бизнеспен бірлесіп, отанды? ?німді халы?аралы? нары??а шы?аруды? стратегиялы? жолын тауып, ілгерілетуге тиіс.

Ауыл шаруашылы?ын ?ар?ынды дамыту ?німні? сапасы мен экологиялы? тазалы?ын са?тай отырып ж?ргізілуі ?ажет.

Б?л б?кіл ?лемге танылатын "?аза?станда жасал?ан" таби?и азы?-т?лік брендін ?алыптастырып, ілгерілетуге м?мкіндік береді.

Сонымен ?атар жерді барынша тиімді игеретіндерді ынталандырып, ал д?рыс пайдалана алмайтындар?а шара ?олдану керек.

Тиімсіз субсидияларды ауыл шаруашылы?ы кешені субъектілеріне арнал?ан банк несиелерін арзандату?а ?айта ба?ыттау ?ажет.

5 жыл ішінде агро?нерк?сіп кешеніндегі е?бек ?німділігін ж?не ??делген ауыл шаруашылы?ы ?німіні? экспортын, тиісінше, кем дегенде 2,5 есеге арттыруды тапсырамын.

Т?РТІНШІ. К?лік-логистика инфра??рылымыны? тиімділігін арттыру.

Б?гінде ?аза?стан ар?ылы бірнеше трансконтиненталды коридор ?теді.

Б?л туралы к?п айтылды.

Жалпы, ?аза?стан ар?ылы ?ткен ж?к транзиті 2017 жылы 17 процентке ?сіп, 17 миллион тонна?а жуы?тады.

Транзиттен т?сетін жыл сайын?ы табысты 2020 жылы 5 миллиард доллар?а жеткізу міндеті т?р.

Б?л инфра??рылым?а ж?мсал?ан мемлекет ?аражатын тез арада ?айтару?а м?мкіндік береді.

Ж?к ?оз?алысын онлайн режімінде ба?ылап, оларды? кедергісіз тасымалдануы ?шін ж?не кедендік операцияларды же?ілдету ма?сатымен блокчейн сия?ты цифрлы? технологияларды? ау?ымды т?рде енгізілуін ?амтамасыз ету ?ажет.

Заманауи шешімдер логистиканы? барлы? буыныны? ?зара байланысын ?йымдастыру?а м?мкіндік береді.

"?лкен деректерді" (Big data) пайдалану сапалы талдауды ?амтамасыз етуге, ?сімні? резервін аны?тау?а ж?не арты? шы?ынды азайту?а жа?дай ту?ызады.

Осы ма?саттар ?шін Интеллектуалды к?лік ж?йесін енгізу ?ажет.

Б?л ж?йе к?лік а?ынын тиімді бас?ару?а ж?не инфра??рылымды одан ?рі дамыту ?ажеттігін аны?тау?а жол ашады.

Ішкі ??ірлік ?атынастарды жа?сарту ?шін автожолдарды? жергілікті желісін ж?ндеу мен ?айта салу?а арнал?ан ?аржы к?лемін к?бейту керек.

Осы?ан жыл сайын б?лінетін бюджет ?аражатыны? жалпы к?лемін орташа мерзімдегі кезе?де 150 миллиард те?геге жеткізу ?ажет.

Б?л ж?мыс?а ??ірлердегі барлы? ?кімдіктерді? белсенді ?атысуын ?амтамасыз ету керек.

БЕСІНШІ. ??рылыс?а ж?не коммуналды? сектор?а заманауи технологияларды енгізу.

Ж?зеге асырылып жат?ан ба?дарламалар ар?асында ?аза?станда пайдалану?а берілген т?р?ын ?йлерді? к?лемі жылына 10 миллион шаршы метрден асты.

Т?р?ын ?йді к?пшілікке ?олжетімді еткен т?р?ын ?й жина?тау ж?йесі тиімді ж?мыс істеуде.

Баспанамен ?амту к?рсеткіші со??ы 10 жылда бір т?р?ын?а ша??анда 30 процентке ?сіп, б?гінде 21,6 шаршы метрді ??рады.

Б?л к?рсеткішті 2030 жылы 30 шаршы метрге дейін жеткізу керек.

Осы міндетті орындау барысында ??рылыс салуды? жа?а ?дістерін, заманауи материалдарды, сондай-а? ?имараттарды? жобасы мен ?ала ??рылысыны? жоспарын жаса?анда м?лде бас?а т?сілдерді ?олдану керек.

?имараттарды? сапасына, экологиялы? тазалы?ына ж?не энергиялы? тиімділігіне жо?ары талап ?ою ?ажет.

Салынатын ж?не салын?ан ?йлер мен инфра??рылымды? нысандарды интеллектуалды бас?ару ж?йелерімен жабды?тау керек.

Б?л т?р?ындар?а ?олайлы жа?дай жасап, электр энергиясын, жылу мен суды т?тынуды ?ыс?артып, таби?и монополистерді тиімді ж?мыс?а ынталандырады.

