26 қазан 2014 | 18:54

Көмір сыртқа су тегінге кетіп, халыққа тым қымбатқа сатылып жатыр

Қазір республика бойынша көмірге талас қызып тұр. Көмір саудалаушылар да осы сәтті құр жіберіп алмай, тұтынушының қалтасын қақшып қалуға барын салуда. Қазір көмір қоймаларындағы баға әдеттегіден бірнеше есеге өсіп кеткен. Отынның 1 тоннасын алғашқы бағасынан бірнеше есе қымбатқа сатып алып жатқан бұқара елдегі көмірдің құны қалталарын тым жұқалап жібергенін жасырмайды. «Жыл сайын кездесетін бұл келеңсіздік биыл тіптен өршіп тұр» деседі мамандар. Ендеше, біз бүгін елдегі көмірдің құны неліктен қызуынан жоғары екенін, жыл өткен сайын қатты отын тапшылығымен неліктен бетпе-бет кездесе беретінімізді сараптап көрмекпіз?!

Қазір республика бойынша көмірге талас қызып тұр. Көмір саудалаушылар да осы сәтті құр жіберіп алмай, тұтынушының қалтасын қақшып қалуға барын салуда. Қазір көмір қоймаларындағы баға әдеттегіден бірнеше есеге өсіп кеткен. Отынның 1 тоннасын алғашқы бағасынан бірнеше есе қымбатқа сатып алып жатқан бұқара елдегі көмірдің құны қалталарын тым жұқалап жібергенін жасырмайды. «Жыл сайын кездесетін бұл келеңсіздік биыл тіптен өршіп тұр» деседі мамандар. Ендеше, біз бүгін елдегі көмірдің құны неліктен қызуынан жоғары екенін, жыл өткен сайын қатты отын тапшылығымен неліктен бетпе-бет кездесе беретінімізді сараптап көрмекпіз?!

Деректерге жүгінсек, соңғы үш жылдың ішінде елдегі көмір бағасы жыл сайын 20 пайызға қымбаттап отырған. Мәселен, орташа есеппен 2010 жылдары халық тұтынатын көмірдің құны 7-9 мың теңгенің айналасында болса, биыл бұл отынның бір тоннасы 13-14 мың теңгені маңайлап тұр. Қайсыбір сарапшыларымыз «егер отын өндірісіндегі ахуал тап осылай жалғасын таба беретін болса, көмірдің бағамы келер жылы 100 долларға дейін жетуі мүмкін» деседі. Сонда бағаны бұлайша көтеретіндей елімізде шынымен де көмір тапшы ма?! «Алаш айнасына» пікір білдірген мамандар «бұл қолдан жасалып отырған тапшылық пен қымбатшылық» деседі.

Тағы сол дерекке жүгінсек, біз жылына 100 миллион тоннаға тарта көмір отынын өндіреміз. Елімізде көмірдің барша түрлерінің 150-160 миллиард тонна жиынтық қоры бар. Әлемде көмір өндіруден және оның қорының молдығы жағынан 8-ші орындамыз. Әрине, мұндай деректерге қарап, тұтынушыларын отын түрімен толыққанды қамтамасыз ете алатын ел екенімізге басқалардың дау айта алмасы анық. Бірақ шынтуайтында бұл мәселеде өзіндік кемшін тұстарымыздың да барын жасырмауымыз керек.

Материалдың толық нұсқасын "Алаш айнасынан" оқи аласыздар!