05 тамыз 2014 | 12:01

Жастарымыз жабайы жаргондарға неге құмар?

Нұрғиса ЕЛЕУБЕКОВ (фото)

– Соткаң жынды ғой.

– Қойшы-ей, қалай ұрып тұр ма?

– Базар жоқ.

– Ей, ана ағылшын мұғалімін өшірдіңдер ме?

– Ана болванды айтасың ба, ол баяғыда өшті ғой.

– Маладес!

– Емтиханға бабло бердің бе?

– А, как же, пытырлатып санап бергенде, просто кайфовать етіп қалды.

– Біреулерге тоқылдап қояйын ба?

– Кидаламысың?!

Бұл автобустағы екі студент жігіттің диалогы. Сағыз шайнап, өздерінше «современный модаға» сай киінген жігіттер қауқылдасып сөйлесіп, маңайындағылардың мазасын алғандарын сезер емес. Сөздері естіген сырт құлаққа түрпідей тиіп жатқандары тіпті ойларына да кіріп шықпайды. Жалпы, бүгінгі жастардың өздеріне «түсінікті» тілде сөйлейтініне ет үйреніп те қалғандай. Тіпті кішкентай балаларға дейін «құлақтан теппеші», «лапшаны ілмеші», «өшіп қалшы, сөніп қалшы», «қумашы» дегенді сартылдатып айта салады. Ол аз болса, орыстың үш әріптен, қазақтың бес әріптен тұратын «әдемі» сөзін қосып, тұздықтап жіберетінін талай естіп жүрміз. Зер салып қарасаңыз, мектеп ауласы мен маңайында да әлгіндей «әдемі» сөздер күн сайын естіліп жатады.

Жаргон – белгілі бір топта, ортада айтылатын сөздер. Бұл сөздердің фонетикалық, синтаксистік маңызы жоқ. Ең алғаш бұлар түрмеде пайда болған деген әңгіме бар. Тұтқындағы адамдар күзетшілер түсінбес үшін жұмбақтап сөйлесу арқылы сөздерді теріс айналдырып, өңін өзгертіп әңгімелескен.

Материалдың толық нұсқасын "Алаш айнасынан" оқи аласыздар.