За?нама?а, соны? ішінде таби?и монополиялар саласын реттейтін за?дар?а тиісті ?згерістер енгізу ?ажет.

?кімдер т?р?ын ?й-коммуналды? инфра??рылымын жетілдіру м?селесін мемлекет-жекеменшік серіктестігі негізінде белсенді шешуі керек.

Ауылды? елді мекендерді сапалы ауызсумен ?амтамасыз ету ?шін ?кімет б?л іске барлы? ?аражат к?здерінен жыл сайын кем дегенде 100 миллиард те?ге ?арастыруы ?ажет.

АЛТЫНШЫ. ?аржы секторын «?айта жа??ырту».

Банктік портфельдерді "нашар" несиеден арылту ісін ая?тау ?ажет.

Ол ?шін банк иелері шы?ындарын мойындай отырып, экономикалы? жауапкершілік алу?а тиіс.

Акционерлерді? аффилирленген компаниялар мен жеке адамдарды? пайдасы ?шін банктерден ?аржы шы?аруы ауыр ?ылмыс болып саналу?а тиіс.

?лтты? Банк м?ндай істерге нем??райлы ?арамау керек.

?йтпесе, м?ндай мемлекеттік органны? не керегі бар?

?лтты? Банк тарапынан ?аржы институттарыны? ?ызметін ?ада?алау ?ата?, уа?тылы ?рі н?тижелі болу?а тиіс.

Мемлекет ?арапайым азаматтарды? м?дделерін ?ор?ау?а одан ?рі кепілдік береді.

Жеке т?л?аларды? банкротты?ы туралы за? ?абылдауды тездету ?ажет.

Сонымен ?атар 2016 жылды? 1 ?а?тарына дейін халы??а берілген валюталы? ипотекалы? займдар ж?ніндегі м?селені ?лтты? Банкке толы?ымен шешуді тапсырамын.

Сол к?ннен бастап атал?ан валюталы? займдарды жеке т?л?алар?а беруге за? ж?зінде тыйым салын?ан болатын.

?лтты? Банк пен ?кімет экономика салаларында?ы на?ты тиімділікті есепке алатын ставкалармен бизнеске ?за? мерзімді несиелендіруді ?амтамасыз ету м?селесін бірлесіп шешуге тиіс.

Инвестициялы? ахуалды? одан ?рі жа?саруы ж?не ?ор нары?ыны? дамуы ма?ызды болып саналады.

Б?л - ж?мысын баста?ан "Астана" халы?аралы? ?аржы орталы?ыны? негізгі міндеттеріні? бірі.

Ол халы?аралы? озы? т?жірибені пайдаланып, а?ылшын ???ы?ы мен заманауи ?аржы технологияларын ?олданатын ??ірлік хаб?а айналу?а тиіс.

"Сам?ры?-?азына" ?лтты? ?л-ау?ат ?оры" ?лтты? компанияларыны? акцияларын IPO-?а табысты т?рде шы?ару ?ор нары?ын дамыту?а септігін тигізеді.

ЖЕТІНШІ. Адами капитал - жа??ыру негізі.

Білім беруді? жа?а сапасы.

Барлы? жаста?ы азаматтарды ?амтитын білім беру ісінде ?зімізді? озы? ж?йемізді ??руды жеделдету ?ажет.

Білім беру ба?дарламаларыны? негізгі басымды?ы ?згерістерге ?немі бейім болу ж?не жа?а білімді ме?геру ?абілетін дамыту болу?а тиіс.

2019 жылды? 1 ?ырк?йегіне ?арай мектепке дейінгі білім беру ісінде балаларды? ерте дамуы ?шін ?з бетінше о?у машы?ы мен ?леуметтік да?дысын дамытатын ба?дарламаларды? біры??ай стандарттарын енгізу ?ажет.

Орта білім беру саласында жа?артыл?ан мазм?н?а к?шу басталды, ол 2021 жылы ая?талатын болады.

Б?л - м?лде жа?а ба?дарламалар, о?улы?тар, стандарттар ж?не кадрлар.

Педагогтарды о?ыту ж?не оларды? біліктілігін арттыру жолдарын ?айта ?арау керек болады.

Елімізді? университеттеріндегі педагогикалы? кафедралар мен факультеттерді дамыту ?ажет.

Білім беруді? барлы? де?гейінде математика ж?не жаратылыстану ?ылымдарын о?ыту сапасын к?шейту керек.

Б?л - жастарды жа?а технологиялы? ?алып?а дайындауды? ма?ызды шарты.

Білім беру мекемелеріні? арасында?ы б?секелестікті арттырып, жеке капиталды тарту ?шін ?ала мектептерінде жан басына ?атысты ?аржыландыру енгізілетін болады.

