ПОДЕЛИТЬСЯ
26 қараша 2016 | 10:53
Венгр ғалымдары Кейкі батырдың келбетін қалпына келтіру жұмыстарын аяқтап қалды
Антрополог Андраш Жолт Биро Tengrinews.kz тілшісіне Кейкі батырды? бейнесін ?алпына келтіру ж?мыстарыны? ?алай ж?ргізіліп жат?аны туралы айтып берді. Еске сала кетейік, 13 ?азанда Кейкі батырды? басс?йегі Будапештке жеткізілген болатын. Ал кейінірек Алматы?а ?айтарыл?ан еді.
ПОДЕЛИТЬСЯ
Антрополог Андраш Жолт Биро Tengrinews.kz тілшісіне Кейкі батырды? бейнесін ?алпына келтіру ж?мыстарыны? ?алай ж?ргізіліп жат?аны туралы айтып берді. Еске сала кетейік, 13 ?азанда Кейкі батырды? басс?йегі Будапештке жеткізілген болатын. Ал кейінірек Алматы?а ?айтарыл?ан еді.
"Б?л Алматыда?ы ?аза?стан Республикасыны? Орталы? мемлекеттік м?ражайыны? жобасы. Оларды? бізді? институтымызды та?дауы - біз ?шін ?лкен ма?таныш. Венгрияда батырды? басс?йегін ?алпына келтіретін заманауи техникалар бар. Ол техникалар адамны? келбетін ?алпына келтіруге арнал?ан" - деді Биро.
Маманны? айтуынша, Кейкі батырды? бет-?лпеті ?деттегі орта азиялы? сипатта, ?аза?тарды? т?ріне ??сайды. "Батырды? басс?йегі ?азіргі уа?ытта 95 пайыз?а дайын. ?ылыми антропологиялы? зерртеулерді ая?тады?. Енді м?ртын, шашын ж?не ??ла?ын жасау ?алды", - деп атап ?тті Биро.
?алымны? айтуынша, адам келбетін ?алпына келтіруді? заманауи технологиясы 3-Д модельден т?рады, я?ни ол бетті компьютерлік томографи?а т?сіреді. "Маман анатомияны ?те жа?сы білуі тиіс. Венгрияны? жалпы тек еуропалы? келбетті емес, бас?а да типті келбеттерді ?алпына келтіруде т?жірибесі мол. Бізде еуропоидты?-мо??олоидты? типтер де бар. Сонды?тан Венгрия мамандарыны? Еуропа елдерімен салыстыр?анда т?жірибесі мол" - деді маман.
Оны? айтуынша, Кейкі батырды? келбетін ?алпына келтіру ж?мыстарымен осы салада т?жірибесі мол ж?не осыдан т?рт жыл б?рын Абылай ханны? келбетін ?алпына келтірген Агнеш Куштар есімді маман айналыс?ан. Сондай-а?, б?л жобамен Шандор Эвингер мен Андраш Бироны? ?зі айналысады. Шандор Эвингер с?йекті? арнайы сараптамаларын жаса?ан болатын. "Біз батырды? басын ренгтгенге т?сірдік, ал кейін компьютерлік томография?а т?сіріп, 3-Д моделін жасады?. Б?л ж?мыс екі ай?а созылды. Батырды? с?йектері ар?ылы келбетін ?алпына келтіру ?иын?а со?ты. Е? ?иыны - оны? т?пн?с?асын жасау", - деді антрополог.
Сонымен ?атар, антрополог ?алым венгр мамандарыны? батырды? с?йегіне сараптама жасап, оны? ?айтыс бол?ан кезде жасы шамамен ?аншада бол?анын, неден ?айтыс бол?анын аны?тады. "Біз Кейкі батырды? ?алай ?айтыс бол?анын тарихтан білеміз. Ал бізді? жаса?ан сараптамадан оны? ?андай жара?аттар ал?анын к?руге болады. Оны желкесінен металдан жасал?ан затпен кем дегенде жеті рет ?р?ан. Содан с?йегі сынып кеткен. ?атты жара?ат ал?ан. Рентгеннен де жара?аттарды? барлы?ы к?рініп т?р", - деді шетел ?алымы.
"Кейкі батырды? басс?йегінен ж?не жасал?ан сараптамалардан оны? мы?ты ер адам бол?анын к?руге болады. Жасы шамамен 40-50-де. Желто?сан айыны? басында Венгрия?а ?аза?стан делегациясыны? ?кілдері келдері. Сол кезде біз жасал?ан ж?мыстарды? н?тижелерін беретін боламыз. Кейкі батырды? екі басс?йегін дайындап ?ойды?, Басс?йек пластиктен жасал?ан, ал ?сті гипспен ж?не лакпен жабыл?ан. Біреуіні? т?сі - а?, ал екінші басс?ейекті? т?сі - ?ола т?сті", - деді Биро.
"?аза?стан?а осындай халы? батырлары керек. Себебі е? ауыр кезе?де ол ешкімнен ?оры?пай, на?ыз батыр екенін к?рсетті. Кейкі батырды? келбеті дайын бол?анда, оны о?улы?тарда ж?не тарихи кітаптарда бейнелеуге болады", - деді антрополог.
Еске салайы?, биыл 12 тамызда ?аза?станны? б?рын?ы премьер-министрі К?рім М?сімов РФ ?кімет т?ра?асы Дмитрий Медведевпен кездесуі барысында ?ткен ж?з жылды?та?ы ?лт-азатты? ?оз?алысты? к?шбасшысы Кейкі батырды? м?рдесін елге ?айтару туралы м?селені к?терген еді. Содан 6 ?азанда Кейкі батырды? басс?йегі Астана?а жеткізілген болатын. Ал кейінірек Орталы? мемлекеттік музейді? директоры Н?рсан ?лімбай 12 ?азан к?ні Кейкі батырды? басс?йегіантропологиялы? сараптама ?шін Венгрия?а жеткізілетінін м?лімдеді. Музей басшысы ??нды ж?дігерді арнайы контейнерде алып барды.
Показать комментарии
Читайте также