30 қазан 2014 | 11:40

Бидай бағасын көтеріп, кімге жағдай жасадық?

©Нұрғиса Елеубеков (фото)

Биылғы бастырылған астықтың көлемі қандай болады? Бұны ауыл шаруашылығы министрлігінің шенеуніктері де дөп басып болжай алмай отыр. Қыркүйектің жаңбырлы болып, қазанның аяғы қарға ұласқаннан кейін әкім-қара бастаған шенеунік егін орағының аяқталуын күтуде. Дегенмен, қазірдің өзінде бір мәселе анық – бидай дұрыс піспеді, дұрыс кеппейтіні тағы бар, яғни оның сапасы төмен. Үкімет осыны ескере отырып, астықты сатып алу бағасын көтеріп отыр. Негізгі мақсат – отандық диқаншылардың шығындарын ақтау. Бірақ бұл шара да шаруаларға көп көмектесе алмайтын сыңайлы. Ресейден тасымалданып жатқан арзан бидай да өз кесірін тигізуі бек мүмкін.

Биылғы бастырылған астықтың көлемі қандай болады? Бұны ауыл шаруашылығы министрлігінің шенеуніктері де дөп басып болжай алмай отыр. Қыркүйектің жаңбырлы болып, қазанның аяғы қарға ұласқаннан кейін әкім-қара бастаған шенеунік егін орағының аяқталуын күтуде. Дегенмен, қазірдің өзінде бір мәселе анық – бидай дұрыс піспеді, дұрыс кеппейтіні тағы бар, яғни оның сапасы төмен. Үкімет осыны ескере отырып, астықты сатып алу бағасын көтеріп отыр. Негізгі мақсат – отандық диқаншылардың шығындарын ақтау. Бірақ бұл шара да шаруаларға көп көмектесе алмайтын сыңайлы. Ресейден тасымалданып жатқан арзан бидай да өз кесірін тигізуі бек мүмкін.

Бүгінде диқаншылардың астықты мемлекеттік қорға тапсырып, содан пайда көріп отыратыны белгілі. Табыстың негізгі көзі де сол. Осы жұмыспен айналысатын «Азық-түлік келісімшрат корпорациясы» ұлттық компаниясы жыл сайын мемлекеттік қорға түсетін бидайдың көлемі мен бағасын жариялайды. Биыл ауа-райы қолайсыздығы салдарынан шаруалардың біразы өз өнімін жинай алмай, шығынға батты. Сол себепті корпорация бидай бағасын көтерді. Мәселен, 3-ші сұрыптағы бидайдың бір тоннасына 42 мың теңге беріледі. Сол сияқты 4-ші және 5-ші сұрыптағы бидайдың да құны біршама артты. Әрине, бұл жерде 3-ші сұрыптың орны бөлек. Себебі әлем бойынша оның нарықтық бағасы – 34 мың теңге болса, Қазақстан оны бірден 42 мың теңгеге көтеріп тастады. Неге? Себебі бидайдың осы түрі бойынша тапшылық барынша байқалады. Оны жергілікті жердегі шаруа да, даладағы диқаншылар да растап отыр. «Ағымдағы жылы ашық күндер аз болады. Артынан жиын кезінде жаңбыр жауды, қар түсті. Сондықтан Қазақстанның биылғы астығы 3-ші сұрыпқа тартпайды да. Отандық кәсіпкерлер бидайдың бұл түрін көптеп жеткізе алмайды», - дейді диқаншылар. Олардың айтуынша, биылғы астықтың сапасын 4-5-сұрыпқа жатқызуға болады. Ал оның бағасы 35 мың теңгенің шамасында.

Материалдың толық нұсқасын "Алаш айнасынан" оқи аласыздар