Біздегі о?ушыларды? ж?ктемесі ТМД елдеріні? ішінде е? жо?ары болып отыр?анын ж?не Экономикалы? ынтыма?тасты? ж?не даму ?йымы елдеріне ?ара?анда орта есеппен ?штен бір еседен к?п екенін ескеріп, оны т?мендету керек.

Барлы? ??ірлердегі О?ушылар сарайларыны? базасында компьютерлерді, лабораторияларды ж?не 3Д-принтерлерді ?оса ал?анда, барлы? ?ажетті инфра??рылымдары бар балалар технопарктері мен бизнес-инкубаторларыны? желісін ??ру керек.

Б?л жас ?рпа?ты ?ылыми-зерттеу саласына ж?не ?ндірістік-технологиялы? орта?а ?тымды т?рде кірістіруге к?мектеседі.

?аза?станды?тарды? болаша?ы - ?аза?, орыс ж?не а?ылшын тілдерін еркін ме?геруінде.

Орыс тілді мектептер ?шін ?аза? тілін о?ытуды? жа?а ?дістемесі ?зірленіп, енгізілуде.

Егер біз ?аза? тілі ??мырлы болсын десек, оны ж?нсіз терминологиямен ?иындатпай, ?азіргі заман?а лайы?тауымыз ?ажет.

Алайда, со??ы жылдары ?лемде ?алыптас?ан 7 мы? термин ?аза? тіліне аударыл?ан.

М?ндай "жа?алы?тар" кейде к?лкі?ді келтіреді.

Мысалы, "?аламтор" (Интернет), "?олтырауын" (крокодил), "к?йсанды?" (фортепиано) ж?не та?ы сол сия?тылар толып жатыр.

Осындай аудармаларды негіздеу т?сілдерін ?айта ?арастырып, терминология т?р?ысынан ?аза? тілін халы?аралы? де?гейге жа?ындату керек.

Латын ?ліпбиіне к?шу б?л м?селені реттеуге м?мкіндік береді.

2025 жыл?а дейін білім беруді? барлы? де?гейінде латын ?ліпбиіне к?шуді? на?ты кестесін жасау ?ажет.

Орыс тілін білу ма?ызды болып ?ала береді.

2016 жылдан бері жа?артыл?ан ба?дарлама бойынша орыс тілі ?аза? мектептерінде 1-сыныптан бастап о?ытылып келеді.

2019 жылдан 10-11-сыныптарда?ы жаратылыстану ?ылымыны? жекелеген п?ндерін о?ытуды а?ылшын тіліне к?шіру басталатын болады.

Н?тижесінде, бізді? барлы? т?лектеріміз елімізде ж?не жа?анды? ?лемде ?мір с?ріп, ж?мыс істеуі ?шін ?ажетті де?гейде ?ш тілді ме?геретін болады.

Сонда ?ана на?ыз азаматты? ?о?ам ??рылады.

Кез келген этникалы? топты? ?кілі кез келген ж?мысты та?дай алады, тіпті Президент болып сайлану?а да м?мкіндігі болады.

?аза?станды?тар бірт?тас ?лт?а айналады.

О?ытуды? мазм?ндылы?ы заманауи техникалы? т?р?ыдан ?олдау к?рсету ар?ылы ?йлесімді т?рде толы?тырылу?а тиіс.

Цифрлы? білім беру ресурстарын дамыту, ке? жола?ты Интернетке ?осу ж?не мектептерімізді видео??рыл?ылармен жабды?тау ж?мыстарын жал?астыру ?ажет.

Ж?мыс берушілерді тарту ар?ылы ж?не халы?аралы? талаптар мен цифрлы? да?дыларды ескере отырып, техникалы? ж?не к?сіптік білім беру ба?дарламаларын жа?арту керек.

"Барша?а тегін к?сіптік-техникалы? білім беру" жобасын ж?зеге асыруды жал?астыру ?ажет.

Мемлекет жастар?а ал?аш?ы маманды?ты береді.

?кімет б?л міндетті орындау?а тиіс.

Орта мектеп пен колледждер ж?не жо?ары о?у орындары ?здік о?ытушыларыны? видеосаба?тары мен видеолекцияларын Интернетте орналастыру керек.

Б?л барлы? ?аза?станды?тар?а, оны? ішінде шал?айда?ы елді мекен т?р?ындарына озы? білім мен ??зыреттілікке ?ол жеткізуге жол ашады.

Жо?ары білім беру ісінде жасанды интеллектпен ж?не «?лкен деректермен» ж?мыс істеу ?шін а?паратты? технологиялар бойынша білім ал?ан т?лектер санын к?бейту керек.

Осы?ан орай металлургия, м?най-газ химиясы, агро?нерк?сіп кешені, био ж?не IT-технологияларсалаларын зерттеу ісінде басымды? беретін жо?ары о?у орны ?ылымын дамыту керек.

?олданбалы ?ылыми-зерттеулерді а?ылшын тіліне біртіндеп к?шіруді ж?зеге асыру талап етіледі.

