"Президенттің бес әлеуметтік бастамасы" атты халыққа үндеудің толық мәтіні жарияланды

Президент Н?рс?лтан Назарбаевты? "Президентті? бес ?леуметтік бастамасы" атты халы??а ?ндеуіні? толы? м?тіні жарияланды, - деп хабарлайды Tengrinews.kz тілшісі.

?аза?стан Президенті Н?рс?лтан Назарбаевты? "Президентті? бес ?леуметтік бастамасы" атты халы??а ?ндеуі
 
??рметті ?аза?станды?тар!

Наурыз айыны? елімізді? Т?уелсіздік к?нтізбесінде ерекше орны бар.

Біз к?ктемні? ал?аш?ы к?нінде Ал?ыс айту к?нін атап ?теміз.

Сонымен бірге, б?л - ?аза?стан хал?ы Ассамблеясы ??рыл?ан к?н.

?лысты? ?лы к?ні Наурыз мейрамы шуа?ты к?ктем айыны? еншісінде. 

?ымбатты ?йелдерімізді де мерекесімен наурыз айында ??тты?таймыз.

Осы ізгі о?и?аларды? б?рі ?аза?стан хал?ын біріктіре т?седі.

"Рухани жа??ыру" ба?дарламасы да осы?ан ба?ыттал?ан.

Біз елді? бірлігі мен мемлекетті? сындарлы саясатыны? ар?асында барлы? сына?тардан абыроймен ?ттік.

Ел иесі ?аза? хал?ыны? ма?ына ?йыс?ан барша этностар оны жо?ары ба?алайды.

Б?гінде Алматы, Батыс ?аза?стан, Жамбыл ж?не О?т?стік ?аза?стан облыстарында «?аза? еліне мы? ал?ыс» атты монументтер бой к?терген.

Б?л ескерткіштерді еліміздегі т?рлі этносты? топтар бастарына к?н ту?ан кезде бауырына бас?ан ?аза?ты? жері мен еліне ал?ыс ретінде ?з бастамаларымен т?р?ызды.

?аза? хал?ы да олар?а ?лтты? тарихымыз?а к?рсеткен зор ??рметі ?шін ал?ысын білдіреді.

Осындай ?зара ??рмет пен сенім мыз?ымас ел бірлігіне негіз болса, ізгі шаралар хал?ымызды? ке? пейілі мен дархан к??іліні? ай?ын к?рінісіне айналуда.

Жа?сылы?ты жадында са?тай білген  елді? рухы ?ашан да биік.

Заманауи ?аза?станны? ?сіп-?ркендеуіне ?рбір отандасымыз ?з ?лесін ?осты.

Мен этно-м?дени бірлестіктерге де  айры?ша ризашылы?  білдіремін.

Біз, б?ріміз бірге ?те к?рделі, ?илы замандардан ?ттік.

Т?уелсіздікті? е? та?дыршешті с?ттерінде мені ?рдайым ?олда?ан хал?ыма да ал?ыс айтамын.

?ткен сайлауларды? б?рінде хал?ымыз мені бірауыздан ?олдап, сайлады.

Мен ?шін е? ?лкен марапат - осы. 

Елімні? ?олдауы ма?ан ж?мыс барысында зор к?ш-жігер берді. 

Мен хал?ымны? ?з келешегіне сеніммен ?арауы ?шін е?бек еттім, ?азір де, болаша?та да осы ма?сат жолында ж?мыс істей беремін.       

Сол себепті, мен б?гін ?аза?стан Республикасы Парламентіні? ?абыр?асынан жа?а ?леуметтік бастамалар к?теріп, хал?ыма ?ндеу жарияла?алы отырмын.   

Б?л ?адам талайдан бері мені? к?кейімде ж?р.

Біра?, ?аза?стан алдымен бойына к?ш, ?азынасына ?аржы жинап, ?уатты елге айналуы керек еді. 

Міне, сол к?н де туды!

Б?л - бізді? ?о?амны? ?леуметтік бірлігін ны?айту ?шін жігерімізді жанып, на?ты іске кірісетін с?т.  

Біз оны ау?ымды ?леуметтік жобалар ар?ылы ж?зеге асырамыз.

