11 тамыз 2014 | 11:07

Іздеушісі жоқ таланттардың обалы кімнің мойнында?

©Алаш айнасы иллюстрациясы

Кең байтақ Отанымыздың қай түкпіріне барсаң да, сол жердің ғана емес, бүкіл елдің мақтанышына айналған, бүкіл халықтың сүйіспеншілігі мен ыстық ықыласына бөленген айрықша жандар болады. Бүгінгі жас ұрпақ соларға еліктеп өседі, солардың өнегелі де өркенді істерінен ғибрат алады. Елін, жерін сүюді солардан үйренеді. Патриоттық тәрбие, отансүйгіштік сезім сияқты жақсы қасиеттер осылай қалыптасса керек. Ал егер әлгіндей абзал жандарға немқұрайдылықпен қарап, олардың қастерлі есімдерін ел есінде қалдыру мақсатында ештеңе де тындырылмаса ше? Ондай жерде өскелең ұрпақты жаңағыдай патриоттық тәрбие беру туралы сөз қозғаудың өзі артық екендігі түсінікті шығар. «Ұлым деп іздейтін елі болмаса, елім деп іздейтін ұл қайдан шығады?» деген осындай жайттан туындаған болар. Осындайда мына қазағы «арпа ішінде бір бидай секілді» солтүстік өңірде өнер адамдарына қамқорлық қандай дәрежеде деген саула туындайды.

Кең байтақ Отанымыздың қай түкпіріне барсаң да, сол жердің ғана емес, бүкіл елдің мақтанышына айналған, бүкіл халықтың сүйіспеншілігі мен ыстық ықыласына бөленген айрықша жандар болады. Бүгінгі жас ұрпақ соларға еліктеп өседі, солардың өнегелі де өркенді істерінен ғибрат алады. Елін, жерін сүюді солардан үйренеді. Патриоттық тәрбие, отансүйгіштік сезім сияқты жақсы қасиеттер осылай қалыптасса керек. Ал егер әлгіндей абзал жандарға немқұрайдылықпен қарап, олардың қастерлі есімдерін ел есінде қалдыру мақсатында ештеңе де тындырылмаса ше? Ондай жерде өскелең ұрпақты жаңағыдай патриоттық тәрбие беру туралы сөз қозғаудың өзі артық екендігі түсінікті шығар. «Ұлым деп іздейтін елі болмаса, елім деп іздейтін ұл қайдан шығады?» деген осындай жайттан туындаған болар. Осындайда мына қазағы «арпа ішінде бір бидай секілді» солтүстік өңірде өнер адамдарына қамқорлық қандай дәрежеде деген саула туындайды.

Ашығын айтқанда, бізде өнер адамдарына деген қамқорлық жайлы сөз қозғаудың өзі ұят. Бөтен жерлерге барғанда осы сауал алдымыздан шыға ма деп үнемі қуыстанып отырғанымыз. «Оу, сендерде атақты айтыскер ақын, Қазақстанның халық ақыны Әсия Беркенова бар емес пе еді? Соның жайы қалай?» десе, немесе «Нағашыбай ақындарыңыз (Мұқатовты айтады) көрінбей кетті ғой» деп қалса не бетімізді айтамыз деп үнемі үрей үстінде жүреміз. Өйткені жауабына келгенде аузымызды құр шөппен сүрткеннен басқа, амалымыз қалмайды.

Бұл біздегі биліктің бойына біткен, содан әлі күнге дейін арыла алмай жүрген сыралғы сырқаты ма деп қаламын. Өнер адамдарын өгейсіту—облысымыздың басшыларының бір-біріне асыл аманаттай етіп тапсырып кететін «мәңгілік басқару мұрасы» секілді. Басқасын білмеймін, соңғы қырық жыл ішінде облысымызға ерен еңбегі сіңді ғой дейтін не ақынына, не жазушысына, не әртісіне, не журналисіне былайғы жұрт риза болатындай құрмет көрсетіліпті, болмаса ел «е,бәсе» дейтіндей бір бұйымтайын немесе мұқтажын өтеп жіберіпті» дегенді естіген де, көрген де емеспіз. Өзімізден шыққан әкім болсын, не өзге жақтан әкеліп, жайлы орынтаққа қонжитқаны болсын, осы дәстүрден ауытқығаны шамалы. Осындайда мына көршіміз—Қызылжарға азғантай уақыт әкім болған Тайыр Мансұровтың өз жерінде сорлап жүрген қазақ журналистеріне жасап кеткен жақсылығын естігенде, немесе Мұхтар Құл-Мүхаммедтің Қызылорданың тізгінін үстағанда сондағы ақын-жазушылардың еңбегін жинап 100 кітап шығарып кеткендігіне құлағдар болғанда, әйтпесе Иманғали Тасмағанбетовтың Алматы мен Астана шаһарларында жазушылар қауымының алғысына бөленгендігін өзгелер жыр қылып айтқанда «Ойпырай, бізге де осындай өнерге деген ықыласы ерекше әкім бұйырар ма екен?» деген қызғаныштың қызыл иті қайта-қайта қыңсылайтындығы бар.

Материалдың толық нұсқасын "Алаш айнасынан" оқи аласыздар.