Жо?ары о?у орындары шетелдерді? жетекші университеттерімен, ?ылыми орталы?тарымен, ірі к?сіпорындарымен ж?не транс?лтты? корпорацияларымен бірлескен жобаларды белсенді т?рде ж?зеге асыруы ?ажет.

Жеке секторды? бірлескен ?аржыландыру?а атсалысуы барлы? ?олданбалы ?ылыми-зерттеу ?зірлемелері ?шін міндетті талап болу?а тиіс.

Жас ?алымдарымыз?а ?ылыми гранттар аясында квота б?ліп, оларды ?олдауды? ж?йелі саясатын ж?ргізуіміз керек.

Білім беру саласына ?зіні? инвестициялы? жобалары мен экспортты? ?леуеті бар экономиканы? жеке саласы ретінде ?арайтын кез келді.

Жо?ары о?у орындарына білім беру ба?дарламаларын жасау?а к?бірек ???ы? беріп, оларды? академиялы? еркіндігін за?намалы? т?р?ыдан бекіту керек.

О?ытушыларды? ?айта даярлы?тан ?туіне к?ш салып, жо?ары о?у орындарына шетелдік менеджерлерді тартып, ?лемдік университеттерді? кампустарын ашу ?ажет.

?лтты? ?леуетін арттыру ?шін м?дениетіміз бен идеологиямызды одан ?рі дамытуымыз керек.

"Рухани жа??ыруды?" м?н-ма?ызы да на? осында.

?зіні? тарихын, тілін, м?дениетін білетін, сондай-а? заманына лайы?, шет тілдерін ме?герген, озы? ?рі жа?анды? к?з?арасы бар ?аза?станды? бізді? ?о?амымызды? идеалына айналу?а тиіс.

?здік денсаулы? са?тау ісі ж?не дені сау ?лт.

Халы?ты? ?мір с?ру ?за?ты?ыны? ?суіне ж?не медициналы? технологияларды? дамуына байланысты медициналы? ?ызмет к?рсетуге деген с?раныс к?лемі арта т?сетін болады.

?азіргі денсаулы? са?тау ісі ?ымбат?а т?сетін стационарлы? емге емес, негізінен ауруды? алдын алу?а ба?ытталу?а тиіс.

Саламатты ?мір салтын насихаттай отырып, ?о?амды? денсаулы?ты бас?ару ісін к?шейту керек.

Жастарды? репродуктивті денсаулы?ын ?ор?ау?а ж?не ны?айту?а ерекше назар аудару керек.

Тиімділігі аз ж?не мемлекет ?шін шы?ыны к?п диспансерлік ем ?олданудан негізгі созылмалы аурулар?а алыстан диагностика жасап, сондай-а? осы саланы амбулаторлы? емдеу ар?ылы бас?ару?а к?шу ?ажет.

Б?л т?жірибе ?лемде б?рыннан бар.

Оны батыл ?рі белсенді т?рде енгізу керек.

Онкологиялы? аурулармен к?ресу ?шін кешенді жоспар ?абылдап, ?ылыми онкологиялы? орталы? ??ру ?ажет.

Халы?аралы? озы? т?жірибе негізінде ауруды ерте диагностикалауды? ж?не ?атерлі ісікті емдеуді? жо?ары тиімділігі ?амтамасыз етілуге тиіс.

Біз кардиология, босандыру ж?не ?кпе ауруымен к?ресу кезінде ат?ар?ан істеріміз сия?ты ж?мыстарды да ж?ргізуіміз керек.

Денсаулы? са?тау саласы халы?ты?, мемлекетті? ж?не ж?мыс берушіні? орта? жауапкершілігіне негізделген Міндетті ?леуметтік медициналы? са?тандыру ж?йесіне кезе?-кезе?імен к?шетін болады.

Оны енгізуді? ?ажеттілігі еш?андай к?м?н ту?ызбайды.

Алайда, Денсаулы? са?тау министрлігі мен Е?бек ж?не халы?ты ?леуметтік ?ор?ау министрлігі іске асырма?ан дайынды? ж?мыстарын ты??ылы?ты ж?ргізу талап етіледі.

Мемлекетті? міндеттерін на?ты белгілей отырып, Тегін медициналы? к?мекті? кепілдік берілген к?леміні? жа?а моделін ?зірлеу ?ажет.

Халы? мемлекет тарапынан кепілдік берілмеген ?ызметтерді Міндетті ?леуметтік медициналы? са?тандыру ж?йесіні? ?атысушысы ретінде немесе ерікті медициналы? са?тандыру, сондай-а? бірлесе т?леу ар?ылы ала алады.

А?паратты? ж?йелерді біріктіру, мобильдік цифрлы? ?осымшаларды ?олдану, электронды? денсаулы? паспортын енгізу, "?а?аз ?олданбайтын аурухана?а" к?шу ар?ылы медициналы? к?мекті? ?олжетімділігі мен тиімділігін арттыру ?ажет.

