Өлім жазасы, депутаттардың жасы және 26-бап - Қазақстан халқы Ата заңға қандай өзгеріс енгізуді сұрайды

Ж?мыс тобыны? жетекшісі ?ділбек Жа?сыбеков Президентке ?аза?станды?тарды? Конституция?а ?сын?ан негізгі ?згерістері жайлы баяндады, - деп хабарлайды Tengrinews.kz тілшісі.

Жа?сыбековты? айтуынша, ?аза?станды?тардан алты мы?нан аса ?сыныс келген. Олар Конституцияны? 98 бабыны? 63 бабына ?атысты м?селелерді ?оз?ап жатыр. Ол баптар негізгі за?ны? барлы? б?лімін ?амтиды. ?сыныстар ?рт?рлі, тек жобалармен то?тап ?ал?ан емес. Осылайша ?аза?станды?тар ?сын?ан ?згерістер бірнеше блокка б?лінген.

"Мемлекет басшысыны? ?кілеттігі туралы б?лімге ?атысты 40-тан аса ?сыныс келді. Парламент ?кілеттігі жайлы 88 ?сыныс келіп т?сті. Жалпы ?аза?станды?тар Парламент ж?мысын к?шейту м?селесін ?олдап отыр",  - деді Ж?мыс тобыны? басшысы ?ділбек Жа?сыбеков.

Сондай-а?, Жа?сыбеков Парламенттік республика?а к?шу туралы ?сыныстарды? бол?анын айтып ?тті. Кейбір азаматтар Парламентті ??ру т?ртібін ?згертуді ?сынып жатыр. Оларды? айтуынша, Парламентті екі палата емес, бір палата етуге болады.

"Депуттаты? корпусты? талаптарын к?шейту ?сынылды. ?кіметті? ж?мысы жайлы айтатын болса?, ?аза?станды?тар ?кіметті? Парламентке есеп беруге міндеттілігін к?шейтуді ?сынады. Сондай-а?, б?л жерде шешімдерді? М?жіліс ж?не Сенатпен келісімге келу ар?ылы ?абылдану керектігі айтылады. Ж?не ?кіметті? тек М?жіліс алдында емес, сондай-а?, жалпы Парламент алдында есеп беру ?ажеттілігі туралы ?сыныстар келді", - деді Жа?сыбеков.

Ал конституциялы? ке?еске ?атысты ол 18 ?сынысты? келгенін айтты. "Конституциялы? ке?есті ??ру т?ртібін ?згерту, сондай-а?, Конституциялы? сотты ?айта ??ру туралы ?сыныс т?сті. Ал е? к?п  - 2148 ?сыныс ???ы? ?ор?ау ж?не сот органдарыны? ж?мысы жайында болды. Онда судьялар?а деген талаптарды к?шейту туралы, за?гер маманды?ыны? е?бек ?тілі мерзімін ?зарту туралы айтылды", - деді Ж?мыс тобыны? жетекшісі.

"Адвокаттардан да к?п ?сыныс т?сті. Олар адвокаттарды? ?кілеттігін арттырып, айыпталушылар ???ы?тарыны? кепілін арттыру ж?не сотты? санкциясы болма?ан кезде ?амау мерзімін 72 са?аттан 48 са?ат?а ?ыс?арту туралы ?сыныс білдірді", - деді Жа?сыбеков.

Сондай-а?, м?слихаттар мен жергілікті бас?ару органдары назарсыз ?алмады. Атап айт?анда азаматтар депутаттар?а жас бойынша шектеу ?ойып, ?айта сайлану?а шектеу ?оюды ?сынды. Сонымен бірге, халы??а ?кімдерді та?айындау м?мкіндігін беру жайы да с?з етілді.

