Назарбаев Университетіне ақылы жүйе не үшін керек?

 Дербес білім беру мәртебесіне иеленген Назарбаев Университетінің білім жүйесі таза мемлекеттік тапсырысқа негізделген. Аталған жоғары оқу орнына түсу үшін үміткер бірнеше халықаралық санаттағы емтиханды тапсыруы қажет. Осының арқасында ойы озық әрі дарынды жастарды іріктеп алуға мүмкіндік мол. Қазір Университетте отандық білім мен келешек ғылымды алға сүйрейтін «жас интеллигенция» пісіп-жетіліп жатыр деуге болады. Дегенмен, мұнда да ақылы жүйе енгізіледі дегенді естігенбіз. Ендеше, белгіленген жұмысты аяғына дейін жеткізбей, ақылы жүйені енгізу қаншалықты орынды? Ертең қымбат көлік мініп, диплом қуған бай баласы ақылы бөлімде оқып жүріп, білім жолына берілген жарлы баласының ойын бұзбай ма? Осы орайда кезінде «Назарбаев Университеті» деп атанып кеткен Еуразия ұлттық университетінің дарынды жастардың «алтын қорын» қалыптастыру тәжірибесі еске түседі...

Әу басында Астананың жоғары білім саласын көтеруге ат салысқан азаматтар, әсіресе, алғашқылардың бірі болып негізінен Қазақ ұлттық университетінен ауысып келген ұстаздар Гумилев атындағы Еуразия университетінің шартты атауы «Назарбаев Университеті» болғанын жақсы біледі. Себебі ондағы білім беру жұмысын Президент тікелей өз бақылауында ұстаған болатын. Университетке еліміздің маңдайалды ғалымдары шақырылып, ұлттық білім берудің озық тәжірибесі енгізілді. Шыны керек, сол кезде Еуразия ұлттық университетінің аты дүркіреп-ақ тұрды. Қазір де осалдау емес, дегенмен, сол жылдары Еуразияға деген ықылас ерекшетұғын. Қазақстанға іс сапармен келген мемлекет басшыларының бірде-біреуі осы жоғары оқу орнына соқпай кетпейтін. Шетелдік сарапшылар дәріс оқитын. Не керек, біраз жұмыс жасалды. Оған дау жоқ. Дегенмен, Еуразия университеті арқылы дарынды қазақстандық студенттердің «алтын қорын» құру бастамасы іске аспай қалды. Себеп не? Себеп сол баяғы қазақбайшылығымыз асып, «аға-көкелігіміз» басым болып кеткендіктен тәрізді. Тіпті жаңа деңгейге ұмтыла бастаған алғашқы студенттердің сезімі де ол кезде ерекше болатын. «Әлі есімде. Ректор Мырзатай Жолдасбековтың бастамасымен оқуда үздік жастарға арнап Студенттер үйі салынды. Оған грантта оқитын студенттер орналасты. Студенттер Үйінде білім алуға қатысты барлық қажетті жағдай жасалды. Әрбір бөлмеде, оны бөлме деуге де келмейді, кәдімгідей бір бөлмелі, екі бөлмелі пәтерлерде асүй бөлмесі бөлек болды. Әрбіреуінде – мұздатқыш. Ал жатын бөлмеде студенттің өз үстелі мен аспалы кітап шкафы тұрды. Біз бір бөлмелі пәтерде - екі адам, ал екі бөлмелі пәтерде төрт адам болып тұрдық. Қыз-жігіттердің араласуы да белгілі бір ереже бойынша жүрді. Мәселен, Студенттер үйінің сол жақ қанатында қыздар тұрса, оң жағында ұлдар болды. Екі блоктың ортасында бір администратор отыратын. Ол бір блоктан екінші блокқа өткен адамның аты-жөнін және шығу уақытын жазып алып тұрды. Студент уақытында шықпаса, барып тексеретін. Меніңше, ондай тәртіптің болғаны дұрыс. Шыны керек, оқуда үздік жастарды бір жерде шоғырландырудың тиімді тұстары баршылық. Олар бір-бірімен араласып, өз білімдерін шыңдай түседі. Бас кезінде солай болды да. Алайда артынан Студенттер үйінің ережесі бұзылды. Оған ақылы жүйеде оқитын студенттер де кіре бастады. Бір бөлмелі пәтерге төрт адам, екі бөлмелі пәтерге жеті-сегіз адамнан кіргізді. Сөйтіп, дарынды жастарды бір жерде шоғырландыру бастамасы іске аспай қалды. Қазір ол кәдімгідей қатардағы жаба йы жатақхананың біріне айналды», - деп еске алады сол жылдардағы студенттердің бірі. Жалпы, Еуразия ұлттық университетінде ақылы жүйе бұрыннан бері бар. Дегенмен, оның игі бастамаға қалайша әсер ететінін осыдан-ақ байқауға болады.

Материалдың толық нұсқасын "Алаш айнасынан" оқи аласыздар...