Мемлекет осындай т?бегейлі шараларды ?ол?а алады.    

"?аза?стан - бізді? орта? ?йіміз" деген идея жа?а ма?ынамен толы?а т?суге тиіс.  

Жа?а ?сыныстарды? ма?ыздылы?ын ескеріп, мен ?рбір ?аза?станды?ты? ?л-ау?атын ?рі ?арай жа?сарта т?суге ба?ыттал?ан жа?а ?леуметтік бастамаларымды ?здері?ізбен тал?ылау ?шін б?гінгі Парламент Палаталары мен ?кіметті? бірлескен отырысын ша?ырттым.

Бірден айтайын: б?гін айтылатын ?сынысты? б?рі - есеп-?исабы м??ият жасал?ан ба?дарлама.

Б?л - елді? игілігіне арнал?ан ?тымды, сонымен ?атар, оптимистік жоба.

Мен ?ркендеген ?аза?стан - е? алдымен мемлекеті ?зін ?ор?ап,  ?олдайтынын, ?ам?орлы? жасайтынын сезінетін, тиісінше елін жан ж?регімен с?йетін, ?здеріне сенімді адамдар деп санаймын.

Сол себепті, біз б?гін жа?а, ау?ымды ?леуметтік жобалар?а жол ашамыз.

?ымбатты достар!

Біз б?гін ?леуметтік жа??ыру жолында жа?а, ау?ымды ?адам жасау?а дайынбыз.

Мен Президентті? бес ?леуметтік бастамасын ?сынамын.  

Бірінші бастама: "?рбір отбасына баспана алуды? жа?а м?мкіндіктерін беру".

Біз со??ы жылдары ?аза?станды?тарды? баспана алу м?мкіндіктерін ке?ейту ?шін к?п н?рсе жасады?.

2017 жылы 11,2 миллион шаршы метр т?р?ын-?й пайдалану?а берілді.

Б?л - рекордты? к?рсеткіш.

Дегенмен, оны? ?зі жеткіліксіз, ?лі к?нге дейін к?птеген отбасы баспанасыз ж?р.

Б?л - айры?ша ?леуметтік ма?ызы бар м?селе.

Оны? шешімін т?р?ын-?й ипотекасыны? ?алы? к?пшілікке жаппай ?олжетімділігін арттыру ар?ылы табу?а барлы? жа?дай жасау керек. 

Ж?мыс істейтін ?рбір адам несиеге п?тер сатып алып, оны отбасылы? бюджетіні? м?мкіндіктері аясында т?лей алатындай болуы ?шін арзан ресурстар ?сынатын тетіктер ?ажет.  

Сонды?тан, мен "7 - 20 - 25" ба?дарламасын ?сынамын.

Ж?мыс істейтін ?рбір ?аза?станды? т?мендегідей шарттар бойынша те?гемен несие алу м?мкіндігіне ие болады.

Несие ?сіміні? м?лшерлемесі ?азіргідей 14-16 емес, жылына 7 проценттен аспайтын болады.

?азір банктер бастап?ы жарна?а баспана ??ныны? 30 процентіне дейін, кейде тіпті 50 процентін салуды талап етсе, б?л ба?дарлама бойынша ол 20 проценттен аспау?а тиіс. 

Несие алушыны? ай сайын?ы т?лемін азайту ?шін оны? мерзімі 10-15 емес, 25 жыл?а дейін болады. 

Ол ?шін ?лтты? банкті?, екінші де?гейлі банктер мен ?ор нары?ыны? м?мкіндіктерін іске ?осу керек.

?лтты? банк кемінде 1 триллион те?ге ?аржы тартатын арнайы компания ??рып, ол ?аржыны банктерді? жо?арыда айтыл?ан шарттар бойынша беретін жа?а ипотекалы? несиелерін сатып алу?а ж?мсауы ?ажет.

Ба?дарламаны ж?зеге асыру т?р?ын-?й ??рылысына зор серпін береді.

Н?тижесінде миллионда?ан ?аза?станды? ?шін баспана алуды? ?олжетімділігі  артады.  

Сонымен ?атар, б?л экономиканы?, ша?ын ж?не орта бизнесті? ?рістеуіне ж?мыс істейді, жа?а ж?мыс орындарын ашады. 

