Шымкент қаласының жол-көлік инфрақұрылымы жаңа деңгейге көтерілді

Өңірлік коммуникациялар қызметі алаңында өткен баспасөз конференциясында Шымкент қаласының жолаушылар көлігі және автомобиль жолдары басқармасының басшысы Ролан Ибрагимов 2024–2025 жылдары қаладағы жол-көлік инфрақұрылымын дамыту бағытында атқарылған жұмыстардың нәтижелерін баяндады.

Басқарма басшысының айтуынша, цифрлық есепке алу және диагностикалау жұмыстарының қорытындысы бойынша Шымкент қаласындағы көшелер саны 6 882-ге жетіп, олардың жалпы ұзындығы 3 846,7 шақырымды құраған. Бұл көрсеткіш 2021 жылмен салыстырғанда көшелер санының 64 пайызға, ал жолдардың жалпы ұзындығының 18,4 пайызға артқанын көрсетеді.

Соңғы екі жылда қалада жол-көлік инфрақұрылымын дамыту аясында жалпы ұзындығы 1 328,5 шақырым жол салынып, пайдалануға берілді. Оның ішінде 2024 жылы – 269,5 шақырым, ал 2025 жылы – 1 059 шақырым жол қолданысқа енгізілген. Аталған жұмыстар ауқымды жобаларды қамтыды. Былтыр А-2 айналма жолының 4-кезеңі, Өтегенов көшесінің 1 және 2-кезектері, сондай-ақ Оңтүстік айналма жол пайдалануға берілді. Биыл А-2 айналма жолының 6 және 8-кезеңдері іске қосылып, жобаның орындалу деңгейі 90 пайызға жетті. Сонымен қатар, Қонаев даңғылының жалғасы бойынша құрылыс жұмыстарының 85 пайызы аяқталып, биыл 2-кезең пайдалануға тапсырылды. Жобаны толық аяқтау келесі жылға жоспарланған.

Қаладағы көлік қозғалысын оңтайландыру мақсатында бірқатар ірі жобалар жүзеге асырылуда. Қазіргі таңда Момынов және Тіленшин көшелеріндегі теміржол өткелдерінің құрылысы қарқынды жүргізілуде. Ал Бәйдібек би және Төлеметов көшелерінің қиылысында жаңа жолайрық салу жоспарланған. Сонымен қатар, көлік кептелістерін азайту үшін Алтынсарин, Қазиев, Ақсүмбе, Шұбаркөл, Алатау батыр және Абылайхан көшелерін өзара байланыстыру, теміржол өткелдерін салу жұмыстары орындалды. Жандосов көшесінің жалғасы, Асар–Шымсити шағын аудандарын байланыстыратын жолдар мен Қызылсай шағын ауданына кіреберіс жолдар асфальтталып, пайдалануға берілді.

Орташа жөндеу жұмыстары аясында 2024 жылы 247 көшеде, ал 2025 жылы 323 көшеде жол жөндеу жұмыстары толық аяқталды. Шалғай және ішкі орам көшелерінің жол сапасын жақсарту мақсатында 820 шақырым жолға асфальт төселіп, барлық аудандарда жол инфрақұрылымы жаңартылды. Бұл шаралар қала тұрғындарының қозғалыс қауіпсіздігін арттыруға және көлік қолжетімділігін жақсартуға бағытталған.

Жол қозғалысы қауіпсіздігін қамтамасыз ету бойынша да жүйелі жұмыстар атқарылды. Соңғы екі жылда 6 714 көшенің 4 686-сы жарықтандырылып, қала көшелері толық жарықпен қамтылды. Ал 2023 жылға дейін бұл көрсеткіш небәрі 30 пайызды құраған. Сонымен қатар, былтыр 50, биыл 201 жаяу жүргіншілер өткелі жарықтандырылып, 1 000 шақырым жол таңбалары сызылды және 3 шақырым дыбысты жолақтар орнатылды. Қаладағы 393 бағдаршамның 344-і интеллектуалды көлік жүйесіне (ITS) қосылып, автоматты басқару режиміне көшті.

Автоматтандырылған өлшеу стансалары транзиттік жүк көліктерінің қозғалысын бақылауға мүмкіндік беріп, жолдардың мерзімінен бұрын тозуының алдын алуда. Қазіргі таңда қалаға кіретін үш бағытта мұндай стансалар іске қосылып, 449 құқықбұзушылық анықталған. Алдағы уақытта тағы алты бағытта өлшеу стансаларын орнату жоспарланып отыр.

Қоғамдық көлік саласын дамытуға да ерекше назар аударылған. Қазіргі таңда қалада 83 тұрақты маршрутта 988 автобус қызмет көрсетіп, 79 әлеуметтік маңызы бар бағытта тәулік бойы жолаушылар тасымалдануда. 2024 жылы тасымалданған жолаушылар саны 79,9 млн адамды құраса, 2025 жылы бұл көрсеткіш 86 млн адамға жетті. Автобус паркін жаңарту мақсатында биыл 88 жаңа автобус сатып алынып, газ-метан отынымен қамтамасыз ету үшін үшінші газ құю стансасы пайдалануға берілді.

Шымкент халықаралық әуежайы да заманауи мультимодальды хабқа айналып келеді. Жаңа терминал сағатына 2 000 жолаушыны қабылдап, жылдық өткізу қабілеті 10–12 миллион адамға жетті. Жолаушылар ағыны 2024 жылы 1,1 млн адам болса, 2025 жылы 1,9 млн адамға жетіп, 75 пайыздық өсім тіркелді. Сонымен қатар, жүк тасымалы 15 пайызға артқан. Қазіргі таңда халықаралық стандарттарға сай жаңа ұшу-қону жолағының құрылысы басталды.

Жалпы, соңғы екі жылда жүзеге асырылған жол-көлік инфрақұрылымын дамыту жобалары қаладағы көлік қолжетімділігі мен қозғалыс қауіпсіздігін едәуір арттырды. Алдағы жылдары да бұл бағыттағы жұмыстар жалғасып, қала тұрғындарына заманауи, сапалы әрі қауіпсіз жол инфрақұрылымы ұсынылатын болады.