+7 (777) 001 44 99
Қазақша
Русский
English
Қазақша
Русский
English
ПОДЕЛИТЬСЯ
Қазір ғаламторды барлай қарасаң, «бір бүйрегімді сатамын, бауырды саудаға саламын» дейтін жарнамаларды көптеп табуға болады. Яғни, адам ағзасысының саудасы қызу. Әрине, бұндай сауданың ашық түрде сатылуына заңмен тыйым салынған. Заң бойынша бізде тек туыстық трансплантация, яғни туыс-туған адамның ағзаларын ғана науқасқа салып беруге рұқсат бар. Саудаласу туралы әңгіме жоқ. Соған қарамастан қазақстандықтар жолын тауып, өз ағзаларын саудаға салып жүргені анық байқалады. Әрине, бұл да амалсыздан. Тоқтық қана емес, жоқтық та не істетпейді? Сөйтіп, ебін тапқандар бүйрегін басқаға сатып, ақша тауып та жүрген көрінеді. Мұндайда науқас пен донордың арасындағы дәрігер де құр қол қалмайтын көрінеді. Жақында осындай «сауда-саттықтың» арасында жүріп, болған жайттарды көзбен көріп тұратын бір қарындаспен жолығып қалған едік. Өзінің аты-жөнін айтып-көрсетпеуді сұраған ол «Алаш айнасы» интернет-порталына еліміздегі адам ағзаларының саудасы туралы айтып берген болатын.
Қазір ғаламторды барлай қарасаң, «бір бүйрегімді сатамын, бауырды саудаға саламын» дейтін жарнамаларды көптеп табуға болады. Яғни, адам ағзасысының саудасы қызу. Әрине, бұндай сауданың ашық түрде сатылуына заңмен тыйым салынған. Заң бойынша бізде тек туыстық трансплантация, яғни туыс-туған адамның ағзаларын ғана науқасқа салып беруге рұқсат бар. Саудаласу туралы әңгіме жоқ. Соған қарамастан қазақстандықтар жолын тауып, өз ағзаларын саудаға салып жүргені анық байқалады. Әрине, бұл да амалсыздан. Тоқтық қана емес, жоқтық та не істетпейді? Сөйтіп, ебін тапқандар бүйрегін басқаға сатып, ақша тауып та жүрген көрінеді. Мұндайда науқас пен донордың арасындағы дәрігер де құр қол қалмайтын көрінеді. Жақында осындай «сауда-саттықтың» арасында жүріп, болған жайттарды көзбен көріп тұратын бір қарындаспен жолығып қалған едік. Өзінің аты-жөнін айтып-көрсетпеуді сұраған ол «Алаш айнасы» интернет-порталына еліміздегі адам ағзаларының саудасы туралы айтып берген болатын.
– Бізде заң бойынша бөгде адамға өз ағзаңды беруге тыйым салынған емес пе? Сіздің сөзіңізге сенсек, ағза саудасы қызып тұрған секілді. Мүмкін, сол қазір бүйрек, я бауыр алмасып жатқандардың барлығы бір-біріне туыс болып келетін шығар? Қарға тамырлы қазақтың құда-жекжаты көп қой...
– Әй қайдам, операцияның алдында дайындық болады ғой. Сонда донорды көріп кетуге келетін науқастардан: «Кімге келдіңіз?», – деп сұрағанда, оның тіпті аты-жөнін де дұрыс айта алмай, бөгеліп жатады. Соның өзінен-ақ екеуінің бір-біріне ешқандай туыс емес екендігін түсінесің. Тіпті біз ағайындымыз, бірге туғанбыз деп өздерін жасыратындар да бар. Қарасаң, біреуі таза қазақша сайрайтын шымкенттен, екіншісі мүлдем қазақша ауыз аша алмайды. Қысқасы, қазір ондай сауда бар, бірақ әрине бәрі жасырын. Құпия жүреді.
Материалдың толық нұсқасын "Алаш айнасынан" оқи аласыздар...