Медицинада ауруларды диагностикалау мен емдеуді? тиімділігін айтарлы?тай арттыратын генетикалы? талдау мен жасанды интеллект технологияларын енгізуге кірісуіміз керек.

Медициналы? кадрлармен ?амтамасыз ету ж?не оларды сапалы даярлау ма?ызды м?селе болып саналады.

Б?гінде бізде Назарбаев Университетіні? бірегей Медицина мектебі бар. Онда біріктірілген университет клиникасы ж?мыс істейді.

Б?л т?жірибе барлы? медициналы? жо?ары о?у орындарына таратылу?а тиіс.

Осы ж?не бас?а да шараларды іске асыру ?шін "Халы? денсаулы?ы ж?не денсаулы? са?тау ж?йесі туралы" кодексті? жа?а редакциясын ?зірлеу ?ажет.

Сапалы ж?мыспен ?амту ж?не ?леуметтік ?амсыздандыруды? ?ділетті ж?йесі.

Е?бек нары?ыны? тиімділігін ?амтамасыз етіп, ?рбір адамны? ?з ?леуетін іске асыра алуы ?шін жа?дай жасауды? ма?ызы зор.

Барлы? негізгі маманды? бойынша  заманауи стандарттар ?зірлеу ?ажет.

Б?л стандарттарда ж?мыс берушілер мен бизнесмендер е?беккерлерді? білімі, ?абілеті мен ??зыретіні? ?андай болуы ?ажеттігін на?ты белгілейді.

К?сіби стандарттарды? талаптарын ескеріп, білім беруді? жа?а ба?дарламаларын ?зірлеу ?ажет немесе ?азіргі ба?дарламаларды жа?арту керек.

?зін-?зі ж?мыспен ?амты?андар мен ж?мыссыздар экономикалы? ?сімні? резерві саналады.

Мен ?зін-?зі ж?мыспен ?амты?андар м?селесін ?арастыру ж?нінде бірнеше рет талап ?ой?анмын.

Е?бек ж?не халы?ты ?леуметтік ?ор?ау министрлігі б?л іске жауапсызды? танытып, ат?сті ?арап отырды.

Адамдарды н?тижелі ж?мыс?а тарту ?шін к?бірек м?мкіндік беріп, оларды? жеке к?сібін бастауына немесе жа?а маманды? алып, ж?мыс?а орналасуына жа?дай жасау керек.

«Атамекен» ?лтты? к?сіпкерлер палатасыны? бизнесті ?йрету ж?ніндегі ж?мыстары ?олдау?а т?рарлы?.

Н?тижелі ж?мыспен ?амтуды ж?не жаппай к?сіпкерлікті дамыту ба?дарламасы аясында оны? ??ралдарын ны?айта отырып, халы?ты? осы санаттарын ке?інен тарту ?ажет.

?зін-?зі ж?мыспен ?амты?андарды тіркеу ?дерісін мейлінше же?ілдетіп, олар?а мемлекет алдында?ы міндеттерін адал ат?ару тиімді болатындай жа?дай ту?ызу ?ажет.

?аза?станды?тарды? жа?а ж?мыс орнын салыстырмалы т?рде тезірек иеленуге, соны? ішінде елімізді? бас?а да елді мекендерінен ж?мыс табу?а м?мкіндігі болу?а тиіс.

Біры??ай электронды? е?бек биржасын ке? ау?ымда енгізу ?ажет. Онда бос ж?мыс орындары мен ж?мыс іздеушілер туралы барлы? а?парат жина?талу?а тиіс.

Азаматтар ?йлерінен шы?пай-а? к?сіби ба?дарлы тест тапсырып, о?у курстары мен мемлекеттік ?олдау шаралары туралы біліп, ?зін ?ызы?тыратын ж?мыс таба алатын болады.

Е?бек кітапшаларын да электронды? формат?а к?шірген ж?н.

Электронды? е?бек биржасы туралы за?ды 2018 жыл?ы 1 с?уірге дейін ?абылдау ?ажет.

?леуметтік саясат азаматтарды толы??анды экономикалы? ?мірге тарту ар?ылы ж?зеге асырылатын болады.

?азір зейнета?ы ж?йесі толы?тай е?бек ?тіліне байланыстырыл?ан.

Кім к?п ж?мыс істесе, сол к?п зейнета?ы алатын болады.

Осы?ан орай, барша ?аза?станды?тар ?здеріні? ат?аратын ж?мыстарын за?дастыру?а зор м?н беруі керек.

?леуметтік са?тандыру ж?йесінде де е?бек ?тілі мен ?тема?ы м?лшері арасында?ы ?зара байланыс к?шейтілетін болады.

Біз 2018 жылдан бастап халы?ты? ?леуметтік т?р?ыдан аз ?амтыл?ан тобына атаулы ?леуметтік к?мек к?рсетуді? жа?а т?ртібіне к?штік.

