23 мамыр 2014 | 18:15

Қазақстан азаматтығынан кімдерді шығарып тастау керек?

ru.exrus.eu фото

Біз осыған дейін талай мәрте қос азаматтықтың зарарлары жайлы сөз еттік. Қазақстан азаматтығына қабылдау жайын да назардан тыс қалдырған жоқпыз. Бірақ, әлі күнге қоғам тарапы азаматтықтан айыру мәселесіне жіті мән беріп қараған емес. Неге? Біз бірінші кезекте кімдерді азаматтықтан айыруымыз қажет? «Алаш айнасы» ой тізгінін ағытып көрген еді.

Біз осыған дейін талай мәрте қос азаматтықтың зарарлары жайлы сөз еттік. Қазақстан азаматтығына қабылдау жайын да назардан тыс қалдырған жоқпыз. Бірақ, әлі күнге қоғам тарапы азаматтықтан айыру мәселесіне жіті мән беріп қараған емес. Неге? Біз бірінші кезекте кімдерді азаматтықтан айыруымыз қажет? «Алаш айнасы» ой тізгінін ағытып көрген еді.

Осыған дейін шет мемлекеттерде жасалған ланкестік әрекеттер кезінде бірнеше азаматымыз тұтқындалғаны белгілі. Мұндай кезде біздің құзіретті органдар зерттей келе олардың бірнеше жылдан бері Қазақстан аумағында тұрмағанын дәлелдеп жатады. Яки, шет мемлекеттерде «әлемдегі ланкестік ұйымдармен байланысы бар» деп айыпталатын қазақстандықтардың өмірбаянына қарасаңыз да, осы сценарий көз алдыңызда көлбеңдейді. Оларды осы уақытқа дейін заң бойынша азаматтықтан шығарып тастау біздің қолымызда емес пе еді?

Мақсат Жақау, "Ақжол" ҚДП төрағасының кеңесшісі, саясаттанушы:

– Мәселен, осыған дейін шет елде жүріп саяси, әскери немесе ланкестік әрекеттерге қатысқан қазақстандық азаматтар болды. Шындығына келсек, оларда тек Қазақстан азаматтығы болған. Бірақ, бірнеше жылдан бері біздің мемлекетте тұрмайды. Қазір біз «мұндай жағдайда не істемек керек?» деген сұраққа жауап іздеуіміз керек. Мысалға, ішкі заңнамамыз бойынша, 3 жыл хабар-ошарсыз кеткен адамды қайтыс болды деп есептейміз. Дәл осы секілді ел аумағынан еш себепсіз шығып кеткендерді 5-6 жылдан кейін азаматтықтан шығарып тастауды жолға қою керек секілді. Осы 5-6 жылда ол азаматтың қандай мақсаты бар екені түпкілікті анықталады. Олардың орнын шеттен келген ағайындармен толтыруды жүйелеуге тиіспіз. Бізде азаматтықтан шығару мәселесі емес, азаматтық беру жайы жиі талқыланады. Сондықтан да, елімізден көшіп кеткеніне он жылдан асып кеткен адамдарды Қазақстан азаматты деп ұстап отыру дұрыс емес деп ойлаймын.

Белгілі саясаттанушы Айдос Сарым шетелдегі елшіліктер мен Сыртқы істер министрлігі шеттегі отандастарымызды төтенше жағдай кезінде ғана іздейтінін айта келіп, «олар әрдайым ол жақтағы азаматтарды назарда ұстауы тиіс» екенін айтады. Саясаттанушы бұл орайда азаматтық беру мәселесінде шеттегі қандастарымызға жеңілдік жасап, ал сырттан келетін өзге елдің азаматтарына заң талаптарын қатайту қажет екенін тілге тиек етті.

Толық нұсқасын "Алаш айнасы" сайтынан қараңыз.