К?птеген азаматтарды? арманы а?и?ат?а айналады!

Екінші бастама: "Жала?ысы т?мен ж?мысшыларды? е?бека?ысын к?бейту ?шін оларды? салы? ж?ктемесін азайту".

Салыстырмалы т?рде жала?ысы т?мен ?аза?станды?тарды ?олдау ?шін 2019 жылды? 1 ?а?тарынан бастап оларды? салы? ж?ктемесін 10 есеге азайтып, 1 процент ?ана салы? салуды ?сынамын.

Ай сайын е? т?менгі есептік к?рсеткішті? 25 еселенген к?лемінен аз жала?ы алатындар?а салынатын жеке табыс салы?ын азайту ар?ылы оларды? салы? ж?ктемесін же?ілдету керек.

Ал осылайша салы?ты азайтудан шы?атын ?аржы оларды? жала?ысын к?бейтуге ж?мсалуы ?ажет.

Н?тижесінде, еліміздегі барша жалдамалы ж?мыскерлерді? кемінде ?штен біріні?, б?л 2 миллионнан астам адам, жала?ысы ж?мыс берушіге салма? салмай-а? к?бейетін болады.   

?рі ?арай ?кімет табыс салы?ыны? прогрессивті шкаласын енгізу м?мкіндігін зерделеуі керек.

?шінші бастама: "Жо?ары білім алуды? ?олжетімділігі мен сапасын арттырып, студент жастарды? жата?ханада?ы жа?дайын жа?сарту".

?азір елімізді? жо?ары о?у орындарында 530 мы?нан астам жас о?ып жатыр, оларды? 30 процентке жуы?ы мемлекет б?лген грантпен білім алуда.

Жо?ары білім алуды? ?олжетімділігі мен сапасын арттыру ?шін т?мендегідей шараларды ?сынамын.   

?азір жыл сайын б?лінетін 54 мы? грант?а ?осымша 2018-2019 о?у жылында та?ы 20 мы? грант б?лу керек.

Оны? 11 мы?ы техникалы? маманды?тар бойынша бакалаврлы? білім беруге тиесілі болады.

Б?л т?ртінші ?нерк?сіптік революция жа?дайында?ы жа?а экономикада зор с?раныс?а ие болатын сан мы? жа?а маманды даярлау?а м?мкіндік береді.

М?нда е? алдымен инженерлер, а?паратты? технология, робот техникасы, нанотехнология саласыны? мамандары туралы с?з болып отыр.

Б?л да жастар?а мемлекет ?ам?орлы?ыны? ай?ын к?рінісі.

Сонымен бірге, техникалы? ж?не ауыл шаруашылы?ы маманды?тары бойынша барлы? жо?ары о?у орындары гранттарыны? ??нын ?лтты? жо?ары о?у орындарыны? гранттары де?гейіне дейін к?теру керек.

Атал?ан шаралар орта мектеп т?лектерін жо?ары біліммен не??рлым к?бірек ?амту?а м?мкіндік береді, б?л – жалпы ?лемдік тренд.

Сонымен бірге, адам ресурстарына салынатын ?лкен салым.

Біз ?лемдік стандарттар?а сай білім беру ж?йесін ?алыптастыра отырып, студенттерді? білім алуына ж?не т?ратын жеріне жа?дай жасау?а тиісті назар аударуымыз ?ажет.   

?азір жо?ары о?у орындары мен колледждерді? студенттерін жата?ханамен ?амтамасыз ету м?селесі ?те ?зекті.

Б?л міндетті шешу ?шін жо?ары о?у орындары, колледждер мен девелоперлік компаниялар мемлекет пен жеке меншікті? серіктестігі ?а?идасымен жата?хана салуды бастауы керек.

Мемлекет ?з тарапынан Білім ж?не ?ылым министрлігі ар?ылы жата?хана ??рылысына ж?мсал?ан инвестицияларды? белгілі бір б?лігі біртіндеп ?айтарылуына кепілдік береді.

2022 жылды? со?ына дейін студенттерге арнап кемінде 75 мы? орынды? жа?а жата?хана салуды тапсырамын.

