Темекі шегуге салынған тыйымның бәрі заңды ма?

?аза?станны? ?о?амды? жерлеріні? кей орындарында темекі шегуге шектеу ?ойыл?ан. Біра?, темекіні т?тынушылар д?л ?андай жерде тыйым салын?аны на?ты белгіленбегенін айтып ша?ымданды.

Tengrinews.kz тілшісі за? ?ылымдарыны? кандидаты, за?гер Ерлан Галиевтен ?олданыста?ы за?нама бойынша елімізде на?ты ?андай жерде шылым шегуге тыйым салын?анын с?рап білді. 

Ерлан Галиевты? айтуынша, темекі ?німдерін т?тынуды? алдын алу ж?не шектеу ж?ніндегі шаралар ?Р "Халы? денсаулы?ы ж?не денсаулы? са?тау ж?йесі туралы" 2009 жыл?ы 18 ?ырк?йектегі № 193-IV Кодексінде белгіленген.

Б?л за?, халы?ты? денсаулы?ын са?тау ма?сатында, темекі ?німдеріне шектеу мен ?олданысын азайту?а ба?ыттал?ан.

"За? бойынша к?ше бойында, аулада, саяба?тарда темекі шегуге тыйым салынба?ан. Р??сат берілген я болмаса арнайы жабды?тал?ан б?лмеде ?ана т?тына алады. Негізінде, ?о?амды? жерлерде темекі шегу - за?мен ?арастырыл?ан тыйым емес, ?деп м?селесі", - деген т?жырым жасады за?гер.

Галиев за??а с?йене отырып, Халы? денсаулы?ы ж?не денсаулы? са?тау ж?йесі туралы кодексті? 159-бабыны? 5-б?лігіне с?йкес темекі ?німдеріне тыйым салын?ан орындарды атап ?тті. Олар:

- білім беру ?йымдарында, сондай-а? к?мелетке толма?ан адамдарды? демалуына арнал?ан ?йымдарда;

- денсаулы? са?тау ?йымдарында;

- ?о?амды? тама?тану орындарында;

- кинотеатрларда, театрларда, цирктерде, концерт, к?ру ж?не к?рме залдарында, спорт ареналарында ж?не к?пшілікті? демалуына арнал?ан бас?а да жабы? ?имараттарда, соны? ішінде т?нгі клубтарда, дискотекаларда;

- м?ражайларда, кітапханаларда ж?не лекторийлерде;

- поездар мен те?із ж?не ?зен к?лігі кемелерінде белгіленбеген жерлерде;

- ?уе кемесіні? бортында, жолаушыларды тасымалдауды ж?зеге асыру кезінде автобустар, ша?ын автобустар, троллейбустар, таксилер ж?не ?алалы? рельстік к?лік салондарында;

- ?уежайларды?, темір жол, автомобиль ж?не су вокзалдарыны? ?имараттарында;

- мемлекеттік органдар мен ?йымдарда;

- ж?мыс орындары болып табылатын ?й-жайларда;

- ?йлерді? кіреберістерінде тыйым салынады.

Темекі шегуге р??сат берілген арнайы жабды?тал?ан орындар:

- ?о?амды? тама?танатын жерде;

- поездарда, те?iз ж?не ?зен к?лiгiнi? кемелерiнде белгiленбеген орындарда;

- ?уежай, теміржол, авток?лік ж?не су ?ойма ?имараттарында.

Біра?, темекі шегу орындары барлы? талап?а сай болуы керек ж?не ол арнайы за?мен ??пталуы керек. Мысал?а, ?кімшілік темекіні ?олдану?а арнайы орын б?ліп берсе де, за? бойынша ?йді? кіреберісінде шегуге болмайды.

Сонымен ?атар, сарапшыны? айтуынша, ?о?амды? орындарда темекі шеккендерге 3 АЕК (айлы? есептік к?рсеткіш) - 7 215 те?ге айыпп?л салынады. Бір жыл ішінде за?б?зушылы? ?айталан?ан жа?дайда 6 АЕК (14 430 те?ге) салынады.

Ерлан Галиевті? с?зіне с?йенсек, ?Р ?кімшілік ???ы? б?зушылы? туралы кодексіні? 441-бабыны? 3-тарма?ына с?йкес, ж?мыс беруші темекі ?німдерін т?тыну ?шін арнайы орындар б?луді к?здейтін за?наманы б?з?аны ?шін, сондай-а? темекі ?німдерін белгіленбеген жерлерде т?тынатын ж?мысшылары ?шін жауапты.

Б?л жа?дайда лауазымды т?л?алар?а ж?не ша?ын бизнес немесе коммерциялы? емес ?йымдар ?шін 24 050 те?ге (10 АЕК), орташа бизнеске 60,125 (25 АЕК) ж?не ірі к?сіпкерлік субъектілері 96,200 (40 АЕК) айыпп?л т?лейді.

А?АА за?гері ерекше тыйым салу?а назар аудар?ан электронды? темекі мен электронды? ?ор?ор т?рлерін атап ?тті. Оны? айтуынша, за?намада темекіні шегу процесіне емес, табак ?німдерін т?тыну?а тыйым салын?ан.

Денсаулы? са?тау кодексіні? т?жырымдамасына с?йенсек, электронды? темекі мен электронды? ?ор?ор ??рамында табак жапыра?ы табылмаса, оны ?олдану?а р??сат берілген.

Алайда за?гер,"темекі тарту" мен "психотропты заттарды ?олдануды" ажырата білу керектігін атап ?тті.

"?Р ?ылмысты? кодексіні? 296 бабыны? 1 тарма?ында есірткі ??ралдарын, психотропты? заттарды, ?о?амды? орындарда медициналы? емес ма?саттарда пайдалану ?шін ?ылмысты? жауапкершілікке тартылады. 100 айлы? есептік к?рсеткішке дейінгі м?лшерде айыпп?л салу?а немесе 240,500 те?ге а?ша т?леп немесе 120 са?атты? ?о?амды? ж?мыстар ат?арады я болмаса 45 к?нге дейін т?т?ындауда болады", - деп ?орытындылады Галиев.