Зілзаланың адам денсаулығына тигізетін зияны

26 наурызда Алматы т?р?ындары жер сілкінісін сезгені туралы хабарлан?ан еді. ?Р Б?М ?ылым комитетіні? Сейсмологиялы? т?жірибе-?дістемелік экспедициясыны? м?ліметіне сенсек, зілзала магнитудасы 5,5 бол?ан. Б?л жа?дай?а байланысты сейсмология институтыны? директоры, ?Р ??А академигі Досым С?леев Алматыда биыл 7 балды? жер сілкіністері болмайтынын м?лімдеді. 

Жер сілкінісіні? жануарлар алдын ала сезетіні белгілі. Ал зілзаланы? адам денсаулы?ы мен психикасына ?сері бар ма, бар болса ?андай? 

Жер сілкіністері ж?рек ауруларыны? к?беюіне себеп

2011 жылы 11 наурызда Жапонияны? Хонсю аралында ел тарихында жой?ын зілзала болды, жер д?мпулеріні? к?ші 9,0 балл?а жеткен болатын. Апат салдарынан 388 783 ?й ?ирап, 15 861 адам ?аза тапты, ал 3 018 адам із-т?ссіз кеткен еді. Зілзаланы ауыртпалы?ын Иватэ, Мияги ж?не Фукусима перфектуралары к?бірек сезді. 

Осыдан кейін кардиолог Широаки Шимокава баста?ан Тохоку университеті медицина факультетіні? ?ызметкерлері зардап шеккен айма?тар?а зерттеу ж?ргізеді. Зерттеу ?орытындысы зілзаланы? ж?рек жетіспеушілігі (ж?ректі? ?з ж?мысын ат?ара алмауы), ?ткір коронарлы? синдром, инсульт пен ?кпені? ?абынуы сынды аруларды? к?беюіне себеп болатынын к?рсетті. Сонымен ?атар, ж?ректі? то?тап ?алу о?и?алары арт?ан екен. Жер сілкінісі салдарынан ж?рек-?ан тамыры ж?йесіні? ?ызметінде а?ауды? пайда болуын мамандар "жер сілкінісіні? дерті" деп атап кетті. 

Жер д?мпунін эпицентрінде ?алып ?ой?ан адамдарды ?ор?ыныш билеп, ж?регіні? ?а?ысы жиілейді, ая?-?олдары суып, ?не бойы ?алшылдайды, ж?регі ?ысылып, гипертоникалы? кризис пен инсульт ?аупі артады екен. 

Осылайша, д?рігерлер ж?рек пен ми тамырлары ауруларыны? сейсмологиялы? д?мпулер жиілігіне тікелей ?атысты екенін хабарлады. Сонымен ?атар, дертті? ме?деуі мен оны? емі де осы жа?дай?а байланысты болып шы?ты. Дегенмен жер сілкіністеріні? адам денсаулы?ына ?сері толы? зерттелген жо?. 

Жер сілкінісі кезіндегі психологиялы? жа?дай

К?біне ал?аш?ы жерасты д?мпуін сезгеннен кейін б?рын м?ндайды к?рмеген к?птеген адамда мелшиіп ?алу бай?алады (?зге экстремалды жа?дайлар?а т?н). Адам б?л жа?дайдан сырт?ы тітіркену ?серінен 15 минуттан кейін ??тылады екен. 

Зигмунд Фрейд атында?ы Вена университетіні? ??рметті профессоры, психология ?ылымдарыны? докторы М.М.Решетников зілзала мен одан кейінгі уа?ытта?ы психикалы? жа?дайды т?рт де?гейге б?ліп к?рсеткен к?рсеткен:

"?ткір эмоционалды? шок" (3-5 са?ат). Психофизиологиялы? ?орлар барынша дайынды??а келіп, ?абылдау ?ткірлене т?седі ж?не ойлау процестері жылдамдайды. Ессіз батырлы? жа?дайлары да кездеседі. Адамны? физикалы? м?мкіншілігі 2 есе артады. Сонымен ?оса, бас айналу мен ауруы бай?алады. 

"Психофизиологиялы? демобилизация" (3 т?улікке дейін). ?ай?ылы о?и?аны? к?лемі туралы т?сінік келеді. ?лсіздік пайда болады, эмоционалды жа?дай нашарлайды. Адамны? ?ызметі, зейін мен есте са?тау т?мендейді. Ж?рек айну, бас ауруы мен т?бет нашарлайды. 

"Шешілу де?гейі" (3-12 т?улік). Адамны? физикалы? ?абілеттері т?ра?ты де?гейге келеді, алайда, эмоционалды жа?дай т?мен к?йде болады. Жалпы жа?дай жа?сарды деуге келеді. 

"?алып?а келу де?гейі" (12 к?ннен кейін). Адамдар ?арым-?атынас?а т?се бастайды, т?с к?ру мен тілдесуді? эмоционалды?ы ?айтып оралады. Физиологиялы? жа?дай жа?сармауы да м?мкін. 

?зге де таби?ат апаты жа?дайларында осындай жа?дай кездеседі. Ал?аш?ы фазада т?рып ?алу к?йзелістен кейінгі травмалы? ауыт?улар?а ?кеп со?уы м?мкін, ал б?л міндетті психотерапевтикалы? емді ?ажет етеді екен. 

А?парат ашы? м?лімет к?здерінен алынды