Б?л алда?ы жылдарда ?се т?сетін с?ранысты ескергенні? ?зінде жата?хана тапшылы?ын біржола шешеді.

Т?ртінші бастама: "Ша?ын несие беруді к?бейту".

?зін-?зі е?бекпен ?амты?ан ж?не ж?мыссыз т?р?ындарды? арасында жаппай к?сіпкерлікті дамыту ?шін ат?арылып жат?ан ж?мыстарды? аясында же?ілдетілген ша?ын несие беру не??рлым тиімді тетік саналады.

2017 жылы жалпы сомасы 32 миллиард те?ге болатын 7200 ша?ын несие берілді.

Алайда, "Бастау Бизнес" жобасы бойынша білім ал?ан та?ы 5 мы? адам ?з ісін бастау?а ?ажетті ша?ын несиелерді ала алмады.

Сонды?тан, 2018 жылы ?осымша 20 миллиард те?ге б?ліп, ша?ын несиелерді? жалпы сомасын 62 миллиард те?геге жеткізуді тапсырамын.

Н?тижесінде ша?ын несие алатындарды? саны 2017 жылмен салыстыр?анда 2 есеге артып, 14 мы? адам?а жететін болады.

Б?л ж?мысты одан кейінгі жылдарда да белсенді жал?астыру керек.

Бастама мы?да?ан адам?а ?з ісін ашу?а м?мкіндік беретіндігімен ма?ызды.

Б?л, ?сіресе, ауыл-айма?тар ?шін, ауылда?ы к?сіпкерлікті дамыту ?шін айры?ша ма?ызды екенін атап ?ткім келеді.     

Бесінші бастама: "Елді газбен ?амтамасыз етуді жал?астыру".

Елімізде газ ?ндіру Т?уелсіздік кезе?інде жылына 8-ден 52 миллиард текшеметрге дейін артты, ?рі ?арай да ?се т?седі.  

?азір еліміздегі т?р?ындарды? 50 процентке жуы?ы газбен ?амтамасыз етілген.  

9 облыс?а газ тартыл?ан.

Дегенмен, орталы? ж?не солт?стік ??ірлер ?лі де газсыз отыр.

Біз ?ара?зек (?ызылорда облысы) - Жез?аз?ан-?ара?анды-Теміртау-Астана ба?ытында магистральді газ ??бырын салу жобасын ж?зеге асыруымыз керек.

О?ан тиісінше ?аражат тарту ?ажет болады, соны? ішінде халы?аралы? ?аржы институттарынан да.

Б?л 2,7 миллион адамды газбен ?амтамасыз етумен ?атар, ша?ын ж?не орта бизнесті? жа?а ?ндірістерін ашу?а м?мкіндік береді.

Сонымен бірге, экология жа?сарады.

Газ?а к?шу тек Астананы? ?зінде зиянды ?алды?тарды? ауа?а таралуын 6 есеге немесе жылына 35 мы? тонна?а азайтады.

Б?л жобаны ж?зеге асыру ?рі ?арай ?зге ??ірлерді де газбен ?амтамасыз етуге м?мкіндік береді.  

Президентті? бес бастамасы - осы.

Оларды іске асыру жа?а ж?мыс орындарын ??ру?а, сол ар?ылы ел экономикасыны? ?рі ?арай дами т?суіне жол ашады.

?кімет пен ?лтты? Банкке бастамаларды іске асыруды? егжей-тегжейлі тетіктерін жасауды тапсырамын.

Парламент депутаттарынан за?нама?а ?ажет ?згерістерді уа?тылы енгізуді ?тінемін.

Бастамаларды? айры?ша ма?ызды екенін ескерсек, оларды тиімді ж?зеге асыруды? жолдары ке?інен тал?ылауды ?ажет етеді.

Халы? пен бизнес ?кілдеріні? арасында т?сіндіру ж?мыстарын ж?ргізу де ма?ызды.

"Н?р Отан" партиясы хал?ымыз ?шін айры?ша ма?ызы бар осы шараларды? тияна?ты орындалуын ба?ылау?а алады. 

??рметті отандастар!

Мемлекетті? жа?а ?адамдары б?кіл ?аза?станды?тар?а, елімізді? барша азаматтарына игі ?сер етеді.