Оны? шегі е? т?менгі к?нк?ріс де?гейіні? 40 процентінен 50 процентіне дейін к?терілді.

Е?бекке ?абілетті ?леуметтік т?р?ыдан аз ?амтыл?ан азаматтар ?шін берілетін ?аржылай к?мек олар ж?мыспен ?амту шараларына ?атыс?ан жа?дайда ?ана ?олжетімді болады.

Е?бекке ?абілетсіз азаматтар?а мемлекеттік ?олдау к?рсету шаралары к?шейтіледі.

?ымбатты ?аза?станды?тар!

Мемлекет ?зіні? ?леуметтік міндеттемелеріні? барлы?ын толы?тай орындайды.

2016-2017 жылдары зейнета?ы мен ж?рдема?ы ?ш рет к?бейгенін еске сал?ым келеді.

Базалы? зейнета?ы, жалпы ал?анда, 29 процентке, ынтыма?ты зейнета?ы 32 процентке, бала туу?а байланысты ж?рдема?ы 37 процентке, ал м?гедектер мен асыраушысынан айырыл?андар?а т?ленетін ж?рдема?ыны? ?р?айсысы 43 процентке ?сті.

Денсаулы? са?тау саласында?ы ?ызметкерлерді? жала?ысы 28 процентке дейін, білім беру саласы ?ызметкерлеріні? жала?ысы 29 процентке дейін, ?леуметтік ?ор?ау саласы ?ызметкерлеріні? жала?ысы 40 процентке дейін, "Б" корпусында?ы мемлекеттік ?ызметшілерді? жала?ысы 30 процентке, стипендиялар 25 процентке ?сті.

Да?дарыс заманы. ?йтсе де, ?лемні? санаулы ?ана елдері ?леуметтік сала?а ж?мсайтын шы?ындарын осылай арттыра алды.

Республикалы? бюджетті? ?леуметтік сала?а б?лінген шы?ыны 2018 жылы 12 процентке ?сіп, 4,1 триллион те?геден асты.

?леуметтік т?лемдерді, соны? ішінде зейнета?ыны ?сіру 3 миллионнан астам ?аза?станды?ты? табыстарын к?бейтеді.

2018 жылды? 1 ?а?тарынан бастап ынтыма?ты зейнета?ы 8 процентке артты.

М?гедектерге, асыраушысынан айырыл?ан ж?не м?гедек балалар т?рбиелеп отыр?ан отбасыларына арнал?ан ж?рдема?ылар 16 процентке дейін ?сті.

2018 жылды? 1 шілдесінен бастап базалы? зейнета?ы е?бек ?тіліне байланысты орташа ал?анда 1,8 есе к?бейетін болады.

Б?дан б?лек, 2018 жылды? 1 шілдесінен бастап к?мелетке тол?ан, бала кезінен бірінші топта?ы м?гедектерді ба?ып отыр?ан ата-аналар ?шін ?осымша мемлекеттік ж?рдема?ыны енгізуді тапсырамын.

Бір е? т?менгі к?нк?ріс де?гейінен кем емес м?ндай ж?рдема?ыны шамамен 14 мы? отбасы ай сайын алады.

2018 жылы осы ма?сат?а 3 миллиард те?геге дейін ?аржы ?ажет болады.

М??алім м?ртебесін арттыру ма?сатымен білім беруді? жа?артыл?ан мазм?нына к?шкен ?стаздарды? лауазымды? жала?ысын 2018 жылды? 1 ?а?тарынан бастап 30 процентке к?бейтуді тапсырамын.

Жа?артыл?ан мазм?н дегеніміз - халы?аралы? стандарттар?а сай келетін ж?не Назарбаев зияткерлік мектептерінде бейімделуден ?ткен заманауи о?у ба?дарламалары.

Б?лар бізді? балаларымыз?а ?ажетті функционалды? сауаттылы? пен сыни т?р?ыдан ойлау ?абілетін дарытады.

Сонымен ?атар 2018 жылы категориялар арасында?ы алша?ты?ты арттырып, м??алімдер ?шін біліктілік де?гейін ескеретін категорияларды? жа?а кестесін енгізуді тапсырамын.

Категорияларды б?кіл ?лемде ?олданылып ж?рген ?лтты? біліктілік тест ар?ылы беру керек.

Б?л педагогтарды ?здерін ?дайы жетілдіруге ынталандыратын болады.

Н?тижесінде, м??алімдерді? жала?ысы біліктілігіні? расталуына байланысты т?тастай ал?анда 30 проценттен 50 процентке дейін ?седі.

Б?л ?шін биыл ?осымша 67 миллиард те?ге б?лу ?ажет.

СЕГІЗІНШІ. Тиімді мемлекеттік бас?ару.

Мемлекеттік ?кімшілендіру кезінде к?сіпкерлер мен т?р?ындарды? шы?ындарын ?ыс?арту?а байланысты ж?мыстарды жал?астыру ?ажет.

