Грузия "Джорджия" болуға ұмтылады, ал Қазақстан "Қазақ Елі" атауын неге ұмыта бастады?

Грузия билігі мемлекет атауын өзгерту туралы бастаманы қайта көтермек ниетте. Ресейлік басылымның жазуынша, мемлекет билігіне келгеніне бір жыл толған Георгий Маргвелашвили таяу күндері Жапонияға сапары барысында Грузияны басқаша атауды сұрап, өтініш жасамақ ниетте көрінеді. Грузин халқы өз мемлекетінің «Джорджия» деп аталғанын қалайды деседі. Керісінше, қазіргі атау оларға ұнай қоймайтын екен. Себебі, «Грузия» сөзі олардың санасында Ресейдің ғасырлық езгісін үнемі еске салып тұрады-мыс.

Бастама Грузияда 2011 жылы көтерілгені есте қалыпты. Сол жылдары ел Парламентінің шетелдегі грузиндермен байланыс жөніндегі комитет төрағасы Нугзар Циклаури «Грузия» деген атау біздің Ресейдің қол астында 200 жыл бойы отар болғанымызды әркез еске түсіреді. Сонымен қатар, бұл атау Шығыс Еуропа елдеріне Ресей арқылы тарады» дегенді алға тартып еді. Осыдан кейін грузиндер мемлекеттің қазіргі атауынан бас тартуына Ресеймен арада болған қатығыс одан сайын өршіте түскенін де болжау қиын емес.

Грузиндердің «Имеди» телекомпаниясының деректерінде Тбилиси Балтық жағалауындағы елдердің билік орындарымен байланысқа шығып, олардан арадағы ресми кездесулерде болсын, былайғы әңгімелерде болсын, бұдан былай орыстардан кірген «Грузия» атауымен атамауды сұрап жатқан көрінеді. Алайда бұл мемлекеттер Ресейді қанша сынап жүргенмен, «Джорджия» атауына үйрене алмай, бұрынғы әдетінен жаңылмайтын сияқты. ТМД елдерімен бірге «Грузия» атауын қолданып жүргендердің қатарына Болгария, Қытай, Словения, Венгрия секілді мемлекеттерді қосуға болады.

Сосын Грузия президентінің Жапонияға сапары барысында «Джорджия» деп атауды сұрауының өзіндік себебі бар. 2010 жылы Жапонияға сапармен барған Грузияның сол кездегі Сырқы істер министрі Григол Вашакдзе осы мәселені көтеріп, өтініш жасады. Бұл бастаманы Оңтүстік Корея қолдағанымен, жапондар үзілді-кесілді бас тартқан.

Елдің қазіргі Сыртқы істер министрі Майя Панджикидзе «Тбилиси билігі өз дегеніне жетпей қоймайды», - деп санайды. Айта кетерлігі, Грузиядан құтылып, «Джорджия» аталғысы келетін елді Анадолы жұрты «Гүржістан» деп те атайды. Ал грузиндер өз тілінде өздерін «Сакартвело» десе, армяндар «Врастан» деп жүр.

Бастаманы өздері құптаса да, қолдаушы мемлекеттер саны саусақпен санарлық. Көптеген елдер олардың өтініші бойынша атаудан түрлі себеппен бас тартады. Мысалы, Польшаның Грузиядағы елшілігі «Джорджия деп атасақ, АҚШ-тың осы аттас штатымен шатастырамыз» деген сылтауды тілге тиек етеді.

«Қазақ елі» деген атауға көшуіміз керек пе?

«Джорджия» демекші, Кеңес Одағынан таңылған атаудан аластап, мемлекет атауын ауыстыру мәселесі бізде де бір көтеріліп еді-ау! Қайта басылып қалды ма, зиялылар науқаншылдыққа айналдырудан арыға аса алмаған сыңайлы. Ресми билік органдары, соның ішінде білдей бір сыртқы саясаттың басшысы Еуропаның белді арнасына сұхбат беріп, бұны журналистердің шығарып алғаны деп, кейіннен өзі ақталып бақты. Айналып келгенде, біздің сыртқы істердің Джорджияның сыртқы істерінен кемшіл жұмыс істейтіні, ақсайтын жері де осы.

Материалдың толық нұсқасын "Алаш айнасынан" оқи аласыздар...