Тұрағы жоқ, жолы жоқ велосипед қайда барады?

Ахметжан Есімов Алматыға әкім болып келгелі екі дөңгелекті моторсыз көлікті тізгіндеушілер қатары да көбейген. Әр мерекеде велосипед жарысын өткізу де әдетке айналды. Әкімнің ондағы мақсаты – екі дөңгелекті моторсыз көлікті насихаттау арқылы қала тұрғындарын автокөліктен түсіріп, велокөлікке отырғызу арқылы қала жолдарының кептелісін азайтуға септігін тигізу, қала ауасының экологиялық зиянын азайту болғаны рас. Велосипед инфрақұрылымы Алматы қаласының 2009 - 2018 жылдарға арналған бағдарламасына енген. Тіпті, бұл мәселені қаланың Бас жоспарына енгізу де көзделген болатын. Десе де,...

Десе де, қала тұрғындарын автокөліктен велокөлікке ауысып отыруды насихаттаған қала басшылығы алғашында екі дөңгелекті мотрсыз көлік жүретін жол жайлы ойламаған болса керек. Кейінірек бұл мәселені шешуді қолға алған қала басшылығы 2010 жылы ілкі жоба ретінде Абай даңғылы бойымен бірінші велосипед жолын салған болатын. Десе де ол жол бес-алты көшені ғана жалғайды. Одан әрі автокөлікпен қабаттасып жүруге тура келеді. Әрине бұл қауіпсіз емес. Өйткені ереже бойынша, велосипед басқарушы автожолдың оң жақ шетімен бір метр жолақтан шықпай жүруі тиіс. Алайда, автотұрақ мәселесі шешілмеген Алматыда олай жүру мүмкін емес. Өйткені, велосипедтің жүруіне рұқсат етілген көше жолдарының оң жақ шеті автотұраққа айналған. Сондықтан кей мамандар велосипед жолдарын салмас бұрын, қаладағы көлік жолдарын кеңейтуді қолға алып, автотұрақ мәселесін шешкен абзал болар еді дейді.

Нұрболат АЙЕКЕШОВ, әлеуметтанушы:

– Велосипедтің экологиялық таза көлік екені сөзсіз. Алайда, Алматыда влокөлікпен жүру өте қауіпті. Өйткені, арнай жол жоқ. Арнай жол салатын мүмкіндік те жоқ. Көше жолдары тар. Менің ойымша, қазіргі уақытта басты мәселе – көлік жолдарын кеңейту, автотұрақ мәселесін шешу. Ал, влосипед жолдарын қаланың жаңа салынып жатқан аумағында қарастыруға болатын шығар. Онда да, оның тиімділігін, қажеттілігін зерделеп көру керек. Халық қала басшылығы айтты екен деп, автокөлігін тастап, велокөлікке отырмасы анық. Еуропада осындай екен деп, бас-жоқ, көз жоқ бәрін көшіре берудің қажеті жоқ. Халықты велосипедке отырғызу үшін еуропадағыдай жағдай жасалуы қажет. Еуропада алдымен шенеуніктер велосипедке ауысқан. Германия депутаттарында қызметтік көлік атымен жоқ екен. Олар жұмысқа велосипедпен баратын көрінеді. Алыс сапарға шыққанда, қажетті уақытқа ғана қызметтік көлік бөлінеді екен. Бізде жұмысқа велосипед мініп баратын шенеунік бар ма? Жоқ. Осы велокөлікті насихаттап жүрген Алматы қаласы әкімдігінде сондай бір басшы табыла ма? Жоқ. Олай болса, еш жағдай жасамай, халыққа «біз авткөлікпен жүреміз, сендер велосипедке отырыңдар деу қаншалықты негізді?

Сондай-ақ велосипедке арналып салынған жол кей тұста жаяу жүргіншілерге арналған аяқжолмен қиылысып, жүргіншілерге қолайсыздық туындатып жататыны бар.

Толық нұсқасын "Алаш айнасы" сайтынан қараңыз.