Осы?ан орай бизнесті реттеуге ?атысуды ?рі ?арай азайту?а ба?ыттал?ан за? ?абылдауды жылдамдату керек.

"Бір терезе" ?а?идаты бойынша бизнеске мемлекеттік ?олдау к?рсету ?дерістерін цифрландыруды ?амтамасыз ету ?ажет.

Мемлекеттік органдарды? а?паратты? ж?йелеріні? интеграциясы «бір ?тініш» ?а?идаты бойынша жекелеген мемлекеттік ?ызмет к?рсетуден кешенді ?ызмет к?рсетуге к?шуге м?мкіндік береді.

Сонымен ?атар таби?и монополия субъектілері к?рсететін ?ызметтеріні? сапасын арттыру ж?ніндегі ж?мысты жал?астыру керек.

Олар ?шін ж?не энергия ?ндірушілер ?шін инвестициялы? ба?дарламаларын ескеріп, негізделген тарифтерді белгілеу ма?ызды.

Бизнес-климатты жа?сарту ?шін батыл іс-?имыл талап етіледі, ?сіресе ??ірлік де?гейде.

?кімет бизнесті к?ле?кеден шы?арып, оны ?олдау?а ба?ыттал?ан ж?йелі шараларды? жа?а пакетін дайындау?а тиіс.

Мемлекеттік органдар?а ба?ынышты ?йымдарды? санын ?ыс?арту есебінен жекешелендіру жоспарын ке?ейте отырып, оны іске асыруды жеделдету ?ажет.

?кімшілік шы?ындарды азайту ?шін  ведомство?а ба?ынышты на?ты ?ажетті ?йымдарды м?мкіндігінше біріктіру керек.

Боса?ан ?аражатты мемлекеттік ?ызметшілерді? факторлы?-балды? шкала?а негізделген жа?а е?бека?ы ж?йесін енгізуге ба?ыттау ?ажет.

Б?л орталы?та?ы ж?не ??ірлердегі мемлекеттік ?ызметшілер жала?ысыны? диспропорциясын ?ыс?артады, сондай-а? ж?мысты? сипаты мен тиімділігі ескерілетін болады.

?кіметке Мемлекеттік ?ызмет істері агенттігімен бірлесіп, 2018 жылы орталы? ж?не жергілікті мемлекеттік органдарда осы ж?йені енгізуді? пилотты? жобаларын іске асыруды тапсырамын. 

??ірлердегі мемлекеттік ?ызметті? тиімділік ?леуетін оларды? экономикалы? дербестігі мен жауапкершілігін арттыру ар?ылы мейлінше толы? ашу керек.

Жалпы ал?анда, ??ірлік саясат ??ірлерді? шы?ындарын те?естіруден жеке табыстарыны? ?сімін ынталандыру?а ба?ытталу?а тиіс.

Атап айт?анда, б?гінде ?лемдегі ?рбір оныншы ж?мыс орнын ашып отыр?ан сырттан келушілер туризмі мен ішкі туризм кез келген ??ір ?шін перспективалы? табыс к?здеріні? бірі болып саналады.

?кімет виза м?селелерін же?ілдетуді, инфра??рылымды дамытуды ж?не туризм саласында?ы кедергілерді алып тастауды ?амтитын кешенді шаралар ?абылдауы керек.

Фискальды орталы?сыздандыру аясында ша?ын ж?не орта бизнестен т?сетін корпоративті табыс салы?ын ??ірлік бюджеттерге беру м?селесін шешу керек.

2018 жылды? 1 ?а?тарынан бастап 2 мы?нан астам адам т?ратын ауданды? ма?ызы бар ?алалар, ауылдар мен ауылды? округтерде жергілікті ?зін-?зі бас?аруды? дербес бюджеті мен коммуналды? меншігін енгізу за? ж?зінде белгіленген.

2020 жылдан бастап б?л нормалар барлы? елді мекендерде к?шіне енеді.

Салы?ты? ж?не салы?тан тыс бас?а да т?сімдерді? 7 т?рі, сондай-а? шы?ындарды? 19 ба?ыты ауыл бюджетіне берілді.

Б?л жергілікті ма?ызы бар м?селелерді шешу ?шін халы?ты тарту?а м?мкіндік береді.

Сонымен ?атар мемлекеттік органдар на?ты уа?ыт ж?не жедел жауап беру режімінде азаматтарды? ескертпелері мен ?сыныстарын есепке алу ?шін заманауи цифрлы? технологияларды ?олдану?а тиіс.

Мемлекет пен компаниялар жа?а технологияларды енгізе отырып, ?з а?паратты? ж?йелері мен ??рыл?ыларыны? берік ?ор?алуын ?амтамасыз етуі керек.  

Б?гінде кибер?ауіпсіздік ??ымы тек а?паратты ?ана емес, сонымен ?атар ?ндірістік ж?не инфра??рылымды? нысандарды бас?ару тетігін ?ор?ау дегенді де білдіреді.

