+7 (777) 001 44 99
Қазақша
Русский
English
Қазақша
Русский
English
Ұлттық банк базалық мөлшерлемені неге үшінші рет көтерді, бұл қазақстандықтарға қалай әсер етеді деген сұрақтарға экономистер жауап берді, - деп хабарлайды Tengrinews.kz тілшісі.
"Базалық мөлшерлеме - қаржы жүйесіндегі ақша құнын анықтау. Оның негізгі әсер ететіні несие құны мен депозит құны. Базалық мөлшерлеменің жоғарылауы несиелер мен депозиттер бойынша пайыздың өсуін білдіреді. Ақша неғұрлым көп болса, соғұрлым жүйеде аз болады, аз жұмсалады, инфляция аз болады. Сол үшін Ұлттық банк мөлшерлемені көтереді", - деп түсіндірді халықаралық Exante инвестициялық компаниясының қаржы сарапшысы Андрей Чеботарев.
Оның айтуынша, базалық мөлшерлемені төмендету инфляцияның күрт өсуіне, мүмкін гиперинфляцияға әкеледі.
IDF Eurasia директорлар кеңесінің мүшесі, қаржыгер Шухрат Садыровтың айтуынша, базалық мөлшерлеменің көтерілуі нарықтағы болжамға сәйкес келеді.
"Инфляция айтарлықтай көтерілді. Кейбір сарапшылар өсім 0,5-ке дейін жоғары болуы керек деп есептеді. Негізінде, тарифті көтеру циклі өсетінін ешкім жоққа шығармайды. Қазір инфляцияға қарсы қысым күшейді", - деді Садыров.
Ол жыл соңына дейін Қазақстан 10 пайыз психологиялық межеден өтетінін жоққа шығармады. Сарапшы базалық мөлшерлеменің көтерілуінен қорықпауға кеңес берді. Оның айтуынша, инфляция белгіленген дәліздерден асып кеткенде жылына бір рет өсуі қалыпты реакция.
"Базалық мөлшерлеменің өсуі нарыққа сигнал саналады. Депозиттер мен несиелер бойынша мөлшерлеме көтеріліп жатыр. Тиісінше, адамдар аз қарыз алады және аз жұмсайды. Сұраныс бойынша қысым азаяды. Ал егер депозиттер бойынша пайыздар жоғарырақ болса, сіз де көп үнемдей бастайсыз, аз жұмсайсыз. Ұсыныспен сұраныс азайып, азық-түлік бағасы, тұрақтала бастайды. Бұл біздің мақсат", - деп түсіндірді Шухрат Садыров.
Андрей Чеботаревтің айтуынша, бұл шараның кері жағы экономикалық өсуді тежеу болмақ.
"Қаржы көп болған сайын экономикалық өсу азаяды. Несиелер қымбат болғандықтан, адамдар оны алмағанды, жаңа өндіріс, бизнес ашпағанды жөн көреді. Сондықтан Ұлттық банк әдетте шағын қадамдармен көтереді.
Инфляцияны тез арада, алты ай немесе бір жыл ішінде жеңуге болар еді. Базалық мөлшерлемені 11-15 пайызға дейін көтеру жеткілікті. Ресей Орталық банкі мөлшерлемені 0,75 пайыздық тармаққа көтерді, өйткені оларда сайлау алдында ақша бөлуге байланысты инфляция секірді және бұл оларға соққы. Ұлттық банк экономикалық өсу мен инфляцияны тежеу арасындағы тепе-теңдікті сақтауды жалғастырып жатыр", - деді қаржы сарапшысы.
Сондай-ақ, Чеботарев жыл соңына дейін мөлшерлеме тағы да көтерілетінін айтты.
"Бағаның өсуі, оның ішінде азық-түлік тауарлары Қазақстанға байланысты емес себептермен жалғасады. Өкінішке қарай, бізде импортқа тәуелді экономика бар", - деп түсіндірді ол.
Шухрат Садыров Ұлттық банк қабылдаған шаралар дұрыс болғанымен, қазақстандықтардың мемлекеттік органмен байланысы жоқ екенін айтты. Оның айтуынша, ҰБ басшылығы мен сарапшылары экономикалық өсу, жұмыссыздық жағдайы және нарықтағы жалпы жағдай туралы өз көзқарасын айтуы керек.
Айта кетейік, бұған дейін Қазақстанда базалық мөлшерлеме бір жылда қатарынан үшінші рет өскені хабаранған болатын.
Сілтемесіз жаңалық оқисыз ба? Онда Telegram желісінде парақшамызға тіркеліңіз!