"С?ра?тарды? к?бі Конституцияны? 26-бабына ?згерту енгізуге ?атысты екенін айта кетейік. Б?л м?селе бойынша ашы? пікірталас болды - т?рлі пікір болды. Азаматтарды? бір б?лігі ?згеріс енгізуге жа?сы ба?а берді, ал к?пшілік ?згеріске ?арсы. Сондай-а?, мемлекеттік тілді? р?лін к?шейту мен а?ылшын тіліне ресми статус беру ж?не этникалы? ?аза?тарды ?абылдау т?ртібін же?ілдету бойынша ?сыныстар болды", - деп атап ?тті ол.

?лім жазасына ?атысты ?сыныстар т?скен. Жа?сыбековты? айтуынша, б?л жазадан толы? бас тарту мен оны ?олдану керек жа?дайларды арттыру керек деген т?рлі пікірлер айтылды. Ж?мыс тобы барлы? ?сыныстарды жіті зерттеді. Жалпы ж?мыс тобы 4 отырыс ?ткізіп, реформаны? т?рлі аспектілерін тал?ылады. Б?л ж?мыс?а мемлекеттік органдарды? сарапшылары мен шетелдік мамандар тартылды.

"?адірменді Н?рс?лтан ?біш?лы, б?гін Конституция?а ?згеріс енгізу жобасы сізді? ?арауы?ыз?а беріледі. М?нда б?кілхалы?ты? тал?ылау ?орытындылары ескерілді. Конституциялы? реформалар жобасы бізді? а?ылымыз бен н?с?ауларымыз бойынша ая?талды. Бізді? басты ма?сатымыз Президент реформасын са?тау ж?не мемлекеттік билік ж?йесіні? т?ра?тылы?ын ?амтамасыз ету болды. Алдымен 40 ?кілеттілікті ?ткізу ?сыныл?ан, дегенмен, Елбасыны? 35 ?кілеттілігі ?айта б?лініп берілетін болды. Соны? ішінде, экономика, ?аржы, мемлекеттік м?лікті бас?ару, ?кімшілік-айма?ты? ??рылым м?селелерін шешуге ?атысты ?кілеттіктер", - деп ая?тады с?зін ж?мыс тобыны? жетекшісі.

Еске сала кетейік, 2016 жылды? желто?санында Н?рс?лтан Назарбаев Т?уелсіздікті? 25 жылды?ына арнал?ан мерекелік жиында билік тарма?тарын ?лестіру м?селесін ?арастыруды тапсыр?ан болатын.

"Сіздерді? назарлары?ыз?а еліміз ?шін аса ма?ызды, та?дырлы м?селені ?сынба?пын. Б?л - Конституция мен за?дар?а ?згерістер енгізу. Бізді? алдымызда билік тарма?тарыны? ?кілеттіктерін ?айта б?лу міндеті т?р. ?азір заманны? дидары ?згерді. Біз де ?згеруге тиіспіз. Сол себепті, мемлекетті? бас?ару ж?йесін де жа??ыртатын кез келді. Мен елді? м?ддесі мен заманны? талабын, ?рпа?ты? болаша?ын ойлай отырып осындай байлам жасадым", - деген еді Н?рс?лтан Назарбаев ?аза?станды?тар?а жаса?ан ?ндеуінде. 

2017 жылды? 11 ?а?тарында ?аза?стан Президенті билікті? тарма?тары арасында ?кілеттіктерді ?айта б?лу м?селелері бойынша ж?мыс тобымен кездескен еді. Мемлекет басшысы отырыста мемлекеттік билікті? тарма?тары арасында ?кілеттіктерді ?айта б?лу м?селесі республика дамуыны? ж?йелі ж?не за?ды кезе?і болып табылатынын атап ?ткен болатын.

Ал 13 ?а?тарда А?орда Мемлекеттік билік ?кілеттіктерді ?айта б?лу м?селелері ж?ніндегі ж?мыс тобыны? тізімін жарияла?ан еді. 

24 а?панда ж?мыс тобы "?аза?стан Республикасыны? Конституциясына ?згерістер мен толы?тырулар енгізу туралы" ?аза?стан Республикасы За?ыны? жобасын б?кілхалы?ты? тал?ылау мерзіміні? ая?тал?анын м?лімдеді.