Осы ж?не ?зге де шаралар ?аза?станны? ?лтты? ?ауіпсіздік стратегиясында к?рініс табу?а тиіс.

ТО?ЫЗЫНШЫ. Жем?орлы?пен к?рес ж?не за?ны? ?стемдігі.

Жем?орлы?ты? алдын алу?а ба?ыттал?ан к?рес жал?аса береді.

К?п ж?мыс істеліп жатыр.

Со??ы 3 жылда ?ана жо?ары лауазымды шенеуніктер мен мемлекеттік компанияларды? басшыларын ?оса ал?анда, жем?орлы? ?шін 2,5 мы?нан астам адам сотталды.

Осы уа?ыт ішінде оларды? 17 миллиард те?ге к?лемінде келтірген залалы ?телді.

Мемлекеттік органдарда?ы процестерді, соны? ішінде оларды? халы?пен ж?не бизнеспен ?арым-?атынасын цифрландыру ма?ызды болып саналады.

Атап айт?анда, азаматтар ?з ?тініштеріні? ?алай ?арастырылып жат?анын к?ріп, дер кезінде сапалы жауап алу?а тиіс.

Сот ж?не ???ы? ?ор?ау ж?йелерін институционалды т?р?ыдан ?згерту ж?зеге асырылуда.

За?нама?а ?ылмысты? процестегі азаматтарды? ???ы?тарын ?ор?ау ісін к?шейтуді, оны? ?сіре ?ата?ды?ын б?се?детуді к?здейтін нормалар енгізілді.  

Адвокаттарды? ???ы?тары мен сот?а дейінгі сатыда?ы сот ба?ылауыны? аясы ке?ейді.

???ы? ?ор?ау органдарыны? ?кілеттігі мен жауапкершілік шегі ай?ындалды.   

Азаматтарды? конституциялы? ???ы?тарына кепілдікті ны?айту, ???ы? ?стемдігін ?амтамасыз ету, ???ы? ?ор?ау ?ызметін ізгілендіру ж?мыстарын жал?астыру ?ажет.  

?о?амды? т?ртіпті са?тау ж?не ?ауіпсіздікті ?амтамасыз ету саласында к?шелерде ж?не адам к?п жиналатын ?о?амды? орындарда бейнеба?ылау ж?ргізетін, азаматтарды аны?тайтын ж?не жол ?оз?алысын ?ада?алайтын интеллектуалды ж?йелерді белсенді т?рде енгізу керек. 

ОНЫНШЫ. "А?ылды ?алалар" "а?ылды ?лт" ?шін.

2018 жыл - елордамыз Астананы? 20 жылды?ын атап ?тетін мерейтойлы жыл.

Бас ?аламызды? ?алыптасуы ж?не Еуразияны? ма?ызды даму орталы?тарыны? ?атарына ?осылуы - баршамызды? орта? ма?танышымыз.

Заманауи технологиялар жылдам ?сіп келе жат?ан мегаполисті? проблемаларын тиімді шешуге жол ашады.

"Смарт Сити" т?жырымдамасы мен ?ала?а ?оныс аударатын адамдарды? ??зыреттерін дамыту негізінде ?алалы? ортаны бас?аруды кешенді т?рде енгізу ?ажет.

?лемде инвесторлар ?шін ?алалар б?секеге т?седі деген т?сінік ?алыптасты.

Олар елді емес, жайлы ?мір с?ріп, ж?мыс істейтін ?аланы та?дайды.

Сонды?тан, Астананы? т?жірибесі негізінде "Смарт Сити" "эталонды" стандартын ?алыптастырып, ?аза?стан ?алалары арасында озы? практиканы таратуды ж?не т?жірибе алмасу ісін бастау керек. 

"А?ылды ?алалар" ??ірлік дамуды?, инновацияны таратуды? ж?не елімізді? барлы? аума?ында т?рмыс сапасын арттыруды? локомотивтеріне айналады.

Міне, алдымызда т?р?ан 10 міндет осы. Б?лар - т?сінікті ?рі ай?ын. 

?ымбатты ?аза?станды?тар!

Біз саяси т?ра?тылы? пен ?о?амды? келісімні? ар?асында экономикамызды, саясатымызды ж?не санамызды жа??ырту?а кірістік.

Технологиялы? ж?не инфра??рылымды? т?р?ыдан дамуды? жа?а кезе?іне ты? серпін берілді.

Конституциялы? реформа билік тарма?тары арасында?ы балансты  на?тылай т?сті.

Біз ?лтты? сананы жа?арту ?дерісін бастады?.

Б?л базалы? ?ш ба?ыт ?аза?стан жа??ыруыны? ж?йелі ?ш т??ыры болып саналады.

Біз жа?а заман?а сай болу ?шін Т?ртінші ?нерк?сіптік революция жа?дайында?ы тарихи ?рлеу бастауында т?р?ан бірт?тас ?лт болуымыз керек.