?о?ам ?з та?дырын ?аза?станмен ты?ыз байланыстырып, болаша?ын жоспарлауды? ты? м?мкіндігіне ие  болады.

Ба?дарламаны за?ды? т?р?ыдан бекіту ?ажет деп санаймын.

Оны іске асыру "?леуметтік мемлекет" туралы конституциялы? норманы жа?а, на?ты мазм?нмен байыта т?спек.

Заманауи жа?анды? ахуалда ?лтты? бірлік - ?леуметтік бірлік, ал ?алыптас?ан мемлекет - ?леуметтік мемлекет.

Біз ?ткенге салауат айтып, келешекке к?з тіккен елміз.

Біз ?леуметтік мемлекет пен ?лтты? ?ркендеуді? шынайы, ?рі сындарлы ?аза?станды? моделін міндетті т?рде бірге  жасайтынымыз?а сенімдімін.

Арда?ты а?айын! 

Б?гінгі бастамалар еліміз т?тас, ?о?амымыз т?ра?ты болса ?ана табысты ж?зеге асады.

Ал, ел бірлігі - е? бірінші, ?аза?ты? бірлігі.

Жа?анды? к?шті? басында ж?ретін мерейлі ел болу ?шін бірлік пен ынтыма? алдымен ?зімізге,  ?аза??а керек. 

Тарихты? ?зі д?лелдеген бір а?и?ат бар  – хал?ымыз бірлікте болса к?шейген, бірлігі ?ашса ?лсіреген. 

?ас?а жолды ?асым хан ж?ртын ж?дыры?тай ж?мылдыра білгеніні? ар?асында ?азіргі ?аза? жеріні? негізгі аума?ын біріктірді.

"Ел бірлігі - ел те?дігі" деген - осы!

"?аза? ордасыны? Ликургы" - ?з Т?уке елін татулы??а ?йыта білгендіктен ?ой ?стіне бозтор?ай ж?мырт?ала?ан заман орнатты.

"Байлы? - байлы? емес, бірлік - байлы?" деген с?з сол заманнан ?ал?ан ?а?ида.

Ел басына к?н ту?ан кезде барша ?аза? Абылай ханны? а? туыны? астына жинал?ан со? ?ана жерін жаудан тазарта алды.

"Біріккен ж?з бытыра??ы мы?ды алады" деп бабаларымыз осыны айт?ан. 

?аза?ты? осынау 3 ханы - ел тарихында?ы 3 ас?ар тау, оларды ас?а?тат?ан - ел бірлігі.

Сонымен бірге, алтыба?ан алауызды?ты? кесірінен еліміз а?ырап, жеріміз ?а?ырап ?ал?ан кездер де аз емес.

Б?л да - тарихты? ащы саба?ы.

"?ткенге ?арап, ерте?і?ді т?зе" деген ?сиет бар, себебі, ?ткенні? ?негесі - б?гінгі к?нні? ба?а жетпес байлы?ы.

Осыны жадында т?тып, тарихтан та?ылым ала білген хал?ымыз Т?уелсіздік д?уірінде татулы? пен бірлікті?, тынышты? пен т?ра?тылы?ты? ар?асында талай табыстар?а кенелуде.  

Табысымызды еселеп, Т?уелсіздігімізді баянды ете т?су ?шін бізге балталаса да  б?зылмайтын берік  ауызбіршілік керек.

Берекелі бірлігімізді к?зді? ?арашы?ындай са?тай алса?, мерекелі тірлігімізге т?нетін ?ауіп жо?.

Ел мен жерді? иесі ретінде ?аза?станда?ы жа?сы мен жаманны? б?ріне ?аза? жауапты.

Осы ?лы жауапкершілікті сезініп, барша ?лыстарды? ?йыт?ысы болып, ?згеге ?неге к?рсете білейік.

Сонда ?ана, хал?ымызды? атын иеленген ?асиетті ?аза?станымыз к?ркейіп, дами береді.

Елімізді? к??ілі жайлы, т?рмысы майлы болады. 

Осыны ?немі есте т?тып, ты? міндеттерді тындырымды ж?мыс?а ?ластырайы?!

Іске с?т!